05.12.2025 | 13:51
Արսեն Վենգերը նշել է աշխարհի առաջնության գլխավոր ֆավորիտին
Սիրիայի քրդերի հրամանատարը հայտարարել է, որ ցանկանում է հանդիպել PKK-ի բանտարկված առաջնորդ Օջալանի հետ
Քաղաքականություն
25.11.2025 | 14:50
Քրդերի գլխավորած «Սիրիայի դեմոկրատական ուժերի» (SDF) հրամանատար Մազլում Աբդին հայտարարել է, որ պատրաստ է մեկնել Թուրքիա և հանդիպել Քուրդիստանի աշխատավորական կուսակցության (PKK) հիմնադիր Աբդուլլահ Օջալանի հետ, գրում է Turkish Minute-ը։
Աբդին BBC-ի թուրքական ծառայությանը հայտնել է, որ սիրիացի քուրդ զինյալների և Քուրդիստանի աշխատավորական կուսակցության առաջնորդի միջև անհրաժեշտ են բանակցություններ, նաև հավելել, որ կարող է մեկնել Թուրքիա, եթե դա օգնի լուծում գտնել։ Աբդին ասել է, որ նամակագրություն է ունեցել Օջալանի հետ, հավելելով, որ միայն Օջալանը կարող է պատասխանել Հյուսիսային Սիրիայում գտնվող PKK-ի անդամների և մարտիկների վերաբերյալ հարցերին։
76-ամյա Օջալանը PKK-ն հիմնադրել է 1970-ականների վերջին և գլխավորել է քրդական զինված շարժումը, որը 1984 թվականից ի վեր պայքարում է թուրքական պետության դեմ։ Սկզբում կուսակցությունը կոչ էր անում ստեղծել անկախ քրդական պետություն, սակայն հետագայում անցում կատարեց Թուրքիայի կազմում ինքնավարության, մշակութային և քաղաքական իրավունքների պահանջներին։
Չորս տասնամյակների ընթացքում հակամարտությունը տասնյակ հազարավոր մարդկանց կյանք է խլել և տարածվել է Թուրքիայի հարավ-արևելքից դեպի հարևան Իրաք և Սիրիա։ Թուրքիան և նրա արևմտյան դաշնակիցները PKK-ն համարում են ահաբեկչական կազմակերպություն, իսկ Անկարան նաև պնդում է, որ Քրդական ժողովրդական պաշտպանության ստորաբաժանումները (YPG), որոնք կազմում են SDF-ի ողնաշարը, նույն կառույցի մասն են կազմում։
1999 թվականից Աբդուլլահ Օջանաը բանտարկված է Իմրալը կղզում։ Երկար տարիներ նա կղզու միակ բանտարկյալն էր, փաստաբանների և ընտանիքի անդամների մուտքը նրա մոտ խիստ սահմանափակված էր, ինչը քննադատության էր արժանացել Եվրոպայի խորհրդի կտտանքների կանխարգելման կոմիտեի կողմից։ 2025 թվականի սկզբին, Օջալանի կոչից հետո PKK-ն հայտարարեց հրադադարի, ապա ինքնալուծարման և Թուրքիայի դեմ զինված արշավի ավարտի մասին։
Մազլում Աբդիի դիտարկումները ցույց են տալիս, թե որքան սերտորեն է թուրքական գործընթացը կապված Սիրիայի հյուսիսային և արևելյան զարգացումների հետ, որտեղ SDF-ը վերահսկում է տարածքներ և լարված հարաբերություններ ունի Անկարայի և Դամասկոսի նոր կառավարության հետ։ Նա ասել է, որ Թուրքիայում խաղաղության քայլերը պատճառներից մեկն են, որ SDF-ի ուժերի և թուրքական բանակի միջև Սիրիայի հյուսիսում հրադադար է հաստատվել, նաև ընդգծել՝ եթե թուրքական գործընթացը հաջողվի, այնտեղ հրադադարը կարող է դառնալ մշտական։
Աբդին հիշեցրել է, որ SDF-ը մարտի 10-ին համաձայնագիր է ստորագրել Սիրիայի նոր իշխանությունների հետ՝ իր ուժերը սիրիական բանակին ինտեգրելու համար, ռազմական հարցերի վերաբերյալ նախնական համաձայնություն կա, բայց՝ առայժմ ո՛չ Սահմանադրության և քրդերի ու այլ համայնքների իրավունքների վերաբերյալ։
Անկարան հայտարարում է, որ քրդական ցանկացած կարգավորում պետք է ներառի նաև Սիրիայի քրդական զինված կառույցները, և կոչ է անում SDF-ին հրաժարվել զենքից՝ համաձայն Օջալանի կոչի։ Այս համատեքստում Աբդին ասում է, որ ցանկանում է լինել «աջակից կողմ, այլ ոչ թե խոչընդոտ», և որ պատրաստ է մեկնել Թուրքիա և մասնակցել բանակցություններին, եթե դա կօգնի։
Թարգմանությունը՝ Էմմա Չոբանյանի
