«Ամուլսարի վերաբերյալ հանրաքվեն արդեն եղել է ԱԺ ընտրությունների տեսքով». Վահագն Թևոսյան. ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ

Factor.am-ի հարցազրույցը ՀՀ ԱԺ «Իմ քայլը» խմբակցության պատգամավոր Վահագն Թևոսյանի հետ

-Վարչապետը մի քանի օր առաջ Ջերմուկում էր, դժվար է ասել, որ նա կարողացավ համոզել ջերմուկցիներին։ Ըստ Ձեզ՝ ի՞նչ է կատարվում։

-Մենք ենթադրությո՞ւն ենք անում, որ տպավորություն է, որ վարչապետին չհաջողվեց։

-Այո՛…

-Տեսեք ոնց է… ես ենթադրում եմ, որ կատարվում է որոշակի տեսակետի գերակշռում, և այդ գերակշռման արդյունքում կա որոշակի թյուրընկալում ամբողջական և ճշգրիտ իրականության։ Եվ ես կարծում եմ, որ նույնիսկ վարչապետի մակարդակով մի այցը և մի խոսակցությունը դժվար թե հաղթահարի այդ հոգեբանական պատնեշը, որովհետև այն ձևավորվել է երկարատև, կազմակերպված աշխատանքի արդյունքում։ Այդ պատնեշն ուղղակի պետք է ջարդել։

-Վարչապետի հետ հանդիպումից հետո ժողովուրդը բղավում էր՝ Ամուլսարն առանց հանքի։ Սա մտահոգվելու պատճա՞ռ է՝ ըստ Ձեզ։

-Նորմալ է, որովհետև կան խմբեր, որոնք արտահայտում են ինչ-որ խմբի տեսակետ։ Եկեք համակարգային մտածենք։ Կան ինստիտուտներ, որոնք ստանում են մանդատ՝ գործողություններ իրականացնելու համար, և կան տարբեր խմբեր, որոնք արտահայտում են տարբեր կարծիքներ։ Ինստիտուտները լսում են տարբեր կարծիքները, համախմբում են դրանք, ուղարկում են համապատասխան փորձագիտական եզրակացությունների, համապատասխան վերլուծությունների, վերջում ձևավորում են հանրագումար, որը ներկայացնում են որպես որոշում և իրականացնում են։

-Ըստ Ձեզ՝ կա՞ն ինչ-որ տնտեսական խմբեր, որոնք ուղղորդում են ջերմուկցիներին և տարբեր կառույցների, որպեսզի նրանք խոսեն Ամուլսարի շահագործման դեմ։

-Ես, այսպես ասենք, քանի որ չունեմ ինձ հետ բերած փաստեր, չեմ կարողանա հակափաստարկն այնքան ճշգրիտ բերել, որպեսզի նման պնդում անեմ։ Բայց տրամաբանությունը հուշում է, ավելի ճիշտ՝ փաստերը հուշում են, որ կան այնպիսի տնտեսվարողներ, որոնց համար շատ շահավետ է անընդհատ այս խոսակցությունը վառ պահել, և հենց այս բովանդակությամբ, այո՛։ Եվ տրամաբանական շղթայով իրավունք ունեմ մտածելու, որ նրանք որոշակի շահագրգռվածություն ունեն։

-Մեր զրուցակիցներից մեկը, ի դեպ՝ «Իմ քայլը» խմբակցությունից, Ամուլսարի թեմային անդրադառնալիս ասում էր, որ բացառված չէ, որ հենց «Լիդիանն» էլ շահագրգռված է, որ Ամուլսարը չշահագործվի, որպեսզի կարողանա մտնել արբիտրաժ և մեծ փողեր վերցնել Հայաստանից։ Այս տեսակետի մասին ի՞նչ կասեք։

-Դուք ո՞նց եք կարծում, այս տեսակետն իր տրամաբանական կառուցվածքով գոյություն ունի՞, իրավունք ունի՞ գոյության:

