19.12.2025 | 03:00
Կոնֆերենցիաների լիգա. «Նոայի» հավանական մրցակիցները փլեյ-օֆֆում
Ադրբեջանի՝ ՄԻԵԴ որոշումները կատարելուց հրաժարվելը վիրավորանք է օրենքի գերակայությանը. Le Figaro
Քաղաքականություն
17.04.2025 | 16:26
«Ադրբեջանի կողմից հայ պատանդների դատավարությունը կամ ինստիտուցիոնալ դեսպոտիզմ»․ ֆրանսիական «Le Figaro»-ն այսպիսի վերնագրով ուշագրավ հոդված է հրապարակել, որում արձանագրվում է, որ Ֆրանսիական և եվրոպական փաստաբանական հանրույթը պետք է պահանջի միջազգային դիտորդների ներկայություն հայ պատանդների դատավարությանը։
Ադրբեջանում ներկայումս անօրինական դատավարություն է իրականացվում հայ պատանդների նկատմամբ, այդ դատավարությունները խախտում են մարդու իրավունքները, փաստում են Մոնպելիեի փաստաբանների միության Մարդու իրավունքների ինստիտուտի մի շարք փաստաբաններն իրենց տարածած հայտարարության մեջ։
Le Figaro-ում հրապարակված հոդվածում նշվում է, որ Մարդու իրավունքների և հիմնարար ազատությունների մասին եվրոպական կոնվենցիայի ստորագրումից 75 տարի անց Եվրոպան բախվում է կոպտագույն խախտումների, որոնք չեն կարող անպատասխան մնալ։ Դրանց թվում է Ադրբեջանում հայ պատանդների նկատմամբ ընթացող դատավարությունը, որը դարձել է ամենատեսանելի դրսեւորումներից մեկը։ Այս գործընթացը, որը ճանաչվել է որպես ֆարս թե՛ միջազգային լրատվամիջոցների, թե՛ Եվրախորհրդարանի 2025թ. մարտի 13-ի բանաձևի կողմից, կոպտորեն խախտում է մարդու իրավունքների հիմնարար սկզբունքները և ցույց է տալիս ադրբեջանական ռեժիմի կողմից հայերի նկատմամբ իրականացվող սիստեմատիկ ճնշումները։
Ադրբեջանը, որը ստորագրել է Մարդու իրավունքների եվրոպական կոնվենցիան 2002 թվականին, բացահայտորեն անտեսում է իր պարտավորությունները և պարբերաբար հակասում է Եվրոպական դատարանին՝ հրաժարվելով իրականացնել հայերի նկատմամբ խտրականությունն ու խոշտանգումները դատապարտող որոշումները։
Այս ինստիտուցիոնալ դեսպոտիզմը հասնում է իր գագաթնակետին 23 հայ պատանդների, այդ թվում՝ Լեռնային Ղարաբաղի նախկին ղեկավարների և կամայական մեղադրանքներով կալանավորված քաղաքացիական անձանց անարդար դատավարության ընթացքում:
Էթնիկ զտումների համատեքստում գերի ընկած այս մարդիկ ենթարկվում են անմարդկային և նվաստացուցիչ վերաբերմունքի, որը հավասարազոր է ֆիզիկական և հոգեբանական խոշտանգումների։ Միջազգային մամուլում շրջանառվող բազմաթիվ վկայություններն ու լուսանկարները հաստատում են բռնությունները, որոնց նրանք ենթարկվում են:
Հոդվածում արձանագրվում է, որ Ադրբեջանի սիստեմատիկ հրաժարումը Եվրոպական դատարանի որոշումները կատարելուց` վիրավորանք է եվրոպական շինարարությանն ու օրենքի գերակայության գաղափարներին։
Այս խախտումներին ի պատասխան վճռական գործողությունների բացակայությունը սպառնում է հենց Եվրոպայի՝ որպես մարդու իրավունքների պաշտպանության հիմքերին։ Ստեղծվում է վտանգավոր նախադեպ՝ կարո՞ղ է արդյոք Եվրոպայի խորհրդի անդամ երկրին թույլ տալ անօրինական գործել՝ առանց որևէ պատժամիջոցի կամ հետևանքի:
Ֆրանսիական և եվրոպական փաստաբանական հանրույթը պետք է պահանջի միջազգային դիտորդների ներկայություն հայ պատանդների դատավարությանը։ Եթե եվրոպացի իրավաբանները քաջություն են ցուցաբերում ու մասնակցում են Թուրքիայում, Թունիսում և այլ երկրներում լրագրողների և ընդդիմադիր գործիչների դատավարություններին, ինչո՞ւ Ադրբեջանը պետք է նրանց տեսադաշտից դուրս մնա: Արդյո՞ք դա ինչ-որ «գերագույն բռնատիրություն» է, որի առաջ նույնիսկ իրավապաշտպաններն են անզոր։
Եվրոպան չի կարող մի կողմ քաշվել։ Եվրոպական կառույցները, անդամ պետությունները և քաղաքացիական հասարակությունը պետք է միավորվեն՝ վերջ դնելու այդ կեղծ արդարադատությանը: Այսօր վտանգված է Եվրոպայի՝ որպես մարդու իրավունքների պաշտպանի հեղինակությունը:
Ժամանակն է գործել, որպեսզի անպատժելիությունը երբեք ընդունելի նորմ չդառնա:
