Ադրբեջանը պատրաստվում է ռազմական գործողությունների․հայկական կողմի ահազանգը․ ՏԵՍԱՆՅՈւԹ
Քաղաքականություն
17.03.2023 | 21:10Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի ելույթը Թյուրքական պետությունների կազմակերպության ղեկավարների գագաթնաժողովի ընթացքում Հայաստանի նկատմամբ տարածքային պահանջների և հերթական ագրեսիայի նախապատրաստման բացահայտ դրսևորում է։ Այսպես է արձագանքում պաշտոնական Երևանը Ադրբեջանի ղեկավարի երեկվա հայտարարությանը։
Հայաստանի ինքնիշխան տարածքը ներկայացնելով «Արևմտյան Ադրբեջան» մտացածին անվան տակ՝ Ադրբեջանի նախագահը կոպտորեն խախտում է ոչ միայն ՄԱԿ-ի կանոնադրությունը, պետությունների միջև բարիդրացիական հարաբերությունների և համագործակցության միջազգային իրավունքի սկզունքների վերաբերյալ ՄԱԿ-ի հռչակագիրը, Ալմաթայի հռչակագիրը, այլ նաև Պրահայի և Սոչիի հայտարարություններով իր իսկ ստանձնած պարտավորությունները, որոնց հղում է արվում հենց այս ելույթում։
Ալիևը երեկ Անկարայում Հայաստանին ուղղված մի շարք մեղադրանքներ է հնչեցրել․ նախ դժգոհել է, թե, իբր, Հայաստանն ամբողջությամբ դուրս չի բերել զորքերը, իր բնորոշմամբ՝ «Ադրբեջանի տարածքներից», ապա խոսել, այսպես կոչված, «Զանգեզուրի միջանցքի» մասին՝ պնդելով, թե դա հայկական կողմի պարտավորությունն է, և այն չկատարելու դեպքում, ըստ Ադրբեջանի ղեկավարի, հայկական կողմը պետք է պատասխանատվություն կրի։
Ադրբեջանի ղեկավարի այս հայտարարությունները Հայաստան-Ադրբեջան խաղաղության հնարավոր պայմանագրի շուրջ բանակցություններում այն ֆունդամենտալ խնդիրներն են, որոնց մասին անցած շաբաթ ասուլիսի ընթացքում բարձրաձայնում էր վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը, պարզաբանում է փոխարտգործնախարար Պարույր Հովհաննիսյանը։
Ու թեև վերջին շրջանում կողմերն ակտիվ կերպով փաստաթղթի շուրջ միմյանց առաջարկներ են փոխանցում, օրերս էլ հայկական կողմը Բաքվից ստացել է խաղաղության համաձայնագրի հայկական առաջարկների արձագանքը, այդուհանդերձ, անցած շաբաթ Նիկոլ Փաշինյանը խոստովանեց՝ պայմանագրի շուրջ հայկական առաջարկների մեծ մասն Ադրբեջանից ջնջած հետ է ուղարկվում։ Փոխնախարարից այսօր հետաքրքրվեցինք՝ ինչպե՞ս է այս իրավիճակում հայկական կողմը շարունակում բանակցությունները և ինչպե՞ս է վարվում այդ ջնջված առաջարկների հետ։
Եվ չնայած այս գործընթացին՝ Հայաստանի ԱԳՆ-ից այսօր նաև պնդում են՝ Ադրբեջանի ղեկավարի ռազմատենչ հռետորաբանությունը ցույց է տալիս, որ Բաքուն նպատակ ունի դիմել լայնածավալ ուժի կիրառման՝ ինչպես Հայաստանի ինքնիշխան տարածքի, այնպես էլ Լեռնային Ղարաբաղի նկատմամբ։ Ռազմական էսկալացիայի հավանականության մասին ասուլիսին խոսեց նաև Նիկոլ Փաշինյանը։
Ինչպե՞ս է ստացվում, որ երկու տարի շարունակվող բանակցությունների ֆոնին Հայաստանը կրկին կանգնած է ադրբեջանական հարձակման հնարավոր վտագի առաջ։ Ընդդիմադիր պատգամավոր Թագուհի Թովմասյանի պնդմամբ՝ խնդիրը գործող իշխանության բանակցային կարողությունների մեջ է։
Եվ մինչ Հայաստանն ու Ադրբեջանը փոխադարձ մեղադրանքներ են հնչեցնում, մարտի 20-ին Մոսկվայում նախատեսված է Ռուսաստանի և Հայաստանի արտաքին գործերի նախարարների հանդիպում։ Վերջին անգամ Միրզոյանն ու Լավրովը հանդիպել են, երբ դեռ Լաչինի միջանցքը փակ չէր։ Դրանից հետո Մոսկվայում դեկտեմբերի վերջին պետք է տեղի ունենար եռակողմ՝ Միրզոյան-Լավրով-Բայրամով հանդիպում, որին, սակայն, հայկական կողմը չմասնակցեց՝ միջանցքի փակ լինելու հիմնավորմամբ։ Միրզոյանն առկա խնդիրները երկկողմ ձևաչափով Լավրովի հետ կքննարկի 3 օրից՝ մարտի 20-ին։
Ի դեպ, երկօրյա այցով Երևանում էր ՀԱՊԿ գլխավոր քարտուղարը։ Այսօր նրան ընդունել են վարչապետ Փաշինյանն ու նախարար Միրզոյանը։ Հանդիպմանը նախարարը շեշտել է՝ Ադրբեջանի ռազմատենչ հռետորաբանությունը միտված է Հայաստանի ինքնիշխան տարածքի, ինչպես նաև Լեռնային Ղարաբաղի նկատմամբ լայնածավալ ուժի կիրառման համար հող նախապատրաստելուն՝ ակնկալելով կառույցի հստակ արձագանքը։
Մանրամասները՝ տեսանյութում։
Շողիկ Գալստյան