Հայ-ադրբեջանական պատերազմը, ռուս-թուրքական հարաբերություններն ու նավթի շուկան․ Bloomberg-ի անդրադարձը
Քաղաքականություն
01.10.2020 | 15:03Հայաստանի ու Ադրբեջանի միջև հակամարտությունը սրվել է։ Այն, ինչ կարող է շատ ու շատ արևմտյան երկրներին թվալ հեռավոր մի անկյունում աննշան բախումներ, իրականում տարածաշրջանի անվտանգության համար մեծ վտանգ է ներկայացնում․ այն կարող է մեծ ազդեցություն ունենալ էներգետիկ շուկաների և երկու խնդրհարույց ղեկավարների՝ Վլադիմիր Պուտինի և Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանի հավակնությունների վրա։ Այս մասին գրում է Bloomberg-ը:
Հրապարակման համաձայն՝ հակամարտության վերջին սրացումների ընթացքում, ինչպես միշտ, երկու կողմն էլ պնդում է, որ մյուսը կողմն է եղել նախահարձակ։
Ռազմական գործողությունների մեկնարկից հետո հակամարտող կողմերը զորքերի մոբիլիզացիա և ռազմական դրություն հայտարարեցին: Երեքշաբթի Հայաստանը հայտարարեց, որ թուրքական F-16 օդանավ է խոցվել, սակայն Թուրքիան հերքում է այն մարտական գործողություններում ներգրավելու մասին մեղադրանքը։
Պարբերականը նշում է, որ դեռևս երրորդ երկրների կողմից նոր հրադադար հայտարարելու հետ կապված լուրջ քայլեր չկան, որոնք կօգնեին հանդարտեցնել կողմերի, ինչպես օգնում էր անցյալում, թեկուզ ժամանակավորապես։
Bloomberg-ը նշում է, որ ԼՂ հակամարտության այս վերջին սրացումն այնքանով է վտանգավոր, որ «Թուրքիան ու Ռուսաստանը, կարծես, տարբեր ձի են հեծել։ Թուրքերն ատում են հայերին ու աջակցում են իրենց կրտսեր մահմեդական եղբայրներին։ Ռուսաստանը պաշտոնապես ռազմական պայմանագրեր ունի Հայաստանի հետ»։
Պարբերականը հիշեցնում է, որ հակամարտության գոտում են գտնվում անկայուն Վրաստան և ԱՄՆ ամենամոլի թշնամիներից մեկը՝ Իրանը, ինչպես նաև 7 միլիարդ բարել նավթի ապացուցված պաշարներով ու մեծ քանակությամբ բնական գազով Ադրբեջանը, սակայն վերջինն ունի խոցելի նավթամուղեր, որոնք անցնում են Հայաստանի սահմանից 10 մղոն հեռավորության վրա:
«Այս անգամ իրավիճակի սրացումը, կարծես, վտանգավոր կերպով տարբերվում է։ Վաշինգտոնն ամբողջությամբ զբաղված է մոտալուտ նախագահական ընտրություններով։ Թուրքիան ու Ռուսաստանը գտնվում են հակամարտության տարբեր կողմերում, իսկ Եվրոպական միությունը զբաղված է Հունաստանի ու Թուրքիայի միջև Միջերկրական ծովում լարվածությամբ։ ՆԱՏՕ-ն, որը գործընկերական հարաբերություններ ունի թե՛ Հայաստանի և թե՛ Ադրբեջանի հետ, կողմերին առաջարկում է անմիջապես դադարեցնել ռազմական գործողությունները, քանի որ հակամարտությունը չունի ռազմական լուծում, սակայն ոչ մի կոնկրետ առաջարկությամբ հանդես չի գալիս»,- նշվում է հրապարակման մեջ։
Նշվում է նաև, որ հակամարտության խաղաղ կարգավորման հնարավորությունը կարծես թե աննշույլ է։
«Մինսկի խմբի նոր ձևաչափը, որտեղ կարող է ներառվել նաև Թուրքիան, կարող է վստահություն ներշնչել։ Պուտինը մտերիմ է երկու երկրների հետ էլ, չնայած Ռուսաստանն ավելի մտերիմ է քրիստոնյա հայերի հետ։ Գուցե ԱՄՆ-ը, Ռուսաստանն ու Թուրքիան, որոնք աշխատում են միասին, կարող են երկու կողմերին էլ հետ պահել այն աղետալի ճանապարհից, որ բռնել են կողմերը»,- ասվում է Bloomberg-ի հոդվածում։