Ինչի կհանգեցնի Փաշինյան-Ալիև հեռակա բանավեճը. սահմանին իրավիճակը լարված է․ ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
Քաղաքականություն
15.07.2021 | 21:15Հայաստանի վարչապետի պաշտոնակատար Նիկոլ Փաշինյանն այսօր Կառավարության նիստի սկզբում անդրադարձել է Ադրբեջանի նախագահի՝ նախօրեին հնչեցրած հայտարարություններին և շեշտել, որ Իլհամ Ալիևի խոսքերում առկա է սպառնալիք Հայաստանի տարածքային ամբողջականությանը, ինչը խոչընդոտում է տարածաշրջանում խաղաղության հաստատմանը:
Երեկ Ալիևը հերթական անգամ հայտարարել է, որ Երևանը, Զանգեզուրը և Սևանը իրենց պատմական տարածքներն են: Փաշինյանի խոսքով՝ Ադրբեջանը դեմ է սահմանազատման և սահմանագծման աշխատանքներին, իսկ «Զանգեզուրի միջանցքի» մասին Ալիևի հայտարարությունների նպատակը եռակողմ աշխատանքային խմբի գործունեությունը խաթարելը և տարածաշրջանային կոմունիկացիաների բացումը թույլ չտալն է։
Բաքուն, մինչդեռ, պնդում է, որ Հայաստանն է խոչընդոտում խաղաղության համաձայնագրի ստորագրմանը: Ալիևը երեկ հայտարարել է՝ Երևանից ոչ պաշտոնական տեղեկություններ են հասնում, որ Հայաստանը խաղաղ համաձայնագրի ստորագրմանը պատրաստ չէ:
Փաշինյանն այսօր խոսելով Ալիևի այս մեղադրանքների մասին՝ շեշտեց, որ Հայաստանը բազմիցս հրապարակավ ողջունել է ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի ապրիլին արված հայտարարությունը, որում նշված է ղարաբաղյան հակամարտության վերջնական, համապարփակ և կայուն կարգավորման տարբերակը:
Քաղաքական մեկնաբան Արմեն Բաղդասարյանի խոսքով՝ Հայաստանի իշխանությունները ցանկանում են խաղաղության համաձայնագիր ստորագրել, իսկ Ադրբեջանը, դրան դեմ լինելով, ճնշումներ է գործադրում, մասնավորապես՝ սահմանային լարվածություններ ստեղծելով: Քաղաքական մեկնաբանը կարծում է՝ Հայաստանի իշխանությունները պետք է լուրջ հետևություններ անեն Ալիևի սպառնալիքներից:
Հիշեցնենք՝ վերջինս նշել է, որ Ադրբեջանն ամեն պահի պետք է պատրաստ լինի պատերազմի: Անդրադառնալով միմյանց տարածքային ամբողջականության ճանաչմամբ սահմանազատման գործընթացին՝ Ադրբեջանի նախագահն ասել է․ «Եթե Հայաստանը դա չի ուզում անել, իր որոշումն է, սակայն պետք է լավ իմանա, որ հետո կարող է ուշ լինել»։
Փաշինյանը Կառավարության նիստին խոսելով արցախյան խնդրի կարգավորման մասին՝ շեշտել է, որ հայկական կողմը նախանձախնդիր է լինելու Արցախի ժողովրդի ինքնորոշման իրավունքի իրացման հարցում:
Ալիևը, սակայն, հայտարարել է, թե ղարաբաղյան հակամարտությունն այլևս անցյալում է՝ նշելով, որ Ադրբեջանը հակամարտությունը կարգավորել է միակողմանիորեն։ Իր խոսքում այս պետության ղեկավարը նաև շեշտել է, որ խոսակցություններ են սկսել շրջանառվել, թե ղարաբաղյան հարցը լուծված չէ։ Ըստ Ալիևի՝ նման պնդումները սխալ են և ռիսկային: Ալիևը, ըստ էության, ակնարկում է ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի երեք պետություններից ԱՄՆ-ի և Ֆրանսիայի պաշտոնական դիրքորոշումներն առ այն, որ արցախյան խնդիրը պետք է վերջանական լուծում ստանա բանակցային սեղանի շուրջ, իսկ Ռուսաստանն էլ պատերազմից հետո պաշտոնապես հայտարարել է, որ արցախյան խնդիրը պետք է կարգավորել, բայց ոչ այս շրջանում:
Հուլիսի 14-ին Նիկոլ Փաշինյանի և ԱՄՆ պետքարտուղար Էնթոնի Բլինքենի հեռախոսազրույցի ընթացքում անդրադառնալով ղարաբաղյան հակամարտության թեմային՝ ամերիկյան կողմը «հույժ կարևորել է ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահների գործունեության վերականգնումը՝ ընդգծելով խաղաղ գործընթացի հստակ օրակարգի մշակման անհրաժեշտությունը, որը հնարավորություն կտա գտնել հակամարտության կայուն և երկարաժամկետ լուծում»:
Քաղաքական մեկնաբան Հակոբ Բադալյանն Ալիևի՝ նախօրեին արած արգեսիվ հայտարարությունները պայմանավորում է այն հանգամանքով, որ նրան չի հաջողվում համանախագահների միջոցով ՀՀ-ին թելադրել «Զանգեզուրի միջանցքի» օրակարգը։ Բադալյանի խոսքով՝ համանախագահները չեն սատարում Բաքվին և չեն միանում Երևանին միջանցքի օրակարգը պարտադրելուն: Հակոբ Բադալյանը կարծում է, որ Ալիևը «Զանգեզուրի միջանցքի» թեզը շրջանառում է՝ նաև ստվերելու համար Արցախյան կարգավիճակի խնդիրը:
Ի դեպ, «Զանգեզուրի միջանցքի» մասին Ալիևի հայտարարությանը նախորդել էր Երևանում Նիկոլ Փաշինյանի և Արցախի նախագահ Արայիկ Հարությունյանի հանդիպումը, որի ընթացքում Փաշինյանը կարևորել է Արցախի կարգավիճակի հարցը։
Մանրամասները՝ տեսանյութում։
Նարեկ Կիրակոսյան