-Իհարկե՛։

-Ըստ այդմ՝ իմ կարծիքն էլ է այդպիսին։ Եկեք տրամաբանենք, հասկանանք։ Այո՛, այս տեսակետը գոյության իրավունք ունի։ Այո՛, «Լիդիանին» ձեռնտու է, որ հանքը չշահագործվի, ինքը դիմի արբիտրաժ և համապատասխան փոխհատուցում ստանա, մի բան էլ ավելի, այն մարդկանցից, որոնցից ինքը փողեր է վերցրել, բացել է այդ հանքը, վերադարձնի գումարները, փրկի իր դեմքը և անվտանգությունը նաև, այդ թվում՝ տնտեսական, և ավարտվի այս պատմությունը։

-Սեպտեմբերի 11-ին լրանում է այն ժամկետը, երբ «Լիդիան»-ը պետք է սկսի արբիտրաժ դիմելու գործընթացը։ Մենք վախենալու բան ունե՞նք։

-Վախենալու բան մենք ընդհանրապես որևէ բանից չունենք, սա ուզում եմ արձանագրենք։ Որովհետև մենք միշտ պինդ ենք մեր դիրքերում։ Մենք ունենք զգուշանալու, ճիշտ վերլուծելու, ճիշտ հետևություններ անելու խնդիր։ Եվ դա ստացվում է մեզ մոտ։ «Լիդիան»-ի մասով ուզում եմ հատկապես շեշտել, որ ես չեմ պնդում, թե դա հատկապես այդպես էլ կա, ընդհակառակը, ես ավելի հակված եմ կարծելու, որ այդպես չէ։ Ես ուղղակի ուզում եմ ասել, որ՝ այո՛, տրամաբանությունը կա, և այդ տրամաբանությունն իրավունք ուներ գոյություն ունենալ։

-Եթե, այնուամենայնիվ, ամբողջ Ջերմուկը դեմ է, իսկ հանքի շահագործումն անխուսափելի է, այս թնջուկն ինչպե՞ս պիտի լուծվի։

-Եկեք նորից համակարգային խոսենք։ Եթե ասում ենք ջերմուկցի, մենք ի՞նչ ենք հասկանում։

-Հասկանում ենք այն, ինչ տեսանք։

-Այնտեղ տարբեր խավերի ներկայացուցիչներ կային և, իմ կարծիքով, տարբեր շահեր ներկայացնող խմբեր և անձինք։ Եթե ասում ենք՝ ջերմուկցի, որը բավարար տեղեկացված չի և ինֆորմացիոն հոսքերի որոշակի ազդեցության տակ է, դա մի մարդ է, և եթե ասում ենք ջերմուկցի, որը, ասենք, հյուրանոցատեր է, և ինքը մտածում է, որ եթե «Լիդիան»-ը բացվի, այստեղ աշխատաշուկայի հետ կապված մրցակցային խնդիրներ կառաջանան, բարձր գին կառաջարկեն աշխատանքի դիմաց, ինքը ստիպված է լինելու բարձրացնել այդ գինը: Իր շահերից չի բխում, չէ՞։ Ինքն ասում է՝ օ՜, տուրիստները չեն գա, բայց այլ շահ է ներկայացնում։ Այդպիսի խմբերը բազմաթիվ են իրականում։ Եվ պետք է հասկանալ, որ նրանցից յուրաքանչյուրը դեմ լինելով՝ ի՞նչ հիմքով է դեմ։ Եթե ինքը դեմ է, որովհետև ինֆորմացված չէ, ուրեմն կինֆորմացնենք։ Եթե ինքը դեմ է, որովհետև իր տնտեսական շահն է ոտնահարվում, մարդն անկանխատեսելիություն է տեսնում իր առաջիկա տասնամյա ապագայում, ապա պետք է լուծել այդ մարդու հարցը՝ բացատրել, նստել, հետը քննարկել, պարզ խոսակցության բերել, իրական մոտիվները հասկանալ և լուծել այդ մոտիվները։ Որովհետև ինքնանպատակ դեմ լինելը մի քիչ արդարացված չէ։

-Անձամբ Ձեր մոտիվացիան ո՞րն է, որ Ամուլսարը պետք է շահագործվի։

-Ես ունեմ բավարար հիմքեր՝ մտածելու, և գիտեմ, որ վարչապետը խորը շահագրգռվածություն է միշտ ունեցել ամբողջական ինֆորմացիային տիրապետելու։ Եվ դա անձնական մակարդակի խնդիր է, որովհետև այդ խոսքը հնչել է նրա բերանից մինչև ընտրությունները։ Եվ այստեղ վարչապետի հեղինակությունն է, վարչապետի քաղաքական կարիերան է, այդ թվում՝ նաև թիմի։ Եվ ես ունեմ հարակից ուսումնասիրություններ, ինչքանով կարողացել եմ՝ իմ բոլոր հարցականներին ես ստացել եմ որոշակի պատասխաններ։ Ես բավարար հիմքեր ունեմ՝ վստահ լինելու, որ վարչապետը հստակ գիտակցում է հանրային հավասարակշռված շահը և դրանից բխող գործողությունների է պատրաստվում դիմել։ Իհարկե՝ չի բացառվում, որ նոր հանգամանք ի հայտ գա, և հանրային հավասարակշռված շահը որոշակիորեն ապաբալանսավորվի։ Այս պահի դրությամբ գոյություն ունեցող բոլոր փաստերի, ենթադրությունների, վերլուծությունների, փորձաքննությունների, բոլոր շահերի համադրումը՝ քաղաքական, տնտեսական, սոցիալական, հոգեբանական, էկոլոգիական, բերում են նրան, որ վարչապետի ցանկությունները, մոտիվները բխում են հանրային հավասարակշռված շահից։

-Վարչապետը դիմել է Շրջակա միջավայրի նախարարություն, որպեսզի վերջինը եզրակացություն տա՝ արդյո՞ք նոր ՇՄԱԳ-ի անհրաժեշտություն կա։

-Այս պարագայում, կարծում եմ, ճիշտ է արել, որ ուղարկել է, որովհետև եթե կա այդ մի կտորն էլ, որը կարող է պարտադիր ընթացակարգով անցնել, պիտի անցնի։

-Համարո՞ւմ եք Ամուլսարն իշխանության կոկորդին մնացած ոսկոր։

-Ամուլսարն ակնհայտորեն չեմ ասի կոկորդին մնացած ոսկոր, բայց որոշակի ծանր ժառանգության որոշակի ծանր բաղկացուցիչ է։ Մենք ստանձնել ենք ՀՀ-ն ներկայացնելու ինստիտուցիոնալ բեռը։ Եվ պարտավոր ենք այդ բեռը կրել պատվով։ Գոյություն ունեն խմբեր, որոնք պարտավոր չեն և պատասխանատու էլ չեն այդ բեռը կրելու, և իրենք ունեն իրենց կարծիքներն ու շահերը, որոնք հետապնդում են։ Մենք, որպես ինստիտուցիոնալ կառույցներ, դրանք պիտի հաշվի առնենք, համադրենք և համապատասխան վերջնական եզրահանգում անենք, որովհետև այդ մանդատը մեզ է տրված։ Որովհետև այդ մանդատը 70 տոկոսով տրվել է մի մարդու և մի դաշինքի, որը դրանից ամիսներ առաջ հայտարարել է, որ եթե Սևանի ավազանի ջրերը, Ջերմուկի ջրերը և հարակից ջրերը վտանգված չեն լինելու, մենք հիմքեր չենք ունենալու Ամուլսարը չբացելու։ Ըստ այդմ՝ այդ հայտարարությունն է նաև եղել որոշակի պայմանագիր քաղաքական ուժի և ժողովրդի միջև, որի օգտին քվեարկել է 70 տոկոս։ Եվ հանրաքվեի մասով… Ամուլսարի վերաբերյալ հանրաքվեն արդեն եղել է ԱԺ ընտրությունների տեսքով։ Եթե Նիկոլ Փաշինյանը նորություն ասեր ընտրություններից հետո, և բոլորի մոտ առաջանար կոգնիտիվ դիսոնանս, ես դա կհասկանայի, որ ո՞նց փոխվեց այս մարդը։ Բայց իրականում այդ մարդն ամիսներ առաջ ասել է մի բան, որը շարունակում է պնդել հիմա։

Հարցազրույցն ամբողջությամբ՝ տեսանյութում:

Մհեր Արշակյան