09.12.2025 | 18:17
Ադրբեջանը և ԱՄՆ-ն TRIPP նախագծի արագացմանը վերաբերող հարցեր են քննարկել
Axios․ Իսրայելը ԱՄՆ-ին կոչ է անում ներգրավվել Իրանի դեմ պատերազմում
Քաղաքականություն
15.06.2025 | 17:11
Վերջին 48 ժամում Իսրայելը ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփի վարչակազմին կոչ է անում միանալ Իրանի դեմ ռազմական գործողություններին՝ նրա միջուկային ծրագիրը ոչնչացնելու նպատակով։ Այս մասին հունիսի 14-ին հայտնել է Axios-ը՝ հղում անելով իսրայելական երկու բարձրաստիճան աղբյուրների։
Իսրայելը չունի ո՛չ հակաբունկերային ռումբեր, ո՛չ էլ մեծ ռմբակոծիչներ, որոնք անհրաժեշտ են Ֆորդոյում գտնվող ուրանի հարստացման իրանական գործարանը ոչնչացնելու համար։ ԱՄՆ-ն ունի և՛ մեկը, և՛ մյուսը, նշում է աղբյուրը։
Հրատարակությունը շեշտում է, որ եթե ԱՄՆ-ը ռմբակոծի նույնիսկ մեկ օբյեկտ, դա կհանգեցնի պատերազմին ԱՄՆ-ի ուղղակի ներգրավմանը։ Մյուս կողմից, եթե Ֆորդոյի գործարանը շարունակի աշխատել, Իսրայելի՝ Իրանի միջուկային ծրագիրը լիովին վերացնելու նպատակը կձախողվի։
Հիշեցնենք՝ հունիսի 13-ի գիշերը Իսրայելը սկսել է հուժկու հարվածներ հասցնել Իրանի մի շարք օբյեկտների, այդ թվում՝ Թեհրանում և միջուկային կենտրոններում։ Հաջորդ օրը հարվածները շարունակվել են։ Արդյունքում սպանվել են Իսլամական հեղափոխության պահապանների կորպուսի (ԻՀՊԿ) հրամանատար Հոսեյն Սալամին, Իրանյան զինված ուժերի գլխավոր շտաբի պետ Մոհամմադ Բաղերին, մի շարք բարձրաստիճան գեներալներ և միջուկային գիտնականներ։ Ըստ իրանական աղբյուրների՝ իսրայելական հարվածների հետևանքով տասնյակ մարդիկ են զոհվել։
Թեհրանը Իսրայելի հարվածները որակել է որպես «պատերազմի հայտարարություն» և հարյուրավոր դրոններ ու բալիստիկ հրթիռներ է արձակել Իսրայելի ուղղությամբ։ Դրանց մի մասն ընկել է թիրախներին Թել Ավիվում և շրջակայքում։ Մասնավորապես, հունիսի 15-ի գիշերը Իրանի հարվածից Թել Ավիվի հարավային արվարձան Բաթ Յամ քաղաքում, որտեղ շատ են նախկին ԽՍՀՄ-ից ներգաղթածները, զոհվել է 6 մարդ, այդ թվում՝ երկու երեխա, ավելի քան 100-ը վիրավորվել են։
Իրանի իշխանությունները հայտնել են, որ կդադարեցնեն հարվածները, եթե Իսրայելը դադարեցնի իր հարձակումները։
ԱՄՆ նախագահը հունիսի 13-ին Fox News-ին տված հարցազրույցում հայտարարել է, որ նախապես տեղյակ է եղել Իսրայելի՝ Իրանի վրա հարվածներ հասցնելու ծրագրերից, սակայն Միացյալ Նահանգները չեն ներգրավվել այդ գործողության մեջ։ Նա խոստացել է, որ ԱՄՆ-ն կպաշտպանի թե՛ իրեն, թե՛ Իսրայելին պատասխան հարվածի դեպքում, սակայն նաև հույս է հայտնել, որ հնարավոր կլինի վերադառնալ բանակցային սեղանի շուրջ Թեհրանի հետ։
«Իրանն ավելի լավ է հիմա գործարք կնքի, մինչև նրանից ոչինչ չմնա», – նշել է Սպիտակ տան ղեկավարը։
Ապրիլի 12-ից սկսած Օմանի մայրաքաղաք Մասկատում տեղի է ունեցել Վաշինգտոնի և Թեհրանի ներկայացուցիչների միջև հինգ բանակցային փուլ՝ նվիրված Իրանի միջուկային ծրագրին։ Մամուլը հաղորդում էր, որ Իրանը պատրաստ է եղել հրաժարվել բարձր հարստացված ուրանի արտադրությունից՝ փոխարենը պահանջելով հանել պատժամիջոցները։ Սակայն իր միջուկային ծրագիրը լիովին դադարեցնելու՝ Վաշինգտոնի պահանջը Թեհրանը չի ընդունել։
Ապրիլի 16-ին New York Times-ը գրել էր, որ Իսրայելը ծրագրել էր հարձակվել Իրանի միջուկային օբյեկտների վրա դեռ մայիս ամսին, սակայն այն ժամանակ նախագահ Թրամփը հրաժարվել էր աջակցել այդ ծրագրին՝ նախընտրելով բանակցությունների ուղին։
