Հարված ՀՀ-ից ԵՄ ապրանք արտահանողներին. Հայաստանը կզրկվի GSP+ արտոնություններից. ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
Տնտեսություն
03.12.2021 | 21:32Հայ գործարարը եվրոպական արտոնությունների GSP+ համակարգի շնորհիվ կարողանում է գինենյութ՝ չշշալցված գինի արտահանել՝ առանց լրացուցիչ ծախսերի։ Հունվարի 1-ից նա այլևս չի կարողանա օգտվել այս արտոնություններից։
Բանն այն է, որ Հայաստանը հաջորդ տարվանից դուրս կմնա GSP+ համակարգից օգտվող երկրների ցանկից՝ որպես արդեն միջինից բարձր եկամուտ ունեցող երկիր։
Noah of Areni-ի տնօրեն, բաժնետեր Արսեն Մկրտչյանը բացատրում է, որ երբ իրենց արտադրանքն արտահանում են Եվրոպա, այնտեղ մաքսատուրք չեն վճարում։ Հետևաբար, արտադրանքի գինը ցածր է մնում, և կարողանում են մրցել այլ արտադրողների հետ։
«Խնդիրը հարկերն են, որ կբարձրանան հունվարի 1-ից։ Եվ շատ ցավում եմ, որ դա մեր ծավալների վրա մեծապես ազդելու է։ Եթե գները 8-10 տոկոս թանկանալու են, հնարավոր է, որ նաև և՛ վրացականին զիջենք, և՛ եվրոպականին»,- նշում է Արսեն Մկրտչյանը։
Խնդիրների կբախվեն ոչ միայն այս ոլորտի ներկայացուցիչները։ GSP+ համակարգը թույլ էր տալիս առանց մաքսատուրքերի Եվրոպա արտահանել 6200 անուն ապրանք՝ կենդանիներ, մսեղեն, մրգեր, բանջարեղեն, քիմիկական նյութեր, արդյունաբերական արտադրանք՝ մեքենաներ ու այլ մեխանիզմներ։ Միայն փաստաթղթային տարբերակով այդ ապրանքատեսակների ցանկի ամբողջական թվարկումը զբաղեցնում է համարյա 30 էջ։
Արտահանողները, անշուշտ, կցանկանային, որ արտոնությունը գործեր ավելի երկար։ Բայց նախարարությունից կրկին հիշեցնում են՝ արտոնությունը նպատակային է եղել, դրանից պետք էր օգտվել՝ ամրանալու համար։ Մարիաննա Պողոսյանը նշում է, որ վերջին տարիներին եվրոպական շուկա արտահանումներով արդեն կարողանում էին զբաղվել նաև փոքր ու միջին բիզնեսները։
«Վերջին ժամանակահատվածում բավականին ակտիվացել էր արտահանումը, հատկապես՝ փոքր տնտեսությամբ, փոքր ԱՁ-ները, փոքր ընկերությունները հիմնականում չրեղեն, պահածոներ, խոտաբույսերի թեյեր էին արտահանում։ Բավականին ակտիվ էր։ Օգտվում էին այդ մաքսատուրքերի իջեցումից։ Բայց 12 տարին քիչ ժամանակահատված չի եղել գործարարի համար, որ դիրքավորվի ԵՄ շուկայում, ունենա իր դիրքը և մրցունակ դառնա»,- բացատրում է Էկոնոմիկայի նախարարության ԵՄ-ի հետ տնտեսական համագործակցության վարչության բաժնի պետ Մարիաննա Պողոսյանը։
Հիմա, օրինակ, Հայաստանից Գերմանիա ձեռագործ կարպետի արտահանման համար կավելանա 3,5% մաքսատուրք, դեպի Իտալիա արտահանվող հայկական ծիրանի պարագայում՝ 5,6 % մաքսատուրք։ Իսկ, օրինակ, Հայաստանից Ֆրանսիա գինենյութի արտահանման պարագայում ավելացող մաքսատուրքը ձևավորվելու է ամեն կիլոգրամի համար՝ կախված թնդությունից և այդպես շարունակ։
Էկոնոմիկայի նախարարությունն արդեն հրապարակել է այլ երկրների կողմից տրամադրվող նմանատիպ արտոնությունների համակարգերի մանրամասները, որպեսզի գործարարները կարողանան վերադասավորվել համաշխարհային շուկայում։
Մանրամասները՝ տեսանյութում։
Գարիկ Հարությունյան