02.11.2024 | 15:28
ԱԺ հանձնաժողովի անդամները մասնակցել են ԵՄ խորհրդարանների ԵՄ հարցերով հանձնաժողովների համաժողովին
Ադրբեջանի հաղթանակը նկատելի աշխարհաքաղաքական հետընթաց է ՌԴ-ի համար․ The Guardian-ի անդրադարձը
Քաղաքականություն
26.09.2023 | 19:24
Լեռնային Ղարաբաղի վիճելի տարածքի շուրջ 35-ամյա երկարաձգված հակամարտությունում Ադրբեջանի ռազմական հաղթանակը նկատելի աշխարհաքաղաքական հետընթաց է Հայաստանի ավանդական գործընկեր և դաշնակից Ռուսաստանի համար, գրում է The Guardian-ը։
Մոսկվայի հետխորհրդային ռազմավարությունը հաճախ եղել է հակամարտություններ հրահրելը՝ իր մոտ հարևաններին թուլացնելու համար՝ ճգնաժամեր ստեղծելով Ուկրաինայում, Մոլդովայում և Վրաստանում: Բայց այս առիթով Կրեմլը ստիպված է եղել հարմարվել Ադրբեջանի աճող հզորության հետ՝ պատրաստակամություն ցուցաբերելով զոհաբերելու վաղեմի դաշնակցին:
Ամսվա սկզբին՝ մինչ ընթացիկ ճգնաժամը, Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը պնդում էր, որ իր երկրի պատմական «99,999 տոկոս» կախվածությունը Ռուսաստանից՝ որպես անվտանգության գործընկերոջից, «ռազմավարական սխալ» է։
Այդ ժամանակ արդեն վաղուց պարզ էր, որ Ռուսաստանը ներքաշվել էր Ուկրաինայում ճահճի մեջ, և այդպիսով չէր կարող խանգարել Ադրբեջանին վերջնականապես վերականգնել վերահսկողությունն էթնիկ հայերով բնակեցված տարածքի վրա, որի վրա նա ցանկանում էր վերահսկողություն հաստատել Խորհրդային Միության փլուզումից հետո։
«Ռուսական ռեսուրսներն ակնհայտորեն սահմանափակ են։ Ղարաբաղն ակնհայտորեն Մոսկվայի համար նվազ կարևորություն ունեցող հարց է, այն Ղրիմի կամ Սիրիայի նման մի վայր չէ, որտեղից հնարավոր է ուժ արձակել»,- նշում է «Chatham House» հետազոտական կենտրոնի փորձագետ Ջեյմս Նիքսին:
«Ինչ-որ կերպ Ռուսաստանը սխալ երկիր է ընտրել։ Ադրբեջանը շատ ավելի մոտ է Ռուսաստանին. երկու երկրներն ընդհանուր սահման ունեն: Հասկանալի է, թե ով է այժմ գերիշխող ուժը Հարավային Կովկասում»,- իր հերթին ասում է Միացյալ Թագավորության ծառայությունների ինստիտուտի վերլուծական կենտրոնի տնօրեն Նիլ Մելվինը:
Ադրբեջանն ավելի մեծ, ավելի հարուստ երկիր է, քան Հայաստանը, նաև բռնապետություն է, ինչպես Ռուսաստանը: Երկրի տնտեսությունը, որն ապահովված է նավթի և գազի զգալի պաշարներով, ի վիճակի է իրեն թույլ տալ ավելի հզոր բանակ ունենալ. նրա 2,64 միլիարդ դոլարի պաշտպանական բյուջեն 3,5 անգամ գերազանցում է հարևանին դոլարային արտահայտությամբ՝ ըստ Ռազմավարական միջազգային ինստիտուտի տվյալների:
Այլ երկրներում, ինչպիսին է Սիրիան, Ռուսաստանի դաշինքը կառավարող վարչակարգի հետ կօգնի պաշտպանել իր դիրքերը, և Մոսկվայի ներկայությունը, ամենայն հավանականությամբ, կդիմանա, եթե փորձ լինի դրանք ուղղակիորեն վիճարկել: Սակայն, ըստ փորձագետների, փոխվել է այն, որ ավելի ուժեղ երկրները, ինչպիսիք են Ուկրաինան և Ադրբեջանը, ցանկանում են և կարող են մարտահրավեր նետել Ռուսաստանին, ինչպես երբևէ։
«Իրականությունն այն է, որ Ռուսաստանը որոշ ժամանակով թուլանում է»,- ասել է Մելվինը:
