Տոն, թե պայքարի օր․ կանայք՝ կանանց մասին․ ՏԵՍԱՆՅՈւԹ

Լուրեր

22.11.2024 | 21:50
Թուրքիայի ԶՈՒ-ի գնդապետը դատապարտվել է 44 տարվա ազատազրկման զինվորների նկատմամբ սեռական ոտնձգությունների համար
22.11.2024 | 21:37
ՀՀ ԶՈՒ հավաքականը թիմային աղյուսակում հունահռոմեական ոճում զբաղեցրել է 3-րդ հորիզոնականը. ըմբշամարտի զինվորականների ԱԱ
22.11.2024 | 21:28
Պուտինի հետ «ուղիղ կապի» ժամանակ հարցերի տոտալ գրաքննություն կկիրառվի
22.11.2024 | 21:14
Ժաննա Անդրեասյանը հայ պարարվեստի մեծ երախտավոր Նորայր Մեհրաբյանին պարգևատրել է ԿԳՄՍՆ մեդալով
22.11.2024 | 21:00
Բայրամովը Գերմանիայի ԱԳ նախարարի հետ քննարկել է ՀՀ-ի հետ խաղաղության գործընթացը
22.11.2024 | 20:48
Իսրայելի նախագահի Բաքու այցի չեղարկումից հետո Ալիևն ընդունել է այդ երկրի տրանսպորտի նախարարին
22.11.2024 | 20:33
3 ոսկե, 3 արծաթե և 8 բրոնզե մեդալ՝ Երևանում անցկացված Զինվորականների ըմբշամարտի աշխարհի 37-րդ առաջնությունից
22.11.2024 | 20:16
Ֆրանսիայի արտաքին գործերի նախարարությունն ի գիտություն է ընդունել Նեթանյահուի նկատմամբ ՄՔԴ-ի կալանավորման օրդերը
22.11.2024 | 20:00
Վեթինգ՝ ըստ ճաշակի․ ԲԴԽ-ում «թունավոր» պաշտոնավարման հետքերով. ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
22.11.2024 | 19:45
16-ամյա աղջկա սպանության մեղադրանքով արդարացվածները կրկին կանգնեցին դատարանի առաջ. ՄԻԵԴ վճիռն անտեսվեց. ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
22.11.2024 | 19:31
Լուկաշենկոն սպառնացել է «ամբողջությամբ ինտերնետը անջատել» բողոքի ակցիաների դեպքում
22.11.2024 | 19:18
Կարեն Սարուխանյանը հրապարակել է օրգանիզմում թմրանյութի առկայությունը ստուգող թեստի արդյունքները
22.11.2024 | 19:00
Ալիևը նոր խնդիրներ ստացավ COP29-ով՝ բարձրաձայնվեց ԼՂ-ում հայերի էթնիկ զտման, Ադրբեջանում մարդու իրավունքների վիճակի մասին․ Օլեգ Դուլգարյան․ ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
22.11.2024 | 18:58
Մուշեղ Մկրտչյանը դարձել է ըմբշամարտի զինվորականների աշխարհի առաջնության բրոնզե մեդալակիր
22.11.2024 | 18:45
Ավինյանն ու Մարությանը կբանավիճեն Factor TV-ում, ՀՀ-ն և Վրաստանը կմրցեն Ազգերի լիգայում․ ԼՈՒՐԵՐ
Բոլորը

Ծաղիկներ, փափուկ խաղալիք, շոկոլադ … 113 տարի առաջ ի՞նչ իմանար Կլարա Ցետկինը, որ աշխատավոր կանանց իրավունքների համար սկսված պայքարը խորհրդանշող օրը կվերափոխվի և կդառնա պարզապես տոն։ Իսկ այս նվերները ստացող կանանցից շատերը չեն էլ հիշի, թե ինչպես և ինչու սկսվեց այդ պայքարը։

Իսկ կար ժամանակ, երբ Կանանց միջազգային օրն առաջին հերթին ասոցացվում էր կանանց իրավունքների համար շարժման հետ։ 1857 թվականի մարտի 8-ին Նյու Յորքի տեքստիլ գործարանների կին աշխատողներն իրենց իրավունքների պաշտպանության համար քայլերթ իրականացրին քաղաքի փողոցներով: Պատճառը ցածր աշխատավարձն ու աշխատանքի վատ պայմաններն էին: Պայքարը կապվում է կանանց իրավունքների համար պայքարող գերմանացի ակտիվիստ Կլարա Ցետկինի անվան հետ: Առաջին անգամ Կանանց միջազգային օրը կազմակերպված տոնվեց շուրջ կես դար անց՝ 1911 թվականին Գերմանիայում, Ավստրիայում, Շվեյցարիայում և Դանիայում:  Հետագայում աշխարհագրությունն ընդլայնվեց։

Թեև կանանց իրավունքների համար պայքարն ունի առնվազն հարյուրամյակների պատմություն, մինչ օրս աշխարհի բազմաթիվ երկրներում, այդ թվում՝ Հայաստանում, կանանց և տղամարդկանց իրավահավասարության հարցում խնդիրները մնում են։

Մեր օրերում մասնագիտական կրթություն ունեցող կանանց 42 տոկոսը չի աշխատում, ավելին՝ ՀՀ-ում կանանց միջին աշխատավարձը ցածր է տղամարդկանց աշխատավարձից, իսկ տնտեսապես ոչ ակտիվ կանանց 47%-ը տնային տնտեսուհիներն են կամ տնային տնտեսությամբ զբաղվողների 98.5%-ը կանայք են:

Բայց կան կանայք, որ փորձել և կարողացել են կոտրել տարածված կարծրատիպերը։ Նրանցից մեկն էլ ինքնազարգացման ու ժամանցի «The LOFT» կենտրոնների տնօրեն Արևիկ Համբարձումյանն է։ Նրան հանդիպեցինք իր տանը․ թեև օրը ոչ աշխատանքային էր, բայց դա որևէ բան չէր փոխել Արևիկի գերծանրաբեռնված գրաֆիկում։ Գործարար կինն այսօր ժպիտով է հիշում իր ընտրած ճանապարհին հանդիպած դժվարությունները։

Ծանրաբեռնված աշխատանքում Արևիկը, սակայն, փորձում է հավասարակշռություն և ժամանակ գտնել ընտանիքի և մեկուկես տարեկան դստեր համար։ Ժպիտով է ընդգծում՝ հաճախ, ինչպես լուսանկարները մշակելիս, կյանքում ևս ֆիլտրերի կարիք է զգացվում։

Խոսելով կանանց իրավունքների մասին՝ Արևիկ Համբարձումյանն ուշադրության է հրավիրում դարեր շարունակ հայ կնոջ դերի վրա։ Շեշտում է՝ պատմության մեջ Հայաստանն ունեցել է 150 թագուհի, որից 104-ը եղել են հայուհիներ։

Ի՞նչ է պակասում այսօր հայ կնոջն ինքնաբավ և ինքն իր հետ ներդաշնակ լինելու համար․ Արևիկ Համբարձումյանն ասում է՝ չի սիրում հայ կին, գործարար կին կամ հաջողակ կին տարանջատումը։

Մանրամասները՝ տեսանյութում։

Ռոզա Վարդանյան