2016թ. Հայաստանը Ռուսաստանում ավելի շատ ներդրում է կատարել, քան հակառակը

Լուրեր

14.11.2024 | 20:59
Երևանի 4 վարչական շրջանում փոշու պարունակությունը գերազանցել է սահմանային թույլատրելի կոնցենտրացիան
14.11.2024 | 20:43
Ալեն Սիմոնյանը Հունգարիայի ԱԺ նախագահին հրավիրել է Հայաստան
14.11.2024 | 20:42
Դամասկոսին իսրայելական հարվածի հետևանքով 15 մարդ է զոհվել
14.11.2024 | 20:30
Եթե ՔՊ-ին մի բան եմ ասում, ընդունում են, չպետք է հերոսաբար ասեմ՝ սրիկա եք․ Արծվիկ Մինասյան. ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
14.11.2024 | 20:22
Բաքուն արձագանքել է Նիկոլ Փաշինյանի հայտարարությանը Ադրբեջանի Սահմանադրության մեջ ՀՀ-ի նկատմամբ տարածքային պահանջների մասին
14.11.2024 | 20:15
Արուսյակ Ջուլհակյանը՝ ՀՅԴ-ի հետ համաձայնության մասին. ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
14.11.2024 | 20:09
Թուրքիան և Մեծ Բրիտանիան ռազմական համագործակցության հարցեր են քննարկել
14.11.2024 | 20:00
Վտանգված է ՀՀ-ԱՄՆ-ԵՄ բրյուսելյան օրակարգը․ վստահ չեմ՝ Թրամփը ռեսուրսներ կծախսի մեր ռեգիոնում․ Տիգրան Գրիգորյան. ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
14.11.2024 | 19:45
ՔՊ-ն առաջարկում է 10 մլն դարձնել կուսակցություններին նվիրաբերվող գումարի չափը․ ՀՅԴ-ն աջակցում է. ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
14.11.2024 | 19:29
Իսրայելը հարվածներ է հասցրել Դամասկոսի կենտրոնին
14.11.2024 | 19:12
Ղազախստանում քրգործ է հարուցվել կնոջ սպանության համար 24 տարով ազատազրկված նախկին նախարարի՝ «բանտից փախուստի» մասին տեղեկություն տարածելու համար
14.11.2024 | 19:00
ՀՀ-ն Թրամփի վարչակարգին պիտի ցույց տա՝ ագրեսորն Ադրբեջանն է․ նրա առանցքային բառը «խաղաղությունն» է․ Սոսի Թաթիկյան․ ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
14.11.2024 | 18:51
Միրզոյանը հեռախոսազրույց է ունեցել Իրանի ԱԳ նախարարի հետ
14.11.2024 | 18:26
Հորդառատ անձրևները ջրհեղեղներ և ավերածություններ են առաջացրել Իտալիայի Սիցիլիա շրջանում
14.11.2024 | 18:16
Արագ արձագանքման բժշկական խումբ կստեղծվի, որը մարդասիրական առաքելություն կիրականացնի արտերկրում․ Լենա Նանուշյան․ ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
Բոլորը

Այն, որ Հայաստանում օտարերկրյա ներդրումների ծավալը տարեց տարի նվազում է՝ հայտնի փաստ է, սակայն այն, որ այսօր Հայաստանից են ներդրումներն արտահոսում՝ թերևս քչերին է հայտնի: Մասնավորապես՝ Հայաստանի համար առաջին ներդրումային գործընկերը` Ռուսաստանի Դաշնությունը, որի կատարած ներդրումները կազմում են մեր համախառն ներդրումային հոսքերի մոտ 36%-ը, սկսել է իր կողմից արված ներդրումները հետ տանել: Իհարկե, վիճակագրությունից պարզ չի դառնում՝ դրանք ռուսական ընկերությունների՝ նախկինում Հայաստանում արված ներդրումնե՞րն են, դրանցից ստացված եկամուտները, թե՞ հայ գործարարների գումարները, սակայն փաստը մնում է այն, որ անցած տարվա կտրվածքով՝ Հայաստանը Ռուսաստանում ավելի շատ ներդրումներ է արել:

