06.12.2025 | 15:29
Ֆրանսիայից ժամանած պատվիրակությունն այցելել է Հայոց ցեղասպանության հուշահամալիր
Թուրքիայի իշխանությունները 2007-2023թթ․ շուրջ մեկ միլիոն կայք են արգելափակել
Քաղաքականություն
16.09.2024 | 23:29
2023 թվականի դեկտեմբերի դրությամբ՝ Թուրքիայի իշխանություններն արգելափակել են մուտքը շուրջ մեկ միլիոն կայքեր և համացանցային տիրույթներ։ Այս մասին են վկայում Խոսքի ազատության ասոցիացիայի Engelliweb 2023 զեկույցի տվյալները, որը պատրաստել են Յաման Աքդենիզը և Օզան Գյուվենը, գրում են թուրքական լրատվամիջոցները։
Միայն 2023 թվականին Թուրքիայում 240,857 դոմեյնի մուտք է արգելափակվել։ 2023-ի վերջի դրությամբ՝ 833 տարբեր հաստատությունների և դատարանների վճիռներով սահմանափակվել են, ընդհանուր առմամբ, 953,415 վեբ կայքեր և դոմեյններ։ Ըստ զեկույցի՝ եթե 2006 թվականին արգելափակված կայքերի թիվը 4-ն էր, ապա 2023 թվականին այդ թիվն աճել է 60 հազար անգամ։
Տեղեկատվական և հաղորդակցական տեխնոլոգիաների մարմինն (BTK) առաջատարն է այն հաստատությունների թվում, որոնք ընդունել են մուտքի արգելքի ամենաշատ որոշումները․ 202,639 կայքեր՝ 2023 թվականին։ Երկրորդ տեղում Թուրքիայի ֆուտբոլի ֆեդերացիան է (TFF)՝ 33,000 որոշումներով։ Թուրքիայի կառավարությունը 2022 թվականին լիազորել է ֆեդերացիային արգելափակել կայքերի մուտքը։
Զեկույցի համաձայն՝ ցուցակը գլխավորել է Hürriyet-ը՝ արգելափակված 412 լրատվական հոդվածով, որին հաջորդում են Sondakika.com-ը՝ 353, Sabah-ը՝ 343, Haberler.com-ը՝ 303, Cumhuriyet-ը՝ 289 արգելափակված հոդվածներով։
Նշվում է, որ քրեական դատարանները բազմաթիվ արգելքների որոշումներ են կայացրել, մասնավորապես, 2023 թվականի երկրաշարժերից հետո և 2023 թվականի մայիսին կայանալիք համընդհանուր ընտրություններից առաջ և հետո:
Զեկույցում նշվում է, որ Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Էրդողանը 2023 թվականին մուտքի արգելափակման և բովանդակության հեռացման առնվազն 20 հայտ է ներկայացրել։ Այս հարցումների մեծ մասը ներառում են YouTube-ի տեսանյութեր, գրառումներ այնպիսի հարթակներում, ինչպիսիք են X-ը և Ekşi Sözlük-ը, ինչպես նաև հարցումներ է նորությունների ու այն լուրերի վերաբերյալ, որտեղ իր անունը նշված է։
Միայն 2023 թվականի փետրվարին Էրդողանը պահանջել է հեռացնել 71 URL-ներ, այդ թվում՝ Diken-ի, BirGün-ի, Cumhuriyet-ի և այլ լրատվամիջոցների նորությունները, ինչպես նաև X-ում և Ekşi Sözlük-ում գրառումները։
Ինչպես նախորդ տարիներին՝ բավարարվել են նախագահ Էրդողանի որդու՝ Բիլալ Էրդողանի կողմից դատարաններ ներկայացված բոլոր դիմումները նրա անձնական իրավունքների խախտումների վերաբերյալ։
Էմմա Չոբանյան
