Իսրայելն ու Սիրիան 25 տարվա մեջ առաջին անգամ ԱՄՆ-ի միջնորդությամբ բարձր մակարդակի բանակցություններ են անցկացրել
Քաղաքականություն
25.07.2025 | 13:20
Իսրայելի և Սիրիայի բարձրաստիճան նախարարները հինգշաբթի չորս ժամ տևած հանդիպում են անցկացրել Փարիզում՝ ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփի հատուկ դեսպան Թոմ Բարաքի հովանու ներքո։ Քննարկվել են երկրների միջև լարվածության թուլացման հարցեր, գրում է Axios-ը։
Թրամփի վարչակազմի միջնորդությամբ կազմակերպված հանդիպումը Իսրայելի և Սիրիայի միջև ամենաբարձր մակարդակի պաշտոնական հանդիպումն էր ավելի քան 25 տարվա ընթացքում։ Վերջին անգամ նման բարձր մակարդակի հանդիպում տեղի է ունեցել 2000 թվականին, երբ ԱՄՆ նախագահ Քլինթոնը Շեփերդսթաունում հյուրընկալել էր Իսրայելի այն ժամանակվա վարչապետ Էհուդ Բարաքին և Սիրիայի այն ժամանակվա արտգործնախարար Ֆարուք ալ-Շարաային՝ երկրների միջև խաղաղության համաձայնագրի հասնելու ջանքերի շրջանակում։
Փարիզում կայացած հանդիպմանը իսրայելական կողմից մասնակցել են ռազմավարական հարցերով նախարար և Նեթանյահուի վստահելի անձ Ռոն Դերմերը, իսկ սիրիական կողմից՝ արտգործնախարար Ասադ ալ-Շեյբանին։ Իսրայելցի պաշտոնյաները հայտարարել են, որ գագաթնաժողովի նպատակն էր անվտանգության վերաբերյալ համաձայնությունների հասնել Սիրիայի հարավի վերաբերյալ՝ Իսրայելի և Սիրիայի միջև հրադադարը պահպանելու և անցյալ շաբաթվա նման ճգնաժամերը կանխելու համար։
«Փարիզում հանդիպել եմ սիրիացիների և իսրայելցիների հետ։ Մեր նպատակը երկխոսությունն ու լարվածության թուլացումն էր, և մենք դրան հասանք։ Բոլոր կողմերը վերահաստատել են իրենց հանձնառությունը՝ շարունակել այս ջանքերը»,- գրել է Բարաքը X-ի իր միկրոբլոգում։
Իսրայելի կառավարությունը հույս ունի, որ սահմանին անվտանգության կարգավորումների հարցից զատ՝ Ֆրանսիայում կայանալիք գագաթնաժողովը «կհանգեցնի Սիրիայի ավելի մեծ պատրաստակամության՝ Իսրայելի հետ առաջ շարժվելու նաև դիվանագիտական քայլերի հարցում», ասել է իսրայելցի բարձրաստիճան պաշտոնյան՝ անանունության պայմանով։
Ասադի ռեժիմի տապալումից հետո Իսրայելը և Սիրիայի նոր իշխանություններին աջակցող թուրքական կառավարությունը բանակցություններ են վարել Սիրիայում ռազմական հակամարտությունների կարգավորման վերաբերյալ և թեժ գիծ են ստեղծել Իսրայելի րև Թուրքիայի զինված ուժերի միջև՝ Սիրիայի օդային տարածքում բախումները կանխելու համար, հայտնել են իսրայելցի պաշտոնյաները։ Այդ բանակցությունների ընթացքում թուրքական հետախուզության ղեկավար Իբրահիմ Քալընն առաջարկել է Իսրայելի ազգային անվտանգության խորհրդական Ցախի Հանեգբիին՝ սիրիացի պաշտոնյաներին հրավիրել միանալ հանդիպումներին։ Իսրայելցիները համաձայնվել են, և Հանեգբին մի քանի անգամ Բաքվում հանդիպել է Սիրիայի արտգործնախարար Ասադ ալ-Շաիբանիի հետ։
Իսրայելի և ԱՄՆ-ի պաշտոնյաները նշում են, որ Փարիզում կայացած հանդիպումն առաջին քայլն էր և ընդգծում՝ առաջ շարժվելու համար անհրաժեշտ են երկու կողմերից էլ վստահության ամրապնդման միջոցառումներ։
Թարգմանությունը՝ Էմմա Չոբանյանի