Փոքր դամբարանի մեծ գանձերը՝ ոսկուց, սարդիոնից, սաթից, անագից պատրաստված զարդեր, խեցեղեն ու պատգարակ. «Մեծամոր» հնավայրի բացառիկ գտածոները

Լուրեր

14.11.2024 | 10:27
Արտարժույթների փոխարժեքները՝ նոյեմբերի 14-ի դրությամբ
14.11.2024 | 10:13
Իրանցի փորձագետները բարձր են գնահատել ԶՊՄԿ-ի տեխնիկական ու անվտանգային չափանիշները՝ հերքելով ադրբեջանական կեղծ թեզերը
14.11.2024 | 10:00
Ազգային ժողովի նիստը՝ ՈՒՂԻՂ
14.11.2024 | 09:46
Նավթի գները նվազել են
14.11.2024 | 09:30
Գորիսի բարձրադիր գոտիներում, Քաջարան քաղաքում և «Մեղրու սար» կոչվող հատվածում մառախուղ է
13.11.2024 | 23:28
Էրդողանը Թրամփի հետ հանդիպման հույս է հայտնել և խոսել Մասկի հետ համագործակցելու ցանկության մասին
13.11.2024 | 23:24
1 մլն 400 հազար դոլար` հրապարակն Ամանորին պատրաստելու համար. ովքեր են շահել մրցույթում. ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
13.11.2024 | 23:00
Ադրբեջանը, Ղազախստանը և Ուզբեկստանը կանաչ էներգիայի ոլորտում ռազմավարական գործընկերության համաձայնագիր են ստորագրել
13.11.2024 | 22:47
Ստամբուլի ընդդիմադիր քաղաքապետը Բաքվում է
13.11.2024 | 22:32
ԱՄՆ-ը կավելացնի Ուկրաինային օգնությունը մինչև Թրամփի պաշտոնավարումը․ Բլինքեն
13.11.2024 | 22:16
Իսրայելը կարող է հարձակվել Թուրքիայի վրա․ Յաշար Գյուլեր
13.11.2024 | 22:00
ՀՀ-ի համբերության բաժակը լցվելու է՝ Ալիևի դեմ էթնիկ զտման հայցեր են գնալու Միջազգային դատարան․ Արմեն Պետրոսյան. ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
13.11.2024 | 21:44
Ռեժիսոր Շախնազարովը Պուտինին պատմել է, որ «Մոսֆիլմ»-ն իր տանկերը տվել է բանակին
13.11.2024 | 21:32
Երևանում և 7 մարզում էլեկտրաէներգիայի անջատումներ կլինեն
13.11.2024 | 21:13
ՌԴ-ն և Ադրբեջանը համագործակցության նոր նախաձեռնություններ են քննարկում, այդ թվում՝ նավթագազային ոլորտում
Բոլորը

ՀՀ ԿԳՄՍ նախարարության «Պատմամշակութային հուշարձանների և պատմական միջավայրի պահպանություն» ծառայության ՊՈԱԿ-ի արշավախումբը (արշավախմբի ղեկավար՝ դոկտոր, պրոֆեսոր Աշոտ Փիլիպոսյան) «Մեծամոր» հնավայրի տարածքում 2022 թ. սեպտեմբերին մեկնարկած պեղաշրջանի ընթացքում հայտնաբերել է բացառիկ գտածոներ. տեղեկացնում են ՀՀ ԿԳՄՍՆ-ից։

Դամբարանադաշտում պեղումները կենտրոնացել են N 22 դամբարանից հարավ-արևելք տեղակայված N 23 դամբարանում: Այն (2.50 x 2.10 մ) անխաթար վիճակում մեզ հասած դամբարան է՝ ծածկված միջին չափի քարերից կազմված զրահով։ Դրա տակ բացվել է միջին ու մեծ քարերից շարված դամբարանախուցը (2.50 x 2.10 մ)՝ արևելք-արևմուտք կողմնորոշմամբ։ Դամբարանում, փայտե դիապատգարակին կծկված վիճակում, կոնքոսկրերի հատվածում մեկը մյուսի վրա տեղակայված էին երկու անհատներ, որոնցից մեկի վերին կմախքը՝ ձախ, իսկ ստորինը՝ աջ կողքին: Անհատների հետ նույն մակարդակի վրա բացվել են 10 ամբողջական խեցանոթներ, որոնց մի մասը տեղադրված էր դիապատգարակի տակ: Ստորին շերտում բացվել են ևս 8 ամբողջական անոթներ, որոնցից բացառիկ է կապտականաչավուն ջնարակապատ փոքրիկ սրվակը՝ իրանի վերին հատվածում պահպանված 2 միջանցիկ անցքերով: Անհատների պարանոցի և կրծքավանդակի շրջանները զարդարված էին ոսկուց, սարդիոնից, սաթից, անագից պատրաստված տարատեսակ ուլունքահատիկներով (գլանաձև, գնդաձև, ֆիլիգրան, հատիկազարդ, անվաձև), բաժանարարներով, կախազարդերով: Անհատներից մեկի նախաբազկի ոսկրերին առկա էին բրոնզից ապարանջաններ, որովայնի հատվածում՝ անագից ճարմանդներ:

N 2 կմախքի ձեռնաթաթի հատվածում առկա էր անագե բարակ լարից մատանի: Նախնական ուսումնասիրությունը ցույց է տալիս, որ անհատներն արական և իգական սեռի են: Դամբարանում առկա հնագիտական նյութի նախնական ուսումնասիրությունը թույլ է տալիս դամբարանը թվագրել մ.թ.ա. 2-րդ հազարամյակի վերջին քառորդով։

«Մեծամոր» հնավայրի տարածքում պեղումներն իրականացնում է հայ-լեհական արշավախումբը (լեհական արշավախմբի համաղեկավարը Վարշավայի համալսարանի Հնագիտության ինստիտուտի տնօրեն, դոկտոր, պրոֆեսոր Քշիշտուֆ Յակուբյակ): Հնագիտական աշխատանքներն իրականացվել են երկու տեղամասերում՝ միջնաբերդից արևելք տեղակայված քաղաքային թաղամասում և դամբարանադաշտի հատվածում: