22.12.2024 | 19:38
Կիրանց-Ոսկեպար ճանապարհին ավտոմեքենա է այրվել
Թուրքիան հազարավոր հետաքննություններ է սկսել «ապատեղեկատվության մասին օրենքով»՝ 2 տարվա ընթացքում 33 լրագրողների ազատազրկելով
Քաղաքականություն
21.11.2024 | 20:59
Թուրքիան 4590 հետաքննություն է սկսել և 33 մարդ բանտարկել՝ համաձայն 2022 թվականի ապատեղեկատվության մասին օրենքի։Այս մասին հաղորդում է ԶԼՄ-ների և իրավունքի ուսումնասիրությունների ասոցիացիան, գրում է Stockholm Center for Freedom-ը։
Խորհրդարանում արդարադատության հանձնաժողովի նիստի ժամանակ հրապարակված տվյալները ցույց են տվել, որ նոր օրենքի ընդունումից հետո վերջին երկու տարում դեպքերի աճ է գրանցվել: Իշխանությունները 2022 թվականին 216 անձի մասնակցությամբ 139 հետաքննություն են սկսել, 2023 թվականին եղել է արդեն 2381 գործ, իսկ 2024 թվականի հոկտեմբերի դրությամբ ՝ 1668։
Նոր օրենքը քրեականացնում է «կեղծ տեղեկատվության» տարածումը։ Քննադատներն ասում են, որ օրենքի անորոշ ձևակերպումները թույլ են տալիս իշխանություններին կամայականորեն թիրախավորել լրագրողներին, ակտիվիստներին և այլախոհներին: 2023 թվականին Սահմանադրական դատարանը մերժել էր դրա վերացման դեմ բողոքները։
Հաղորդվում է, որ օրենքի ընդունումից հետո առնվազն 56 լրագրող, խմբագիր և մեդիա մենեջեր ենթարկվել է հետապնդման։ Թիրախավորվածների թվում են Ահմեթ Քանբալը Mezopotamya գործակալությունից, Իսմայիլ Արը BirGün-ից և Գյոքհան Օզբեքը 23 Derece-:
«Այս կանոնակարգը ոչ թե հասարակական կարգը պաշտպանելու, այլ գրաքննության մասին է։ Մենք շարունակելու ենք պայքարել և պաշտպանել լրագրողական սկզբունքները»,- հայտարարել է Քանբալը։
Մինչ որոշ լրագրողներ, ինչպիսիք են Halk TV-ից Դինչեր Գյոքչեն և Gazete Pencere-ի Նիլայ Ջանը, ձերբակալվել և ավելի ուշ ազատ են արձակվել, մյուսները, ներառյալ Սինան Այգյուլը Bitlis News-ից և եղբայրներ Ալի և Իբրահիմ Իմաթները Mutlu Shehir Osmaniye-ից, բանտարկվել են։
Չնայած խորհրդարանում հնչած այս տվյալների՝ արդարադատության նախարարությունը հրապարակային վիճակագրություն չի տարածել: Քաղաքացիական հասարակության և լրատվամիջոցների կողմից տեղեկատվության տրամադրման կրկնակի հարցումները մերժվել են: Իշխող «Արդարություն և զարգացում» կուսակցության պատգամավոր Նուրեթին Ալանը, որը կիսվել է այդ տվյալներով խորհրդարանում, չի պատասխանել պարզաբանումների հարցումներին:
Միջազգային կազմակերպությունները, այդ թվում՝ «Լրագրողների պաշտպանության կոմիտեն» և «Լրագրողներ առանց սահմանների»-ն (RSF) կոչ են արել չեղյալ համարել օրենքը՝ զգուշացնելով խոսքի ազատության վրա դրա զսպող ազդեցության մասին:
Թարգմանությունը`Էմմա Չոբանյան
