14.12.2025 | 16:37
Ֆիշինգը թիվ 1 կիբեռսպառնալիքն է այսօր․ Մխիթար Հայարապետյան
Թուրքիան ռազմական գործողություն է իրականացնելու Իրաքում՝ ապահովելու Հնդկաստանին մրցակից նոր առևտրային ճանապարհը. MEE
Քաղաքականություն
14.03.2024 | 23:30
Թուրքիան մտադիր է այս ամառ ռազմական հարձակում իրականացնել Հյուսիսային Իրաքում՝ Քուրդիստանի աշխատավորական կուսակցությանը (PKK) դեպի հարավ մղելու և նոր առևտրային ճանապարհ ապահովելու համար։ Այս մասին Middle East Eye-ին հայտնել են այս ծրագրերին քաջատեղյակ աղբյուրները:
Նրանք ասել են, որ Թուրքիան մի շարք գործողությունների թիրախ է դարձնելու քրդական խմբավորումը։ Անցյալ տարվա վերջից Թուրքիան տասնյակ զինվորների է կորցրել Հյուսիսային Իրաքում PKK-ի հետ բախումների հետևանքով: Այդ մահերը ներքին հակասությունների և Թուրքիայի մարտավարության արդյունավետության ուսումնասիրության պատճառ են դարձել:
Ըստ լրատվամիջոցի աղբյուրների՝ նոր ռազմական գործողությունների թիրախ են դառնալու Քուրդիստանի արևմտյան հատվածները: Դրանք կիրականացվեն Անկարայի դաշնակից Իրաքյան Քուրդիստանի դեմոկրատական կուսակցության (ՔԴԿ) կողմից վերահսկվող տարածքների մոտ՝ դրանով իսկ կտրելով PKK-ի մուտքը Մոսուլ։
«Թուրքիայի հիմնական նպատակը շատ պարզ է․ PKK-ի ներկայությունը Մեթինում և Գարուում կարող է լրջորեն սպառնալ Իրաքով անցնող զարգացման ճանապարհի նախագծին»,- ասել է թուրքական աղբյուրը՝ նկատի ունենալով 1200 կմ երկարությամբ ավտոմայրուղու և երկաթուղու նախագիծը, որը Պարսից ծոցը կմիացնի Թուրքիային Իրաքի միջոցով։
Նա նշել է, որ «երկուսն էլ ցանկանում են հեռացնել PKK-ին այս երկու տարածքներից, ինչպես նաև ապահովել տարածքը նախագծի կառուցման համար՝ մեկ քայլով հասնելով երկու նպատակների»:
Իրաքը, Թուրքիան և Պարսից ծոցի արաբական երկրները հույս ունեն շուտով ավարտին հասցնել նախագիծը, որն ապրանքներ կփոխադրի Իրաքի Բասրա նահանգի Ալ-Ֆաու նավահանգստով դեպի միջազգային շուկաներ՝ Թուրքիայի միջոցով:
Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը նախագծի գլխավոր աջակիցներից է, որն այն խթանում է հակառակորդ Իսրայելի և ԱՄԷ-ի կողմից աջակցվող և Անկարան շրջանցող Հնդկաստան-Մերձավոր Արևելք-Եվրոպա տնտեսական միջանցքի նախաձեռնության դեմ։
Թուրքիայի պաշտպանության նախարար Յաշար Գյուլերն այս շաբաթվա սկզբին թուրքական ԶԼՄ-ներին ասել է, որ Անկարան պետք է ուժեր տեղակայի Իրաքում 30-40 կմ խորությամբ՝ իր նպատակներին հասնելու համար: Անկարան մտադիր է Բաղդադի հետ համատեղ օպերատիվ կենտրոն ստեղծել, սակայն առաջընթաց չկա։ Թուրքական աղբյուրը հայտնել է, որ իրաքյան զինվորականները սկսել են ուժեր կուտակել թուրքական ուժերի և PKK-ի գծում՝ զորքեր տեղակայելով Բալինդա շրջանում։ Դեռևս պարզ չէ՝ Բաղդադն իր ուժերը տեղափոխել է տարածաշրջան՝ Թուրքիայի հետ համագործակցելո՞ւ, թե՞ PKK-ի և թուրքական զորքերի միջև անվտանգության գոտի լինելու համար՝ հետագա բախումները դադարեցնելու նպատակով։
Թուրքիայի ՊՆ-ն էլ կիրակի հայտնել էր, որ պատվիրակություն է ուղարկել իրաքյան սահման՝ ներառյալ ավագ հրամանատար գեներալ-լեյտենանտ Մեթին Թոքելին՝ տեղի պաշտոնյաների հետ անվտանգության հանդիպում անցկացնելու համար։
Գյուլերը, արտաքին գործերի նախարար Հաքան Ֆիդանը և հետախուզության ղեկավար Իբրահիմ Քալընը հինգշաբթի մեկնել են Բաղդադ՝ հանդիպում անցկացնելու իրաքցի գործընկերների հետ՝ քննարկելու գործողությունները։
Թուրքիան ճնշում է գործադրում Իրաքի վրա՝ ավելի լուրջ վերաբերվելու PKK-ի սպառնալիքին և համագործակցության ոլորտներ փնտրելու։
Աղբյուրն ասել է, որ Իրանն այժմ քաղաքականություն է վարում Թուրքիայի դեմ՝ Բաղդադի վրա PKK-ի հետ կապված ազդելու համար։ Աղբյուրը նաև հավելել է, որ Բաղդադը պետք է ոչնչացնի PKK-ին հյուսիսում՝ հասնելու այն կայունությանը, որին ձգտում է Քուրդիստանի տարածաշրջանային կառավարության (KRG), ինչպես նաև Թուրքիայի հետ։
Թուրք և իրաքցի պաշտոնյաները նաև քննարկում են համատեղ գործողությունների հնարավորությունը՝ Մոսուլից մինչև Դոհուկ և թուրքական սահմանամերձ Օվաքոյ քաղաք ուղի ապահովելու համար՝ Իրաքի զարգացման ճանապարհի ծրագրի շրջանակում:
Էմմա Չոբանյան
