18.12.2025 | 14:12
Կճոյանը կդառնա՞ կաթողիկոսական տեղապահ․ Փաշինյանի արձագանքը․ ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
Էգեյանից Կասպից ծով․ Անկարան և Բաքուն օդային կառավարման միասնական համակարգ են ստեղծում
Քաղաքականություն
21.06.2023 | 17:33
Թուրքիայի պաշտպանական արդյունաբերության վարչության ղեկավար Հալուք Գյորգյունը վերջերս արած հայտարարության մեջ ընդգծել է HAKIM օդային հրամանատարության և կառավարման համակարգի կարևորությունը, որն Ադրբեջանի և Թուրքիայի ռազմաօդային ուժերի համատեղ նախագիծն է:
Գյորգյունը նշել է, որ համակարգը երկու երկրներին թույլ է տալիս համատեղ գործողություններ իրականացնել և արդյունավետ վերահսկել Ադրբեջանի օդային տարածքը։ Ըստ նրա՝ ծրագրի «Երկու պետություն, մեկ ազգ, մեկ օդային տարածք» կարգախոսն արտացոլում է այս ձեռնարկման համագործակցային բնույթը:
Ամբողջությամբ ներդրվելուց հետո HAKIM համակարգը ստեղծելու է օդային տարածքի կառավարման միասնական տարածք, որը ձգվում է Էգեյան ծովից մինչև Կասպից ծովի ավազան։ Դա Ադրբեջանի և Թուրքիայի ռազմաօդային ուժերին թույլ կտա համակարգել իրենց գործողությունները և գործել միասնական։ Նախագիծը նպատակ ունի ընդլայնել երկու երկրների ռազմաօդային ուժերի հնարավորությունները և ամրապնդել նրանց համագործակցությունը։
HAKIM օդային երթևեկության կառավարման համակարգը կենսական դեր է խաղում այս գործում: Այն հավաքում և գնահատում է տվյալներ տարբեր սենսորներից՝ ամբողջական պատկերի համար: Օգտագործելով առաջադեմ ինտեգրման ալգորիթմներ՝ համակարգն օպերատորներին տրամադրում է ախտորոշիչ առաջարկություններ և օդային իրավիճակի մանրամասն պատկերացում: Այն նաև աջակցում է որոշումների կայացման գործընթացներին՝ օգտագործելով սպառնալիքների գնահատման ալգորիթմները և հեշտացնելով զենքի բաշխումը հնարավոր սպառնալիքներից պաշտպանվելու համար:
HAKIM համակարգի հիմնական առանձնահատկությունները ներառում են ցանցային հպման կառավարման աջակցություն, սենսորային տվյալների կառավարում, հետագծային հարաբերակցություն և գրաֆիկական միաձուլման ալգորիթմներ, հատուկ օդային պատկերների ստեղծում՝ հիմնված ATO/ACO հետախուզության/թռիչքի պլանի/ախտորոշման վրա, օդային տարածքի և օդային երթևեկության վերահսկման ընթացակարգային հնարավորություններ, սպառնալիքների գնահատման ալգորիթմներ, ցանցի միջոցով զենքի վերահսկում, օդ-օդ և ցամաք-օդ օպերացիաների խափանումների երկրաչափություն, կործանիչների օպերատիվ և ընթացակարգային կառավարում և արտաքին համակարգերի հետ ինտեգրում։
Նշվում է, որ HAKIM օդային հրամանատարության և վերահսկման համակարգը զգալի առաջընթաց է Ադրբեջանի և Թուրքիայի օդային տարածքի համատեղ վերահսկման և համակարգման գործում։ Սպասվում է, որ դրա իրագործումը կբարձրացնի երկրների ռազմաօդային ուժերի օպերատիվ հնարավորությունները և կամրապնդի երկկողմ համագործակցությունը։
Էմմա Չոբանյան
