24.11.2024 | 21:56
Միակն ու անկրկնելին. ՀՀ-ում Ֆրանսիայի դեսպանի արձագանքը՝ Ադրբեջանի տարածքային պահանջներին
Կարճ ճանապարհ՝ դեպի դատավորի պաշտոն․ փորձագետները նոր փոփոխությունները խնդրահարույց են որակում․ ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
Քաղաքականություն
15.02.2023 | 18:32
Դատավոր դառնալու գործընթացն այսուհետ կհեշտանա․ հունվարի 7-ից ուժի մեջ մտած օրենսդրական փոփոխությունների արդյունքում ստեղծվել են լրացուցիչ հնարավորություններ դատավոր դառնալու համար: ԲԴԽ-ի կողմից դատավորների թեկնածուների ցուցակի համալրման նպատակով հայտարարվել է հատուկ կարգով որակավորման ստուգում անցկացնելու մասին:
Նախկինում դատավոր դառնալու հավակնորդները հավելյալ 6-8 ամիս պետք է ուսուցում անցնեին Արդարադատության ակադեմիայում, ինչից հետո համապատասխան քննություններ հանձնեին։ Նոր կարգը թեկնածուների մասնագիտական չափանիշների որևէ փոփոխություն չի ընթադրում։ Եթե անձն ունի իրավաբանի բակալավրի աստիճան, ապա պահանջվում է մասնագիտական աշխատանքի 5 տարվա փորձ, մագիստրոսի դեպքում՝ 3 տարվա։ Ըստ ԲԴԽ-ի՝ այս փոփոխությունները բավականին արդյունավետ ազդեցություն կունենան դատական համակարգում։
Արդարադատության ակադեմիայում, որտեղ դատավորների հավակնորդների ուսումնառությունը 6-10 ամիս է՝ պետության ֆինանսավորմամբ և փաստացի, անվճար հիմունքներով, դժվարանում են ասել՝ արդյո՞ք սա բարեփոխում է դատական համակարգում։
Ըստ Բարձրագույն դատական խորհրդի՝ դատավորների թեկնածուները երեք փուլ պետք է անցնեն՝ գրավոր, բարեվարքության և բանավոր ընթացակարգով։ Խորհուրդը շեշտում է, որ հատկապես գրավոր քննությունը պետք է համապատասխանի էական բարդության չափանիշին։
Այս կարևոր փոփոխությունը, սակայն, հանրային քննարկման չի ներկայացվել։ Իրավական փորձագետ Հասմիկ Հարությունյանը նշում է՝ օրենքում փոփոխությունը խնդրահարույց է, իսկ պատշաճ կարգով հանրությանը չիրազեկելը և քննարկման չներկայացնելն ավելի է բարդացրել իրավիճակը։
Դատավորը մինչև պաշտոնի ստանձնումը որոշակի պրակտիկ հմտություններ և բազա պետք է ունենա՝ ասում է Հարությունյանը և նկատում՝ առանց Արդարադատության ակադեմիայի տված գիտելիքի և փորձառության հենց իրենց՝ հավակնորդների համար հետագայում դժվար է լինելու։
Այս փոփոխության կամ, ինչպես ԲԴԽ-ն է նշում, բարեփոխման ֆոնին ուշագրավ է, որ միայն անցնող մեկուկես ամսվա ընթացքում Հայաստանում ԲԴԽ որոշմամբ դադարեցվել է երեք դատավորի լիազորություն, ևս 6 դատավոր դադարել է պաշտոնավարել՝ լիազորությունների կասեցման հիմքով։ Արդյո՞ք սա է իշխանության կողմից խոստացված վեթինգը և դատական համակարգի բարեփոխումը, պարզ կդառնա ոչ մոտ ապագայում։
Մանրամասները՝ տեսանյութում։
Ռոզա Վարդանյան
