Բաքուն Հաագայի արբիտրաժային դատարան է ներկայացրել Հայաստանի դեմ գործով հայցադիմումի հիմնական փաստաթուղթը
Քաղաքականություն
20.11.2024 | 10:59Ադրբեջանի ԱԳՆ-ն հայտարարել է, որ երկրի կառավարությունը Էներգետիկ խարտիայի պայմանագրի շրջանակում և միջազգային իրավունքի հիմնարար սկզբունքներին համապատասխան հայցադիմումի հիմնական փաստաթուղթն է ներկայացրել Հայաստանի դեմ Մշտական արբիտրաժային դատարան (նստավայրը՝ Հաագա), որը, իբր, մանրամասնում է «Հայաստանի կողմից էներգետիկ ռեսուրսների նկատմամբ Ադրբեջանի ինքնիշխան իրավունքների բազմաթիվ խախտումները»։
Այս հայցը վերջին զարգացումն է միջազգային դատավարության մեջ, որը սկսվել է 2023 թվականի փետրվարի 27-ին, երբ Ադրբեջանն Արբիտրաժի մասին ծանուցում էր ուղարկել Հայաստանին։
Արբիտրաժային դատարանը ստեղծվել է 2023 թվականի սեպտեմբերի 8-ին, իսկ Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև առաջին դատավարական հանդիպումը տեղի է ունեցել 2024 թվականի հունվարի 12-ին։
Նշվում է, թե «Ադրբեջանը կշարունակի փոխհատուցում պահանջել էներգառեսուրսների նկատմամբ ինքնիշխան իրավունքների խախտման համար, ներառյալ՝ ապօրինի շահագործումը և Հայաստանի կողմից վերականգնվող էներգիայի աղբյուրներին վնասելը օկուպացիայից ազատագրված Ադրբեջանի տարածքներում»։
Ավելի վաղ Միջազգային իրավական հարցերով ՀՀ ներկայացուցչի գրասենյակը հայտարարություն էր տարածել, որում նշվում է, որ Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության վերաբերյալ Ադրբեջանի պնդումները որևէ առնչություն չունեն էներգետիկ ոլորտում ներդրումների և առևտրի հետ կապված Էներգետիկ խարտիայով նախատեսված պարտավորությունների հետ։
Արբիտրաժի մասին ծանուցումն Ադրբեջանը ներկայացրել է Արդարադատության միջազգային դատարանի որոշումից մի քանի օր անց, որով Դատարանը պարտադրել է Ադրբեջանին «ապահովել մարդկանց, տրանսպորտային միջոցների և բեռների անարգել տեղաշարժը» Լեռնային Ղարաբաղի 120,000 էթնիկ հայերին արտաքին աշխարհին կապող միակ ճանապարհով։ Սակայն, Ադրբեջանը անտեսել է Դատարանի պարտավորեցնող որոշումը և այն կատարելու՝ միջազգային հանրության կոչերը՝ խորացնելով Լեռնային Ղարաբաղում ստեղծված մարդասիրական աղետը։
ՀՀ-ն ընդգծում է, որ Էներգետիկ խարտիայի շրջանակում անհիմն վարույթ հարուցելով՝ Ադրբեջանը, ըստ ամենայնի, մտադիր է ուշադրություն շեղել:
Թարգմանությունը՝ Էմմա Չոբանյանի