ՄԱԿ-ից ասացին՝ քաղաքական հարցերով չեն զբաղվում․ արցախցի․ ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
Քաղաքականություն
10.05.2023 | 15:05Պատերազմի հետևանքով տեղահանված արցախցիներն այսօր Կառավարության շենքի դիմաց բողոքի ակցիա իրականացնելուց հետո նամակ են հանձնել Հայաստանում ՄԱԿ-ի գրասենյակին․ արցախցիների ներկայացուցիչներին ընդունել են գրասենյակի աշխատակիցները։
«Մենք նախ հիշեցրինք, որ ՄԱԿ-ը պարտավորություններ ունի հայ փախստականների առաջ, և ոչ միայն 2020 թվականին ձևավորված, այլ նաև 1988 թվականից ձևավորված»,- ՄԱԿ-ի հայաստանյան գրասենյակում կայացած քննարկումից հետո լրագրողներին հետ զրույցում նշեց Ադրբեջանական ԽՍՀ-ից փախստականների համագումարի համակարգող Մարիամ Ավագյանը։
«Իրենց հիշեցրինք, որ ՄԱԿ-ն ունի իր անալիտիկ փորձագիտական կենտրոնները։ Եվ ո՞նց է լինում, որ առանց որևէ անալիտիկ գործունեության, ՄԱԿ-ում գրանցվում է 600 հազար այսպես կոչված ադրբեջանցի փախստական, և ոչ մի հայ փախստական՝ 1988-ից սկսած։
ՄԱԿ-ի հայկական մասում գրված է, որ 26 750 փախստականին մոտիկ կարգավիճակով Արցախի հայեր են գրանցված։
Ասացինք, որ որքանով էլ նոյեմբերի 9-ի թուղթն ապօրինի է, գողական ու խուժան մի փաստաթուղթ է, բայց այդ փաստաթղթով ուժի գործադրմամբ ֆաշիստական Բաքուն հասավ իր մի շարք նպատակներին։ Եվ այսօր էլ նա իրողություն է դարձնում այդ փաստաթղթի 7-րդ կետը։ Այսինքն՝ առանց վերահսկման, փախստականների անվան տակ ինչ-որ մարդկանց մխրճում է երբեմնի ազատագրված տարածքներ, Թալիշի շրջան և այլն։
Անկախ նրանից՝ ՄԱԿ-ն այդ եռակողմ հայտարարությունն ընդունում է, թե ոչ, տեղյակ է, որ գոյություն ունեն փախստականներ, և պարտավոր էր նրանց տիրություն անել։ 2020 թվականին ձևավորվել են միայն հայ փախստականներ և ներքին տեղահանվածներ։ Այնպես որ, 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ի այդ թուղթը պետք է վերաբերեր բացառապես 26 750 փախստականների վերադարձի հարցին, որով ՄԱԿ-ը չի զբաղվում։ Եվ խնդիրն այն չէ, թե այդ եռակողմ հայտարարությունն ովքեր են ստորագրել։ Եթե որևէ տեղ կա փախստական, ՄԱԿ-ն իր մանդատը պետք է իրականացնի։
Այսօր ՄԱԿ-ը չի հետևում այդ հարցին, և հնարավորություն է տվել, որ Իլհամը փախստականների անվան տակ ինքնագլուխ ինչ-որ տեռորիստների, մարդասպանների մխրճի այդ շրջաններ»,- ակցիայի մասնակիցը։։
Նրա խոսքով՝ ՄԱԿ-ը շատ լավ գիտի, որ Բերձորի միջանցքը հումանիտար միջանցք է և ունի հստակ կարգավիճակ, դա միակ ճանապարհն է, որն Արցախի դե ֆակտո կայացած հանրապետությունը կապում է մայր Հայաստանի հետ, և ուժի կիրառմամբ այսօր Բաքուն այնտեղ անցակետ է դնում, փոփոխում է միջանցքի կարգավիճակը, իսկ ՄԱԿ-ը որևէ կձևով չի կանխում։
«Մենք հարց տվեցինք, թե ՄԱԿ-ի Ցեղասպանության կանխարգելման գործակալությունն ի՞նչ միջոցառումներ է ձեռնարկում, որպեսզի ցեղասպան Բաքվի կոշտ ուժին հակադարձի և կարողանա կանխարգելել ցեղասպանությունը՝ թե Արցախի բեկորի վրա, թե Հայաստանի Հանրապետության տարածքում»,- հավելեց Ավագյանը։
Նա հիշեցրեց, որ 2012 թվականին ՄԱԿ-ի Փախստականների հարցերով հանձնակատարը, ով այսօր ՄԱԿ-ի գլխավոր քարտուղարն է, եկավ Երևան և այստեղ ստիպեց ՀՀ երրորդ նախագահին՝ ի լուր աշխարհի հայտարարելու, որ պաշտոնական Երևանը երբևէ փախստականների հարցը չի քաղաքականացրել։
«Մենք բանավոր պահանջ դրեցինք, որը, անշուշտ, կամրագրենք գրավոր նամակով, որպեսզի այսօր ՄԱԿ-ի փախստակաների հարցերով հանձնակատարը գա Հայաստանի Հանրապետություն և հանդիպի այն 26 750 հազար փախստականին մոտեցված կարգավիճակով մարդկանց հետ, լսի նրանց պահանջները, ծանոթանա նրանց զրկանքներին»,- նշեց Ավագյանը։
Նա նաև ընդգծեց, որ ՄԱԿ-ից ասացին, որ աշխարհի որևէ երկրում ՄԱԿ-ի որևէ գրասենյակ քաղաքական հարցերով չի զբաղվում, հումանիտար և զարգացման հարցերով է զբաղվում։
Մանրամասները՝ տեսանյութում։