Հասարակություն
31.01.2019 | 22:15Մինչև 2023 թվականը Հայաստանի հանրակրթական դպրոցներն ամբողջությամբ նոր առարկայացանկ կունենան: Կրթության և գիտության նախարարն ասում է՝ վերանայվելու են բոլոր առարկաներն ու դրանց ծրագրերը, այդ թվում՝ հայագիտական: Արայիկ Հարությունյանը նշում է, որ բազմաթիվ բողոքներ են ստանում, հատկապես՝ աշակերտների ծանրաբեռնվածության հետ կապված:
«Կան բազմաթիվ բողոքներ՝ ծանրաբեռնվածության, ծրագրերի անհամապատասխանության, տարբեր առարկաներում նույնաբովանդակ նյութերի մատուցման հետ կապված: Ծնողները շատ են բողոքում, որ իրենց երեխաները ծանրաբեռնված են»,- ասում է Արայիկ Հարությունյանը:
«Բաց հասարակության հիմնադրամներ-Հայաստան»-ի կրթական ծրագրերի պատասխանատու, կրթության փորձագետ Լիլիթ Նազարյանը ողջունում է առարկայացանկն ու դասագրքերը վերանայելու՝ կառավարության որոշումը: Նա ևս փաստում է. աշակերտների ծանրաբեռնվածությունը մեծ է: Տարիների ընթացքում ուսումնական պլանում գլոբալ փոփոխություններ չեն արվել, սակայն մշտապես նոր առարկաներ են ավելացվել:
«Ավելացել է Ես և շրջակա միջավայրը առարկան, շախմատը, երգ ու պարը, եկեղեցու պատմությունը… այսինքն՝ բազմաթիվ առարկաներ, որոնք ծանրացրել են ուսումնական պլանը: Կան առարկաներ, որոնք շատ հեշտությամբ կարելի է ինտեգրել այլ առարկաներում: Ինչ վերաբերում է Եկեղեցու պատմությանը, իրականում դա Հայ առաքելական եկեղեցու դոկտրինի վերաբերյալ առարկա է: Ըստ իս, եթե նույնիսկ պետք է ունենալ նման առարկա, ապա դա պետք է կոչվի Կրոնների պատմություն, և երեխաները պետք է բացառապես գիտելիք ստանան հենց տարբեր կրոնների վերաբերյալ»,- նշում է նա:
Լիլիթ Նազարյանն ընդգծում է նաև մեր կրթական համակարգում գոյություն ունեցող պարադոքսը. մի կողմից՝ ծնողները բողոքում են երեխաների ծանրաբեռնվածությունից, մյուս կողմից՝ միջազգային ստուգատեսներում մեր աշակերտներն այնքան էլ լավ արդյունքներ չեն արձանագրում: Հայաստանում աշակերտները բավական շատ ժամանակ են ծախսում ուսուցման, հատկապես տնային առաջադրանքների համար՝ շաբաթական 16 ժամ, մինչդեռ որոշ երկրներում այդ ցուցանիշն անգամ 2-3 ժամ է: Տիկին Նազարյանը սրան մեկ բացատրություն ունի. մեր երեխաները մեխանիկական առաջադրանք են կատարում:
«Թվում է, թե մեր երեխաներն այդքան շատ ժամանակ տրամադրելով տնային առաջադրանքի կատարմանը և, ընդհանրապես, ուսուցմանը՝ պետք է փայլուն արդյունքներ ցուցաբերեին: Բայց միջազգային ստուգատեսների արդյունքները լրիվ հակառակն են փաստում: Եվ սա նշանակում է, որ այն բովանդակությունը, որ մեր երեխաները դպրոցում սովորում են, և այն տնային առաջադրանքը, որ մեր երեխաներն անում են, շատ ավելի մեխանիկական աշխատանք է: Ստացվում է, որ ավելի շատ անգիր անելու, ֆորմալ խնդիրներ, ձևեր սովորելուն է ուղղված կրթական համակարգը, քան թեմայի շրջանակում մտածելու հմտությունը զարգացնելուն»,- նշում է նա:
Լիլիթ Նազարյանը խնդիրներ է տեսնում նաև դասագրքերի բովանդակության առումով: «Մեծագույն խնդիրը, որ դասագրքերի առումով կա, այն է, որ այն բովանդակությունը, որ դասագրքերում կա, չի խթանում քննական մտածողության զարգացումը երեխաների շրջանում, խնդիրների լուծման կարողությունների զարգացումը: Այս իմաստով շատ կարևոր է, որ բոլոր դասագրքերը վերանայվեն և վերաթողարկվեն»,- ասում է փորձագետը:
Այս տարեսկզբին մի շարք հասարակական կազմակերպություններ հանդես են եկել «Հայաստանի Հանրապետության վերականգմանն ուղղված անհրաժեշտ բարեփոխումների հայեցակարգով»: Դրանում մատնանշվում են նախկին իշխանություններից ժառանգված բազմաթիվ խնդիրներ և լուծումներ առաջարկվում: Կրթության ոլորտի խնդիրներից հայեցակարգի հեղինակներն առանձնացնում են համակարգում սոցիալական արդարության և հավասարության խնդիրները:
«Հայաստանում կրթության գլխավոր խնդիրները, որոնք քաղաքացիական հասարակությունը բարձրացնում է տարիներ շարունակ, դա որակյալ կրթության համընդհանուր հասանելիությունն է բոլոր երեխաների համար և խտրականության բացառումը կրթության ոլորտում՝ լինի դա գյուղ-քաղաք խտրականությունը, աղքատ-հարուստ և մյուս խմբերի միջև խտրականությունը: Բազմաթիվ հետազոտություններ կան, որոնք վկայում են, որ ընտանիքի սոցիալ-տնտեսական կարգավիճակը շատ մեծ ազդեցություն է ունենում երեխայի կրթության որակի, կրթության մեջ երեխայի հաջողությունների և ձեռքբերումների վրա»,- նշում է կրթության փորձագետը՝ հավելելով, որ այս առումով շատ կարևոր է, որպեսզի կրթության զարգացման ռազմավարական փաստաթուղթն առաջին հերթին թիրախավորի հենց այս խնդիրը:
Հայաստանի գործող հանրակրթական ուսումնական ծրագիրն ընդունվել է 2004 թվականին, 2011-ին՝ վերանայվել: Դրանից հետո մեր երկրում կրթության ոլորտում որևէ ռազմավարական փաստաթուղթ չի ընդունվել: Լիլիթ Նազարյանը հույս ունի, որ այս անգամ գործընթացը հաջողությամբ կավարտվի, պարզապես պետք է նպատակադրված գործել:
«Միանշանակ կարծում եմ, որ դա պետք է լինի մասնակցային պրոցես՝ հասարակությունը, մասնագետները, ուսուցիչները, ծնողները պետք է անմասն չմնան այդ գործընթացից: Շատ զգայուն հարցեր կարող են առաջանալ, և պետք է շատ բալանսավորված, մասնակցային ձևով, բայց նաև շատ հստակ նպատակադրված ձևով գնալ այդ քայլին և վերջապես, իսկապես, անել այդ քայլը»,- ամփոփում է Լիլիթ Նազարյանը:
Մանրամասները՝ տեսանյութում
Թամարա Հակոբյան
