ՀԱՄԱՍ-ի հետ կապված Թուրքիայի դիրքորոշումը սրում է հարաբերությունները ԵՄ-ի հետ
Քաղաքականություն
10.11.2023 | 23:30Քանի որ Թուրքիայի հարաբերությունները Եվրամիության հետ սրվում են նրա ժողովրդավարական չափանիշների պատճառով, նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանի բացահայտ պաղեստինամետ դիրքորոշումը Իսրայելի և ՀԱՄԱՍ-ի միջև պատերազմի վերաբերյալ ավելի է սրում հարաբերությունները։ Այս մասին գրում է AFP-ը, որին վկայակոչում է Turkish Minute-ը։
Հոկտեմբերի 7-ին ՀԱՄԱՍ-ի գրոհայինների արյունալի հարձակումից հետո, որն առաջացրեց Իսրայելի կողմից Գազայի անողոք ռմբակոծումը, Էրդողանը սկզբում ձգտում էր Թուրքիային որպես միջնորդ ներկայացնել։ Սակայն սա անհետացավ այն բանից հետո, երբ Էրդողանը ՀԱՄԱՍ-ին ներկայացրեց ոչ թե որպես ահաբեկչական խմբավորում, այլ որպես իրենց հողի համար պայքարող «ազատարարներ» կամ «մոջահեդներ»:
Թուրքիան տեխնիկապես ԵՄ-ի անդամակցության թեկնածու է, և եթե նույնիսկ դա հեռու հեռանկար է թվում, Բրյուսելը կգերադասեր, որ Անկարան աջակցի, քան մրցակցի իր դիրքերի հետ:
«Այն, ինչ ասում է նախագահը, վատ է արտացոլվում այստեղ՝ Բրյուսելում։ Մենք միշտ ակնկալում ենք, որ Թուրքիան կմիանա մեզ արտաքին քաղաքականության մեջ»,- ասել է ԵՄ պաշտոնյան, որը ցանկացել է անանուն մնալ:
Էրդողանը՝ Պաղեստինի իրավունքների եռանդուն ջատագովը, խստացրեց իր քննադատությունը Գազայում քաղաքացիական անձանց մահվան հետ կապված՝ մեղադրելով Իսրայելին ռազմական հանցագործություններ կատարելու մեջ և հետ կանչելով Թել Ավիվից Թուրքիայի դեսպանին։
ԵՄ-ին միանալու չափանիշներին համապատասխանող թեկնածու երկրների առաջընթացի վերաբերյալ իր զեկույցում ԵՄ-ն նշում է, որ Թուրքիայի միակողմանի արտաքին քաղաքականությունը հակասում է դաշինքի առաջնահերթություններին: Վերլուծաբանները մտավախություն ունեն, որ Էրդողանի դիրքորոշումը Իսրայելի և Գազայի հատվածի նկատմամբ կարող է խաթարել նրա դիվանագիտական հարաբերությունները Արևմուտքի հետ մայիսին վերընտրվելուց հետո:
«Էրդողանի դիրքորոշումը Իսրայելի և Գազայի վերաբերյալ ավելացնում է լարվածությունը Թուրքիայի և Արևմուտքի միջև երկարատև խնդիրների, այդ թվում՝ ԵՄ-ի անդամակցության հետ կապված»,- ասել է Վերիսկ Մեյփքրոֆթ ռիսկերի վերլուծության ընկերության Մերձավոր Արևելքի և Հյուսիսային Աֆրիկայի ավագ վերլուծաբան Համիշ Քինիրը:
Գազայի պատերազմը սրում է առանց այն էլ բարդ հարաբերությունները։
«Երբ պատերազմը սկսվեց Գազայում, մեզանից շատերը կարծում էին, որ Թուրքիան կարող է լինել ազնիվ միջնորդ և տարածաշրջանում լարվածությունը նվազեցնելու գլխավոր դերակատարը»,- լրատվամիջոցին ասել է ԵՄ պաշտոնյաներից մեկը:
«Եվրոպան պետք է համագործակցի Թուրքիայի հետ, բայց դա գնալով ավելի է դժվարանում»,- ասել է եվրոպացի մեկ այլ պաշտոնյա:
Թուրքիայի հետ հարաբերությունների հարցերով Եվրախորհրդարանի պատգամավոր Նաչո Սանչես Ամորն ասել է, որ Էրդողանի նկատմամբ ՀԱՄԱՍ-ի դիրքորոշումն աննկատ չի մնացել։
«Եթե դուք ՀԱՄԱՍ-ը ներկայացնեք որպես ազատամարտիկների, մյուսները PKK-ին կտեսնեն որպես ազատամարտիկներ, և այդ ժամանակ խնդիր կլինի»,- նշել է պատգամավորը։
Էմմա Չոբանյան