07.12.2025 | 21:40
Վարդենյաց լեռնանցքում ձյուն է տեղում. Դիլիջանի, Սպիտակի ոլորաններում մառախուղ է
Եվրոպան ռեկորդային տեմպերով ընդլայնում է իր պաշտպանական կարողությունները. FT
Քաղաքականություն
12.08.2025 | 20:37
Եվրոպական պաշտպանական ձեռնարկություններն ընդլայնվում են երեք անգամ ավելի արագ, քան Ռուսաստանի կողմից Ուկրաինա լիարժեք ներխուժումից առաջ՝ զբաղեցնելով ավելի քան 7 միլիոն քառակուսի մետր նոր արտադրական տարածք։ Այս մասին է վկայում Financial Times-ի ներկայացրած 37 ընկերությունների 150 վայրերի արբանյակային պատկերների վերլուծությունը։
Ըստ պարբերականի՝ ռազմական արտադրության կողմից զբաղեցված արդյունաբերական տարածքները գերազանցում են 7 միլիոն քառակուսի մետրը, FT-ն գործընթացն անվանում է «պատմական մասշտաբների վերազինում»։
Ակտիվ շինարարությունը սկսվել է Ռուսաստանի կողմից Ուկրաինա լիարժեք ներխուժումից հետո։ FT-ի տվյալներով՝ ընդլայնումը տեղի է ունենում ոչ միայն հայտարարությունների և բյուջետային պարտավորությունների մակարդակով, այլև իրական հատվածում՝ բետոնի և պողպատի միջոցով։
Մասնավորապես, ամենամեծ նախագծերի շարքում է գերմանական Rheinmetall-ի և հունգարական N7 Holding-ի համատեղ ձեռնարկությունը Վերպալոտիում, որտեղ արդեն կառուցվել է 30 մմ տրամաչափի զինամթերքի արտադրության գործարան, և ընթանում է Leopard 2 տանկերի համար 155 մմ արկերի և 120 մմ զինամթերքի արտադրամասերի կառուցումը։
Ընդլայնում է նկատվում նաև Գերմանիայի MBDA, Ֆինլանդիայի Nammo, Մեծ Բրիտանիայի BAE Systems և Նորվեգիայի Kongsberg ձեռնարկություններում: Դրանցից մի քանիսը ԵՄ-ից ստացել են 500 միլիոն եվրոյի ֆինանսավորում ASAP ծրագրի միջոցով, որը պետք է վերացնի արկերի և հրթիռների արտադրության խոչընդոտները։
Եվրահանձնաժողովն արդեն պատրաստում է 1,5 միլիարդ եվրոյի նոր պաշտպանական ծրագիր, որը, ASAP-ի նման, կխթանի արտադրությունը հրթիռների, հակաօդային պաշտպանության, հրետանու և անօդաչու թռչող սարքերի ոլորտներում:
Փորձագետների կանխատեսումներով՝ մինչև 2025 թվականի վերջը Եվրոպայում զինամթերքի արտադրությունը տարեկան 300 հազարից կաճի մինչև 2 միլիոն միավոր, ինչը նշանակում է արտադրության յոթնապատիկ աճ, ներառյալ՝ հրետանային արկերը, հրթիռները և պայթուցիկ նյութերը։
Ավելի վաղ լրատվամիջոցները հայտնել էին, որ ԵՄ-ն համաձայնել է ստեղծել 150 միլիարդ եվրոյի վարկային ֆոնդ, որը թույլ կտա անդամ պետություններին Բրյուսելից վարկ վերցնել՝ համատեղ մրցույթների միջոցով զենք գնելու համար: Նախաձեռնությունը եվրոպական պաշտպանական ոլորտի լայնածավալ վերազինման մաս է կազմում՝ Ռուսաստանի կողմից Ուկրաինայի դեմ լայնածավալ պատերազմի և ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփի կողմից սեփական անվտանգության մեջ ավելի շատ ներդրումներ կատարելու կոչերի ֆոնին:
Եվրամիությունը հարմարվում է նոր մարտահրավերներին՝ աշխարհաքաղաքական և կլիմայական սպառնալիքներին, ինչպես նաև հնարավոր ռազմական հակամարտություններին։ Հետևաբար, ԵՄ քաղաքացիներին կոչ է արվել պատրաստ լինել հնարավոր ճգնաժամային իրավիճակներին։
