Ադրբեջանում լրագրողների նկատմամբ ճնշումների 147 դեպք է գրանցվել. զեկույց
Քաղաքականություն
05.09.2024 | 23:20«Արդարադատություն լրագրողների համար» միջազգային հիմնադրամը 2023 թվականին վերաբերող զեկույց է հրապարակել նախկին ԽՍՀՄ երկրներում լրագրողների իրավունքների խախտման փաստերի վերաբերյալ։ Զեկույցում տեղեկություններ կան նաև Ադրբեջանի մասին։
Ադրբեջանական լրատվամիջոցների հաղորդմամբ՝ զեկույցը պատրաստելիս օգտագործվել են միայն բաց աղբյուրներ։ Ադրբեջանին վերաբերող հատվածում նշվում է, որ երկրում լրագրողների, բլոգերների, լրատվամիջոցների խմբագիրների, քաղաքացիական հասարակության ակտիվիստների նկատմամբ ճնշումների 147 դեպք է գրանցվել։
«2023 թվականի վերջից Ադրբեջանում սկսվեցին աննախադեպ հալածանքներ անկախ և քննադատող լրատվամիջոցների ու լրագրողների նկատմամբ։ Արդյունքում ավելի քան 20 լրագրող ձերբակալվել կամ քրեական հետապնդման է ենթարկվել։ Նաև փակվել է երկրում գործող անկախ լրատվամիջոցների մեծ մասը կամ արգելափակվել է նրանց գործունեությունը»,- ասվում է զեկույցում։
Նշվում է, որ Ադրբեջանի կառավարությունը նաև փորձել է լռեցնել իր քննադատներին արտասահմանում։
2024 թվականի օգոստոսին Վրաստանում բնակվող լրագրող Աֆղան Սադիգովը ձերբակալվել է, նրան արտահանձնել են Ադրբեջանին։
Բացի այդ, զեկույցում նշվում է, որ Ադրբեջանում ուժի մեջ է մտել 2022 թվականին ընդունված «Լրատվամիջոցների մասին» նոր օրենքը։ Այն պահանջում է, որ բոլոր լրատվամիջոցները գրանցված լինեն։ Սա ինքնաբերաբար անօրինական է դարձրել անկախ լրատվամիջոցների գործունեությունը երկրում: Օրենքի ընդունումը բողոքի ակցիաներ է առաջացրել, որոնց ընթացքում ոստիկանությունը հարձակվել է անկախ լրատվամիջոցների ներկայացուցիչների վրա։
«Ադրբեջանում լրատվամիջոցների նկատմամբ ճնշումների հիմնական մեթոդը շարունակում է մնալ դատական կամ տնտեսական միջոցներով հարձակումը, ինչպես նաև հարցաքննությունները, խուզարկությունները, առգրավումները և դատական հայցերը։ Այս կատեգորիայում գրանցվել է 50 միջադեպ»,- ասվում է զեկույցում։
Նշվում է, որ 2023 թվականին Ադրբեջանում գրանցվել է 19 ֆիզիկական հարձակում ԶԼՄ-ների աշխատակիցների վրա։ Այս միջադեպերի մեծ մասի ժամանակ լրագրողները լուսաբանել են զանգվածային բողոքի ցույցերն ու հավաքները։
Արձանագրված հարձակումներն իրականացվել են իշխանությունների ներկայացուցիչների կողմից։ Ամենազանգվածային հարձակումը տեղի է ունեցել այն ժամանակ, երբ լրագրողները լուսաբանել են Գետաբեկի շրջանի Սոյուդլու գյուղի բնակիչների բողոքի ակցիան։