Իսրայելն ու Թուրքիան Բաքվում բանակցություններից հետո համաձայնության են եկել Սիրիայում բախումները կանխելու և թեժ գիծ ստեղծելու հարցում
Քաղաքականություն
22.05.2025 | 10:55
Իսրայելը և Թուրքիան սկզբունքային համաձայնության են եկել Սիրիայում երկու երկրների զինված ուժերի միջև անցանկալի միջադեպերը կանխելու նպատակով և ստեղծել են թեժ գիծ, գրում է The Times of Israel-ը։
Իսրայելցի պաշտոնյան Israel Hayom-ին ասել է, որ համաձայնությունը ձեռք է բերվել չորեքշաբթի օրը՝ երկու երկրների դաշնակից Ադրբեջանի միջնորդությամբ մեկ ամսից ավելի տևած բանակցություններից հետո։ Իսրայելի զորքերը տեղակայված են երկրի հարավում, Թուրքիայինը՝ երկրի հյուսիսում։ MEE-ն նշում է, որ թուրք և իսրայելցի պաշտոնյաները ապրիլից ի վեր հանդիպում են Ադրբեջանի մայրաքաղաք Բաքվում՝ Սիրիայի շուրջ տարաձայնությունները կարգավորելու նպատակով ուղիղ բանակցություններ վարելու նպատակով։
Ռուսաստանը և Իսրայելը ևս թեժ գիծ էին ստեղծել 2015 թվականին՝ իրենց ռազմաօդային ուժերի միջև բախումներից խուսափելու համար։
Բանակցություններին ծանոթ աղբյուրը հայտնել է, որ հիմնական հարցը վերաբերում է նրան, թե որտեղ է Թուրքիան տեղակայելու իր օդային պաշտպանությունը և ռադարները, որոնք կարող են սկանավորել Իսրայելի օդային ուժերի գործողությունները: Բանակցությունները այժմ «կենտրոնանում են այսպես կոչված Պալմիրայի գծի վրա»՝ այն տարածքի վրա, որտեղ Թուրքիան փորձում էր վերցնել ավիաբազաները:
Անցյալ ամիս Reuters-ը հաղորդել էր, որ թուրքական զինված ուժերը ստուգել են Սիրիայում Պալմիրայի մոտակայքում գտնվող առնվազն երեք ավիաբազա, որտեղ կարող էին տեղակայել ուժեր՝ նախատեսված համատեղ պաշտպանական պայմանագրի շրջանակներում, նախքան Իսրայելը ավիահարվածներ կհասցներ այդ վայրերին, ինչը դրանք անօգտագործելի է դարձրել։
«Այս բազաները մոխրագույն գոտի են։ Իսրայելցիները կարող են համաձայնվել թուրքական զորքերի տեղակայմանը այդ տարածքից հյուսիս», – ասել է աղբյուրը։ Թուրք զինվորական պաշտոնյաները հայտարարել են, որ այդ հարցի վերաբերյալ ասելիք չունեն։
Իսրայելը մեղադրել է Թուրքիային Սիրիան թուրքական պրոտեկտորատի վերածելու փորձերի մեջ, իսկ Անկարան խիստ քննադատել է Իսրայելի ռազմական գործունեությունը երկրում Ասադի տապալումից ի վեր։
Ասադի անկումից ի վեր Իսրայելը նաև արշավ է սկսել Սիրիայի ռազմական կարողությունները ոչնչացնելու համար, որպեսզի դրանք չկարողանան սպառնալ Իսրայելին։ Թել Ավիվը վախենում է, որ եթե Թուրքիան ռազմական ներկայություն հաստատի Սիրիայում, դա կարող է խոչընդոտել Իսրայելի ռազմաօդային ուժերի գործողությունների ազատությունը տարածաշրջանում։
Իսրայելը գաղտնի բանակցություններ է վարում սիրիացի պաշտոնյաների հետ, այդ թվում՝ նոր ռեժիմի՝ Աբրահամի համաձայնագրերին միանալու հնարավորության վերաբերյալ։
Լրատվամիջոցը ընդգծում է, որ Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը ՀԱՄԱՍ-ի բացահայտ կողմնակից է և միջազգային ասպարեզում Իսրայելի առաջատար քննադատներից մեկը։
Թարգմանությունը՝ Էմմա Չոբանյանի