Պարենի իրավունք՝ հանուն ավելի լավ կյանքի և ավելի լավ ապագայի․ Պարենի համաշխարհային օրվան նվիրված միջոցառում է անցկացվել
2024 թվ․ հոկտեմբերի 16-ին ՄԱԿ-ի Պարենի և գյուղատնտեսության կազմակերպությունը (ՊԳԿ) և Պարենի համաշխարհային ծրագիրը (ՊՀԾ) Հայաստանի ազգային ագրարային համալսարանի (ՀԱԱՀ) հետ համատեղ կազմակերպել էին նշանակալից միջոցառում՝ նվիրված Պարենի համաշխարհային օրվան․ տեղեկացնում են ՊԳԿ հայաստանյան գրասենյակից։
Այս տարվա թեման էր՝ «Պարենի իրավունք՝ հանուն ավելի լավ կյանքի և ավելի լավ ապագայի», որն ընդգծեց բոլորի համար բազմազան, սննդարար, մատչելի և անվտանգ սննդամթերքի հասանելիության ապահովման կարևորությունը:
Պարենի համաշխարհային օրը նշվում է ամեն տարի հոկտեմբերի 16-ին։ Այն նշվում է այն օրը, երբ 1945 թվականին հիմնադրվեց ՄԱԿ-ի Պարենի և գյուղատնտեսության կազմակերպությունը (ՊԳԿ), որը գործունեություն է ծավալում ի նպաստ սովի դեմ պայքարում իրազեկման բարձրացմանը` կոչ անելով բոլորին դեր խաղալ պարենի, մարդկանց և մոլորակի կայուն ապագայի կերտման գործում:
Աշխարհի 150 երկրների կոլեկտիվ գործողությունները դարձնում են պարենի սննդի համաշխարհային օրը ՄԱԿ-ի օրացույցում ամենահայտնի օրերից մեկը:
Պարենի համաշխարհային օրվան նվիրված միջոցառումը մեկնարկեց Հայաստանում ՊԳԿ ներկայացուցիչ պարոն Ռայմունդ Յելեի տեսաուղերձով, ով իր խանդավառությունն արտահայտեց Պարենի համաշխարհային օրվա կազմակերպման կապակցությամբ համագործակցության համար և ընդգծեց կոլեկտիվ գործողությունների կարևորությունը պարենային գլոբալ մարտահրավերներին դիմակայելու համար:
Պարոն Ռայմունդ Յելեին հաջորդեց ՀՀ էկոնոմիկայի նախարարության գյուղատնտեսական ծրագրերի նախագծման վարչության պետ Իրա Փանոսյանը, ով կարևորեց երիտասարդների ներգրավվածության դերը կայուն գյուղատնտեսական քաղաքականության ձևավորման գործում և ընդգծեց ագրոպարենային ոլորտում նորարարական լուծումների անհրաժեշտությունը:
ՊՀԾ փոխտնօրեն Օսկար Էքդալը ներկաների ուշադրությունը հրավիրեց պարենային անապահովության դեմ պայքարի արդյունավետ ռազմավարությունների հրատապ անհրաժեշտության վրա՝ կոչ անելով բոլոր շահագրգիռ կողմերին միավորել իրենց ջանքերը՝ ստեղծելու ավելի ճկուն պարենային համակարգ:
Հայաստանում ՊԳԿ ծրագրերի համակարգող տիկին Բոտագոզ Նարտաևան հույս հայտնեց, որ քննարկումները կոգեշնչեն արդեն գործող նախաձեռնություններն իրականացնեղներին և կխթանեն շարունակական համագործակցությունը միջազգային կազմակերպությունների, քաղաքացիական հասարակության դերակատարների և կառավարական կառույցների միջև՝ տարածաշրջանում պարենային անվտանգության ապահովման և ագրոպարենային համակարգերի զարգացման համար: Կայուն ագրոպարենային համակարգերը պահանջում են բազմաոլորտային համատեղ ջանքեր:
