Քաղաքականություն
19.01.2023 | 20:20Խաղաղության պայմանագրի շուրջ բանակցային երկու ուղղություններն էլ փակուղում են։ Այսօր խորհրդարանական ճեպազրույցների ժամին հայտարարեց ընդդիմադիր «Պատիվ ունեմ» խմբակցության ղեկավար Հայկ Մամիջանյանը։
Հոկտեմբերի 6-ին Պրահայում և նույն ամսվա 31-ին Սոչիում Հայաստանի և Ադրբեջանի ղեկավարների հանդիպումներից հետո ձևաչափի առնչությամբ կողմերի անհամաձայնության պատճառով տեղի չունեցավ դեկտեմբերին նախատեսված Փաշինյան-Ալիև հերթական հանդիպումը։
Իսկ տարեվերջին արդեն հայկական կողմը Լաչինի միջանցքի փակ լինելու պատճառաբանությամբ հրաժարվեց Մոսկվայում նախատեսված ԱԳ նախարարների մասնակցությամբ հանդիպումից։
Այդուհանդերձ, շուրջ մեկ ամիս առաջ Նիկոլ Փաշինյանը տեղեկացրեց, որ Երևանը Բաքվին է փոխանցել խաղաղության պայմանագրի հայկական կողմի առաջարկները և սպասում է արձագանքի։ Երեկ Կառավարության հետ հարցուպատասխանի ժամին արտգործնախարար Արարատ Միրզոյանը հայտնեց՝ մինչ այս պահն Ադրբեջանից որևէ արձագանք չկա, բացի այդ՝ խաղաղության պայմանագրի շուրջ քննարկումները դադարեցրել է Ադրբեջանը։ Միրզոյանը, ըստ էության, խոստովանեց, որ այս պահին խաղաղության պայմանագրի շուրջ քննարկումներ չկան։ Իշխող մեծամասնությունից պատգամավոր Սարգիս Խանդանյանը, մինչդեռ, ասում է՝ այս իրավիճակը փակուղային կոչելը դեռ վաղ է։
Երեկ Նիկոլ Փաշինյանը հեռախոսազրույց է ունեցել Միացյալ Նահանգների պետքարտուղար Էնթոնի Բլինքենի հետ։ Ըստ ՀՀ Կառավարության տարածած հաղորդագրության՝ ԱՄՆ պետքարտուղարն ընդգծել է Լաչինի միջանցքի անխափան գործունեության կարևորությունը և նշել ԱՄՆ պատրաստակամությունը՝ շարունակելու նպաստել այդ խնդրի լուծմանը:
Խաղաղության պայմանագրի շուրջ քննարկումները, ըստ իշխանական պատգամավորի, ընթանում են հենց ամերիկյան կողմի միջնորդությամբ։
Պրահայի քառակողմ հանդիպումից հետո, երբ Ռուսաստանի նախագահը հայտարարեց, թե հայկական կողմն ընտրել է խաղաղության պայմանագրի վաշինգտոնյան տարբերակը, Երևանն ամենաբարձր մակարդակով պատասխանել էր, թե Հայաստանը պատրաստ է բանակցությունների հենց ռուսական տարբերակով՝ հույս հայտնելով, որ Մոսկվան կաջակցի իր առաջարկներին։ Դրան հաջորդեց Սոչիի հանդիպումը, որտեղ, ըստ էության, հղում արվեց Պրահայի հանդիպմանն ընդունված հայտարարությանը, իսկ հետագայում պարզ դարձավ՝ Բաքվի համար մոսկովյան տարբերակն անընդունելի է եղել։ Ռուսական տարբերակով առաջարկվում է Ղարաբաղի կարգավիճակի վերաբերյալ հարցը թողնել ապագային։
Ընդդիմադիր Հայկ Մամիջանյանի գնահատմամբ՝ Հայաստանի Կառավարության արտաքին քաղաքականությունը միջազգային հարաբերությունների տեսանկյունից նոնսենս է։
«Քաղաքացիական պայմանագրից» Սարգիս Խանդանյանն ասում է՝ հայկական կողմի համար կարևոր է այն, որ միջնորդն ով էլ լինի, ապահովի փոխընդունելի առաջարկների հաստատումը և ձևակերպումը խաղաղության պայմանագրում։ Սարգիս Խանդանյանը, վերահաստատում է՝ Հայաստանը խաղաղության պայմանագրի շուրջ պատրաստ է բանակցությունների ցանկացած հարթակում։
Ի դեպ, Լավրովը երեկվա ասուլիսում հայկական կողմից դժգոհեց նաև ՀԱՊԿ առաքելությունից հրաժարվելու համար՝ ասելով, թե հայկական կողմը նախընտրում է Եվրամիության դիտորդական առաքելության տեղակայումը սահմանին։ Թեև Լավրովն ընդգծեց՝ դա հայկական կողմի իրավունքն է, բայց և ասաց՝ պետք չէ մոռանալ, որ խոսքն Ադրբեջանի հետ սահմանի մասին է, և եթե այդ առաքելությունը տեղակայվի առանց Ադրբեջանի համաձայնության, դա կարող է հակառակ արդյունքը տալ, և վստահությունն ամրապնդելու փոխարեն կարող է հավելյալ խնդիրներ ստեղծել ու ապակայունացնել իրավիճակը։
Մանրամասները՝ տեսանյութում։
Շողիկ Գալստյան
