Եվրոպայի խորհրդի հանձնաժողովը գտնում է, որ ՀՀ-ն չի կատարել Արցախից փախստականների հետ կապված իր առաջարկը․ ECRI
Քաղաքականություն
31.10.2025 | 20:19
Եվրոպայի խորհուրդը պարզել է, որ Հարավային Կովկասի երեք պետություններից ոչ մեկը զգալի առաջընթաց չի գրանցել իր առաջարկությունների իրականացման գործում, ներառյալ՝ Հայաստանում Լեռնային Ղարաբաղից փախստականներին աջակցելու բարեփոխումները, Ադրբեջանում քվիրֆոբիկ ատելության դեպքերի վերաբերյալ տեղեկատվության հավաքագրումը և քաղաքացիական հասարակությանը և վրացական իշխանությունների ներկայացուցիչներին միավորող միջգերատեսչական կոմիտեի ստեղծումը։ Այս մասին ասվում է OC Media-ի անդրադարձում։
Զեկույցները հրապարակվել են Ռասիզմի և անհանդուրժողականության դեմ պայքարի եվրոպական հանձնաժողովի (ECRI) կողմից, որը ԵԽ-ի շրջանակում գործող անկախ փորձագիտական մարմին է: Նրանք ուսումնասիրել են երեք երկրների կողմից 2023 թվականին տրված առաջարկությունների կատարումը։
Ադրբեջանի վերաբերյալ՝ Ռասիզմի և անհանդուրժողականության դեմ պայքարի հանձնաժողովը խորհուրդ է տվել իշխանություններին լիովին համապատասխանեցնել Մարդու իրավունքների հանձնակատարի ինստիտուտը իր չափանիշներին: Այն խորհուրդ է տվել Ադրբեջանին ապահովել Մարդու իրավունքների հանձնակատարի նշանակման թափանցիկությունը, ստեղծել առանձին մարմին գործակալության ներսում՝ խտրականության դեմ պայքարի հետ կապված գործերը քննելու համար, և ընդլայնել գործակալության կարողությունները։
ECRI-ն նշել է մարդու իրավունքների հանձնակատարի ընտրության դրական քայլերը խորհրդարանի միջոցով, սակայն ընդգծել է, որ ընթացակարգը «բավականաչափ թափանցիկ չէ, հատկապես Ադրբեջանի նախագահի կողմից թեկնածուների առաջադրման կամ նախնական ընտրության փուլում»։
Հանձնաժողովը նշել է, որ Ադրբեջանը «ոչ մի քայլ չի ձեռնարկել» իր երկրորդ առաջարկության կատարման ուղղությամբ՝ ստեղծել տվյալների հավաքագրման համակարգ ռասիստական և քվիրֆոբիկ ատելության խոսքի և ատելության հանցագործության դեպքերի համար։
Ռասիզմի և անհանդուրժողականության դեմ պայքարի հանձնաժողովը գովաբանել է Վրաստանին փոքրամասնությունների դպրոցներում վրացերենի՝ որպես երկրորդ լեզվի դասավանդման ժամերի քանակը զգալիորեն ավելացնելու վերաբերյալ իր առաջարկության կատարման համար։ Այնուամենայնիվ, հանձնաժողովը նշում է, որ իր երկրորդ առաջնահերթ առաջարկը՝ ստեղծել միջգերատեսչական հանձնաժողով, որը կներառի Հանրային պաշտպանի գրասենյակը, միջազգային կազմակերպությունները և քաղաքացիական հասարակության համապատասխան կազմակերպությունները, չի իրականացվել։
Հայաստանի վերաբերյալ՝ ECRI-ը պարզել է, որ ՀՀ իշխանությունները «մասամբ իրականացրել են» բազմազանության և հանդուրժողականության վերաբերյալ իրազեկության բարձրացման միջոցառումներ իրականացնելու առաջնահերթ առաջարկությունը։
Հայաստանի համար երկրորդ առաջնահերթ առաջարկությունն էր ընդունել ինտեգրման ռազմավարություն՝ ուղեկցվող համապատասխան ֆինանսական ռեսուրսներով և կարողությունների զարգացմամբ՝ փախստականների, ապաստան փնտրողների և միգրանտների համար արդյունավետ աջակցության գործողություններ ապահովելու համար։
ՀՀ իշխանությունները ECRI-ին տեղեկացրել են մի շարք միջոցառումների մասին, որոնք ձեռնարկվել են՝ ի պատասխան 2023 թվականի սեպտեմբերի 19-ին և 20-ին տարածաշրջանում Ադրբեջանի կողմից իրականացված ռազմական գործողության հետևանքով Լեռնային Ղարաբաղի ավելի քան 100,000 հայերի լայնածավալ տեղահանության հետևանքով առաջացած աննախադեպ մարդասիրական մարտահրավերի։ Ընդունելով ՀՀ իշխանությունների առջև ծառացած դժվարությունները և գովաբանելով դրամական օգնության տեսքով տրամադրված արագ օգնությունը, ինչպես նաև սոցիալական պաշտպանության հասանելիությունը հեշտացնելու, առողջապահության հասանելիությունն ընդլայնելու և տեղահանված երեխաների կրթությունն ապահովելուն ուղղված միջոցառումները, ECRI-ն եզրակացնում է, որ ներկայիս իրավիճակում իր առաջարկությունը դեռևս չի իրականացվել։