Պարզվում է, որ տարիներ շարունակ ներդրումներ արած ոլորտներից Ռուսաստանը սկսել է ետ տանել իր գումարները: Այսպես, միայն մետաղական հանքաքարի արդյունահանման բնագավառից ՌԴ-ն 2016թ.-ին Հայաստանից տարել է 16.5 մլրդ դրամի գումար, հանքագործական արդյունաբերության և բացահանքերի շահագործման ոլորտից` գրեթե 4.5 մլրդ դրամ, հիմնային մետաղների արտադրության բնագավառից` մոտ 12.7 մլրդ դրամ: Այսինքն` մոտ 34 միլիարդ դրամ կամ 70 մլն ԱՄՆ դոլար ՝միայն այս երեք փոխկապակցված ոլորտներից:

Հետաքրքիր է նաև, որ եթե 2015թ.-ին Ռուսաստանը Հայաստանի դեղագործության բնագավառում կատարել է մոտ 6.1 մլրդ դրամի ներդրումներ, ապա 2016թ.-ին ոչ մի դրամ չի ներդրել: Էլեկտրականության, գազի, գոլորշու և լավորակ օդի մատակարարման բնագավառից զուտ ներհոսքը դեպի Ռուսաստան կազմել է մոտ 20 մլրդ դրամ կամ մոտ 41 մլն ԱՄՆ դոլար: Հակառակ միտումն առկա է հեռահաղորդակցության բնագավառում, որտեղ կա որոշ դրական տեղաշարժ. 2016թ.-ին այստեղ մոտ 4.5 մլրդ դրամ գումար է ներդրվել, որը, սակայն, ամբողջական պատկերի վրա էականորեն չի ազդել: Ստացվում է, որ նշված ոլորտներից օտարերկրյա ներդրումները Հայաստանից հոսել են դեպի Ռուսաստան: Իսկ թե ինչու է դա այդպես հարցի պատասխանը թերևս պետք է տա Տնտեսական զարգացման և ներդրումների նախարարությունը, քանի որ վերջինս պատասխանատու պետք է լինի ոչ միայն ներդրումների ներգրավման, այլև դրանց արտահոսքի համար:

Նկատենք, սակայն, որ այդ ամենը չի խանգարում, որպեսզի ռուսական իմիտացիոն ներդրումների PR-ը շարունակվի: Այսպես. նախընտրական փուլում ՀՀ-ում ներկայացվեց մի ակումբի ստեղծման գաղափար, որի միջոցով ռուսական կապիտալը ներդրումների տեսքով պետք է հոսի Հայաստան: Սակայն ներդրումների ակումբի հեղինակներն անտեսեցին այն, որ 2016թ.-ին ԱՎԾ տվյալներով՝ ՀՀ-ից դեպի Ռուսաստանի Դաշնություն մոտ 52 միլիարդ դրամի կամ մոտ 100 միլիոն ԱՄՆ դոլարի օտարերկրյա զուտ ներդրումների արտահոսք է եղել: Հարց է ծագում. որքանով է իրատեսական այս պարագայում Հայաստանում համախմբել ռուսաստանաբնակ հայ գործարարներին և ասել, որ մենք ունենք ներդրումային լուրջ ծրագրեր, եկեք ներդրումներ արեք: Արդյո՞ք այդ ակումբի անդամները չեն հետաքրքրվի, թե ինչու են Հայաստանից ավելի շատ ներդրումներ կատարվում Ռուսաստանում, ինչ է արվում դա կանխելու համար և ի վերջո՝ ինչն է հանդիսանում առկա ոչ նպաստավոր պայմանների պատճառը:

Հայաստանի կառավարությունն՝ ի դեմս Կարեն Կարապետյանի, ունի՞ այդ հարցերի պատասխաններն, ու ամենակարևորը՝ առարկայական լուծումները՝ պարզ կդառնա առաջիկայում, ամենաուշը՝ մինչև 2018թ.-ի ապրիլ, երբ կորոշվի Կարապետյանի՝ վարչապետի պաշտոնում մնալ-չմնալու հարցը: Իսկ մինչ այդ նկատենք, որ առնվազն տարակուսելի է, թե ինչպես է ստացվում, որ տնտեսական անկում գրանցած տարում Ռուսաստանի տնտեսությունն ավելի գրավիչ է եղել ներդրումների համար, քան Հայաստանը: Թե, պարզապես, հայտնվելով վատ տնտեսական իրավիճակում Ռուսաստանը ստիպված իր գումարները ետ է տարել մեր նման «հզոր» և «ներդրումների կարիք չունեցող» երկրից:

 

Անհավատալի է, բայց ստացվում է՝ ոչ թե մենք ենք կախված ռուսական ներդրումներից, այլ` Ռուսաստանը մեզանից:

 

Թ. Միքայելյան