Ուկրաինայում 414-ամյա եզակի հայկական հուշարձան է հայտնաբերվել
Մշակույթ
13.11.2025 | 14:45
Ուկրանայում Տերնոպոլի մարզի գյուղական շրջանում հայտնաբերվել է 414-ամյա եզակի հայկական հուշարձան: Տերնոպոլի մարզի Յազլովեց գյուղում հետազոտողները պատահաբար հայտնաբերել են իսկական պատմական գանձ՝ «Հայկական ջրհորը», որը թվագրվում է 1611 թվականով: Այս մասին ֆեյսբուքյան գրառմամբ հայտնել է Ուկրաինայում բնակվող քաղաքական մեկնաբան Մարատ Հակոբյանը։
Չորս դարից ավելի այն գրեթե անհայտ է մնացել, քանի որ կառույցի մեծ մասը գետնի տակ է։ Արտաքինից այն թվում է սովորական աղբյուր՝ քարե պատով և թուջե խողովակով, բայց ներքևում գտնվում է բարդ հիդրավլիկ կառույց, որը կառուցվել է հայ վարպետների կողմից 17-րդ դարում։ Աղբյուրի ջուրը նախ հոսում է գետնի տակ գտնվող ջրամբար, ապա դուրս է գալիս։
Աղբյուրի պատին մնացել է փորագրված քարե սալ՝ լատիներեն և հայերեն արձանագրություններով, որտեղ ասվում է. «Հայ Հակոբն այն կառուցել է 1611 թվականին՝ հասարակության բարօրության համար։ Այս խաչը և աղբյուրը Հակոբի և նրա եղբայր Ստեփանի աշխատանքն են։ Քարագործ վարպետ Աբրահամը գործը կատարել է նվիրվածությամբ»։
Սալի վերին մասը զարդարված է թևերը մեկնած արծվով, որի տակ խաչ է՝ բարդ ծաղկային նախշերով։ Այս հուշարձանը տպավորիչ է ոչ միայն իր տարիքով, այլև իր վարպետությամբ. հետազոտողները ենթադրում են, որ Յազլովեցի հայ արհեստավորները նաև փորագրված զարդարանքներ են ստեղծել տեղի Սուրբ Աստվածածնի Վերափոխման եկեղեցու և հին ամրոցի դարպասների համար։
Թարգմանությունը՝ Էմմա Չոբանյանի