Միջոցառումը ներառում էր երկու պանելային քննարկում: Առաջին քննարկումը կենտրոնացած էր գյուղատնտեսական հողերի օգտագործման խնդիրների, ագրոպարենային ոլորտի կազմակերպման և պարենային անվտանգության խնդիրների վրա, ինչպիսիք են օրինակ կախվածությունը արտաքին շուկաներից և այլն:
ՀԱԱՀ Բուսաբուծության և հողագիտության ամբիոնի վարիչի պաշտոնակատար Գագիկ Թովմասյանը ներկայացրեց գյուղատնտեսական հողօգտագործման հետ կապված խնդիրները, իսկ Ագրոբիզնեսի կառավարման և քաղաքականության ամբիոնի վարիչ Արման Հարությունյանը կարևորեց տեղական ինքնակառավարման մարմինների դերը ագրոբիզնեսի զարգացման գործում։ ՀԱԱՀ Ագրարային քաղաքականության և տնտեսագիտության հետազոտական կենտրոնի տնօրեն Աշոտ Ոսկանյանն անդրադարձ կատարեց Հայաստանի Հանրապետության պարենային անվտանգության խնդիրներին, իսկ ՀՀ էկոնոմիկայի նախարարության գյուղատնտեսական ծրագրերի նախագծման վարչության պետ Իրա Փանոսյանը ներկայացրեց գյուղատնտեսության զարգացման ռազմավարական մոտեցումները և իրականացվող պետական աջակցության ծրագրերը։
Այս քննարկմանը հաջորդած երկրորդ պանելային քննարկումը կազմակերպվել էր դերային խաղի ձևաչափով, որի ընթացքում Հայաստանի ազգային ագրարային համալսարանի ուսանողները կիսվեցին ագրոպարենային մարտահրավերներին դիմակայելու համար անհրաժեշտ նորարարական մոտեցումներով:
Նրանց առաջարկները ներառում էին. կայուն գյուղատնտեսական նախաձեռնություններ, ֆինանսական աջակցության ծրագրերի նախաձեռնում, էկոլոգիապես մաքուր գործելակերպեր որդեգրող ֆերմերների համար ֆինանսական խթանների տրամադրում:
Միջոցառումն եզրափակվեց Հայաստանի ազգային ագրարային համալսարանի ռեկտորի պարտականությունները կատարող Հրաչյա Զաքոյանի եզրափակիչ խոսքով և մրցանակաբաշխությամբ։
Սննդի համաշխարհային օրվա տոնակատարությունն ընթացավ մի շարք դինամիկ միջոցառումներով, որոնց նպատակն էր խթանել ստեղծարարությունը և ընդգծել տեղական նախաձեռնությունները:
Մինաս Ավետիսյանի անվան գեղարվեստի դպրոցի 8-ից 14 տարեկան սաները ներկայացրեցին նկարների միջոցով Պարենի համաշխարհային օրվա թեման՝ շեշտադրելով պարենի և մշակույթի փոխգործակցությունը:
Միևնույն ժամանակ, գյուղատնտեսական արտադրանքի ցուցադրությունը հնարավորություն ընձեռեց ծանոթանալ տեղական գյուղատնտեսական ապրանքներին և նորարարություններին:
Ցուցահանդեսի մասնակիցները ցուցադրեցին մթերքների բազմազան տեսականի՝ համեղ մեղր, չրերի լայն ընտրանի, գինի և թարմ բանջարեղեն: Այս ցուցադրությունը մասնակիցներին հնարավորություն ընձեռեց անմիջականորեն շփվել արտադրողների հետ, պատկերացում կազմել ագրոպարենային պրակտիկայի մասին և ծանոթանալ միջոցառմանը ներկա ֆերմերներին և ձեռնարկատերերին աջակցող նախաձեռնություններին: