Քաղաքականություն
19.09.2025 | 23:31
Թալիբներն Աֆղանստանի համալսարանների ուսումնական ծրագրերից հանել են կանանց հեղինակած 140 գիրք՝ օգոստոսի վերջին հրապարակված նոր դասավանդման կանոնների համաձայն, գրում է Euronews-ը։
Արգելվել են նաև տղամարդկանց կողմից գրված մի շարք դասագրքեր ու ձեռնարկներ։ Սև ցուցակում ընդգրկված 679 գրքերից 310-ն իրանցի հեղինակների կամ հրատարակիչների աշխատանքներն են։
Աֆղանստանի համալսարաններին ուղղված նամակում Բարձրագույն կրթության նախարարության հետազոտությունների փոխտնօրեն Զիաուր Ռահման Արյուբին նշել է, որ «կրոնական գիտնականների և փորձագետների» խումբը եզրակացրել է, որ արգելված գրքերը խախտում են թալիբների կողմից շարիաթի օրենքի մեկնաբանությունը։ Նրա խոսքով՝ գրքերը գնահատվել են ըստ «գաղափարախոսական, մշակութային, կրոնական և գիտական» բովանդակության։
BBC-ի հետ զրույցում դասագրքերի հանձնաժողովի անդամներից մեկն ասել է, որ իրանցիների կողմից գրված կամ Իրանում հրատարակված գրքերի արգելքն աֆղանական ուսումնական ծրագրում «իրանական բովանդակության մուտքը կանխելու» փորձի մի մասն է։
Նամակում նաև համալսարաններին հրահանգվել է չեղարկել 18 դասընթաց, որոնք «հակասում են» կրոնական օրենքներին։ Վերանայվում են ևս 200 «խնդրահարույց» առարկաներ։
2021 թվականի օգոստոսին իշխանության վերադառնալուց ի վեր թալիբների կառավարությունը վերահսկողություն է սահմանել կանանց կյանքի նկատմամբ, մասնավորապես, այսպես կոչված, «բարոյականության օրենքների» միջոցով, որոնք արգելում են նրանց տնից դուրս գալ։
Ուսումնական ծրագրի վերանայման հանձնաժողովի անդամը BBC-ի աֆղանական ծառայության հետ զրույցում հաստատել է կանանց կողմից գրված գրքերի արգելքը․ «Կանանց կողմից գրված ցանկացած գիրք արգելվում է ուսումնասիրել»։
Մարդու իրավունքների միջազգային կազմակերպությունները նշել են կանանց միջնակարգ կրթություն ստանալու վարչական արգելքի չորս ամիսը, որը սահմանվել է այն բանից հետո, երբ թալիբները գրավեցին Աֆղանստանը, և ՆԱՏՕ-ի ու ԱՄՆ-ի զորքերը դուրս բերվեցին երկրից՝ երկու տասնամյակ տևած պատերազմի ավարտին։
Չնայած մարդու իրավունքների կոշտ ճնշմանը՝ թալիբները ձգտում են միջազգային ճանաչման։ Հուլիսին Ռուսաստանը դարձել է աշխարհում առաջին երկիրը, որը պաշտոնապես ճանաչել է թալիբների կառավարությունը։
Թարգմանությունը՝ Էմմա Չոբանյանի
