Միշտ կա մտահոգություն, որ նախկին իշխանությունների հովանավորյալները կփոխարինվեն նորերի հովանավորյալներով. Հայկ Գևորգյան. ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
Տնտեսություն
20.11.2018 | 20:25Factor.am-ի հարցազրույցը «Իմ Քայլը» դաշինքից պատգամավորի թեկնածու Հայկ Գևորգյանի հետ:
– Նախկին իշխանությունները գործող իշխանություններին մեղադրում են, թե ղեկավար պաշտոններում անփորձ կադրեր նշանակելով՝ տապալել են տնտեսական քաղաքականությունը: Ի՞նչ մեկնաբանություն ունեք սրա հետ կապված, հատկապես, որ վարչապետի պաշտոնակատար Նիկոլ Փաշինյանի մտերիմ մարդկանցից եք և իշխանության մեջ գորշ կարդինալի համարում ունեք:
– Չգիտեմ՝ որտեղից այդ գորշ կարդինալի տպավորությունը: Ես իմ ընկերոջ հետ վարչապետ ընտրվելուց հետո հազվադեպ եմ հանդիպել: Չկա նման բան: Հազվադեպ լինում են դեպքեր, երբ ինչ-որ ցուցանիշ ճշտելու համար շատ կարճ շփումներ են լինում: Ես որևէ ազդեցություն չունեմ ո՛չ կառավարության ձևավորման, ո՛չ էլ ներքաղաքական իրավիճակի վրա: Այս պահին Հայաստանում տեղի է ունենում տնտեսության կառուցվածքի տրանսֆորմացիա: Ես սպասում էի, որ դա տեղի կունենա մեկուկես տարի հետո, բայց դա ավելի արագ է լինում. մշակող արդյունաբերությունը կտրուկ աճում է, դրա փոխարեն ՀՆԱ-ում կտրուկ նվազում է հանքարդյունաբերության բաժինը:
– Այդ տրանսֆորմացիան տեղի ունեցավ, քանի որ մշակվող արդյունաբերությո՞ւնն է աճում, թե՞ պարզապես հանքարդյունաբերությունն է նվազում:
– Այս պահին ՀՆԱ-ն նույնն է, դեռ 6 տոկոս էլ աճում է: Վերջին ամիսներին նկատվում է պղնձի խտանյութի արտադրության կտրուկ անկում: Եթե չեմ սխալվում, սեպտեմբերին 30 տոկոս անկում կար: Հանքարդյունաբերությունը մեր տնտեսության հիմնասյուներից է, բայց դրա փոխարեն 8-10 տոկոսով աճում է մշակվող արդյունաբերությունը: Սեպտեմբերին արձանագրեցինք մի իրավիճակ, երբ Հայաստանի պատմության մեջ առաջին անգամ մանածագործական արտադրանքի արտահանման ծավալները հավասարվեցին պղնձի խտանյութի արտահանման ծավալներին:
– Այդ դեպքում ինչո՞ւ են նվազել պղնձի արտահանման ծավալները: Թեղո՞ւտն է պատճառը:
– Այո՛: Ամենահզոր հանքերից մեկը՝ Թեղուտը, արդեն ամիսներ շարունակ չի աշխատում: Բայց այդ մինուսը, որ գնում է հանքարդյունաբերության նվազման պատճառով, լրացվում է մշակվող արդյունաբերության հաշվին: Դա գուցե տնտեսության քանակական ակնհայտ աճ չի առաջացնում, բայց շատ կարևոր որակական փոփոխության է բերում:
– Ի դեպ՝ հանքարդյունաբերության դեպքում կառավարությունը կանգնած է մեկ այլ թնջուկի առջև. դա Ամուլսարի շահագործումն է։ Այս դեպքում կառավարությունն ավելի շատ հակված է շահագործե՞լ հանքը, թե՞ բնապահպանական խնդիրներ չառաջացնել:
– Այդ հարցն ինչ-որ դավադրությունների տեսության ֆորմատում է քննարկվում։ Չկա նման բան, կա զուտ բնապահպանական խնդիր. եթե Ամուլսարի շահագործումը կվնասի բնությանը, ապա կառավարությունը թույլ չի տա, որ դա շահագործվի՝ անկախ այն հանգանմանքից, թե ինչ կորուստներ կտա դա Հայաստանին: Հակառակ պարագայում՝ կաշխատի միանշանակ:
– Արտահանումն աճել է 11.7 տոկոսով, մինչդեռ ներմուծումը՝ 25.8 տոկոսով: Այսինքն՝ այս երկու ցուցանիշների բացասական հաշվեկշիռը, նախորդ տարիների համեմատ, մեծանում է: Ո՞րն է պատճառը:
– Այստեղ վիճակագրական փոքր խնդիր կա. նախկինում ներկրվող, ասենք՝ 100 հազար դոլարանոց մեքենան գնահատվում էր 30 հազար դոլար, և այդքանից էր հարկերը վճարվում: Հիմա 100 հազար դոլարանոցը գրանցվում է 100 հազար դոլարով, և ստացվում է, որ ներմուծումն ավելացել է: Հիմա էլ կա այդ խնդիրը, դեռ ամբողջությամբ չի վերացել:
– Նախկին իշխանությունները հակադարձում են Նիկոլ Փաշինյանին, թե ինչո՞ւ է 2019 թվականի բյուջեն իներցիոն, ոչ թե հեղափոխական:
– Համաձայն եմ միանշանակ: Բյուջեի մշակումը չինովնիկական աշխատանք է, չինովնիկներն այդպես են սովոր: Հոգեբանական խնդիր կա, պետք է դուրս գալ այդ վիճակից: Բայց եկող տարեվերջին կունենանք շատ ավելի մեծ եկամուտներ, քան նախատեսված է:
– Մամուլում հրապարակում եղավ, որ անցած տարի շուկա է մտել բենզինի նոր ներկրող, որը կապ ունի ԱԱԾ ղեկավար Արթուր Վանեցյանի հետ:
– Տեղյակ չեմ: Բենզինի շուկան սպեցիֆիկ է, ոչ մեկին ձեռնտու չէ մեկ մեքենա բենզին ներկրել, պետք է մեծ քանակով ներկրվի: Հետո Ռուսաստանը մեծ քանակի վաճառքի պայմանագրեր է կնքում: Մեր սպասելիքը շատ մեծ է, ինչը հնարավոր չէ արագ ապահովել: Ինչը հնարավոր էր անել, արվեց:
– Իրականություն չի՞ դառնա այն մտահոգությունը, թե բիզնեսում նախկին իշխանությունների հովանավորյալները կփոխարինվեն գործող իշխանությունների հովանավորյալներով:
– Այդպիսի մտահոգություն միշտ պետք է ունենանք և, որպես հասարակություն, միշտ պետք է փորձենք դա կանխել: Ես անձամբ չունեմ այդ մտահոգությունը, ամեն դեպքում՝ ձեռքը միշտ պետք է լինի զարկերակի վրա, որ նախկին իրավիճակը չունենանք:
– Ինչո՞ւ ներդրումներն այդպես կտրուկ նվազեցին, հեղափոխությո՞ւնն էր պատճառը:
– Նաև իշխանափոխությունն էր պատճառը, քանի որ ներդրումները նվազել են հատկապես հանքարդյունաբերության ոլորտում: Դա էլ կոնկրետ «Լիդիան Արմենիա» ընկերությունն է, որն անցած տարի անում էր ներդրումներ, իսկ այս տարի չի անում։ Խոսքը 400-450 մլն դոլարի մասին է: Իսկ եկող տարի գյուղատնտեսության, վերամշակվող արդյունաբերության, շինարարության ոլորտներում կլինեն շատ-շատ մեծ ներդրումներ:
– Այնուամենայնիվ՝ ճիշտ է, որ Դուք գորշ կարդինալ եք, քանի որ տեղյակ եք ոչ միայն տիրող իրավիճակից, այլև սպասվող փոփոխություններից:
– Ո՛չ։ Գորշ կարդինալներն ունեն ազդեցություն, իսկ ես ունեմ տեղեկություններ:
Մանրամասները՝ տեսանյութում։
Արմինե Ավետյան