15.04.2025 | 11:00
NYMEX․ ոսկու գինը նվազել է
Հայ գերիների ազատությունը պետք է նախապայման լինի, որ Թրամփն աջակցի խաղաղության պայմանագրին․ Ռուբեն Վարդանյանի փաստաբան
Քաղաքականություն
04.04.2025 | 14:55
Արցախի նախկին պետնախարար Ռուբեն Վարդանյանի միջազգային փաստաբան, իրավապաշտապան Ջարեդ Գենսերը կոչ է անում Թրամփի վարչակազմին կատարել իր նախընտրական խոստումը՝ միջամտելու հայ քրիստոնյաների համար, քանի որ Ադրբեջանի հետ բանակցվող խաղաղության համաձայնագիրը սպառնում է հայ բանտարկյալներին փակուղում թողնել: Այս մասին նա ասել է Catholic News Agency-ին։
«Մեր խնդրանքը վարչակազմին շատ պարզ էր. հայ քրիստոնյա ռազմագերիներին ազատ արձակելու գործարքը պետք է նախապայման լինի խաղաղության համաձայնագրով առաջ շարժվելու համար, որը վարչակազմի դիրքորոշումն է»,- նշել է փաստաբանը։
Գենսերն ասել է, որ Բաքվում պահվող Ռուբեն Վարդանյանին, որը Հայ առաքելական եկեղեցու հետևորդ է, մերժել են Աստվածաշունչ ունենալ, ինչը, ըստ նրա, «միայն հաստատում է, որ նրա և Լեռնային Ղարաբաղի մյուս առաջնորդների հետապնդումը ոչ միայն պայմանավորված է նրանով, որ նրանք, իբր, «անջատված հանրապետության ներկայացուցիչներ են», այլև նրանով, որ նրանք քրիստոնյա են»:
«Մենք նաև տեսել ենք, որ էթնիկ զտումներից հետո հայկական եկեղեցիները և հայկական մշակութային ժառանգության այլ վայրերն ամբողջությամբ ավերվել են»,- հավելել է Գենսերը:
Նա նշել է, որ Վարդանյանին առաջադրվել է 42 առանձին մեղադրանք, և նրա դատավարությունն անցկացվում է ռազմական տրիբունալում՝ չնայած նա երբեք զինվորական չի եղել: Գենսերն ասել է, որ ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփը դեռևս 2024 թվականի հոկտեմբերին իր նախընտրական քարոզարշավի ժամանակ հանդես է եկել ի պաշտպանություն հալածված հայ քրիստոնյաների՝ դատապարտելով այն, ինչ տեղի է ունենում Լեռնային Ղարաբաղում՝ որպես «էթնիկ զտում»։ Այժմ Գենսերը նշում է, որ բանտարկյալների ազատ արձակումը «նոր վարչակազմի գլխավոր առաջնահերթությունն է»:
«Մեզ ասել են, որ նրանց ազատությունը պետք է նախապայման լինի, որպեսզի նախագահ Թրամփն ի վերջո սատարի խաղաղության համաձայնագիրը։ Կարծում եմ՝ սա իսկապես կարևոր զարգացում է, քանի որ մեր ամենամեծ մտավախությունն այն է, որ եթե խաղաղ համաձայնություն ձեռք բերվի, և Լեռնային Ղարաբաղի կամ հայ քրիստոնյա ռազմագերիների լուծում չլիներ, ապա, ցավոք, դա կարող է հանգեցնել այդ գերիների զոհաբերությանը՝ որպես խաղաղության համաձայնագրի մաս»,- ասել է նա։
Ըստ Գենսերի՝ այս կարևորագույն հարցերից ոչ մեկը ներառված չէ ներկայիս խաղաղ համաձայնագրում կամ երկկողմ օրակարգում: Այնուամենայնիվ, նա ասել է, որ Թրամփի վարչակազմը շատ բան կարող է անել այդ նպատակներին հասնելու համար: Գենսերը հրաժարվել է նշել, թե կոնկրետ ինչ մեթոդներ պետք է կիրառել՝ Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի վրա գերիների հետ կապված ճնշում գործադրելու համար։
«Բռնապետները քաղբանտարկյալներին ազատ են արձակում միայն այն ժամանակ, երբ ստիպված են դա անել: Նրանք երբեք դա չեն անում մեծահոգությունից կամ մարդասիրական մղումներից ելնելով: Դա տեղի է ունենում միայն այն ժամանակ, երբ բռնապետը տեսնում է, որ քաղբանտարկյալին կամ քաղբանտարկյալներին կալանքի տակ պահելն իր վրա ավելի թանկ է նստում, քան ազատ արձակելը»,- ասել է փաստաբանը։
Բացի Ադրբեջանում հայ ռազմագերիների առջև ծառացած իրավիճակից՝ Գենսերն ասել է, որ կան «բազմաթիվ հարցեր, որոնք առկա են խաղաղ համաձայնագրի պայմանների առումով, և որոնք մտահոգիչ են»: Ալիևի պահանջներն են, որ Հայաստանը զիջի միջանցքը՝ նրան Ադրբեջանից Հայաստանով խողովակաշար անցկացնելու ուղի տալով Թուրքիա, և որ Հայաստանն իր Սահմանադրությունից հանի Լեռնային Ղարաբաղին տարածքային պահանջ առաջադրող նախաբանը:
Հայ քրիստոնյա ռազմագերիների վիճակի մասին հարցին Պետքարտուղարությունից CNA-ին ասել են հետևյալը․ «Մենք շարունակում ենք ուշադիր հետևել իրավիճակին տարածաշրջանում մեր դեսպանատների միջոցով: Բոլոր ձերբակալվածների մարդու իրավունքները պետք է հարգվեն, և եթե նրանց քրեական մեղադրանք է առաջադրվել, նրանց համար պետք է ապահովվեն արդար դատավարության լիարժեք երաշխիքներ»։
«Խաղաղության համաձայնագիրը, որը չլուծված է թողնում հարցը, թե ինչպիսին է լինելու Լեռնային Ղարաբաղի ժողովրդի ապագան, ինչպես նաև հայ քրիստոնյա գերիների ազատ արձակումն ապագա բռնկումների, տարաձայնությունների և նույնիսկ հնարավոր պատերազմի բաղադրատոմս է»,- հայտարարել է Գենսերը։
Թարգմանությունը՝ Էմմա Չոբանյանի
