Թուրքերեն ու ադրբեջաներեն հայկական դպրոցում․ ինչպե՞ս և ո՞ր առարկաների հաշվին կարող է լինել ուսուցումը․ ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
Քաղաքականություն
05.04.2022 | 18:02Հայաստանի կրթական համակարգում նախատեսվում է հարևան երկրների լեզուների, այդ թվում՝ ադրբեջաներենի, թուրքերենի, վրացերենի դասավանդման ներդրում: Այս մասին նշվում է «Հայաստանի Հանրապետության կրթության՝ մինչև 2030 թվականը զարգացման պետական ծրագրում»:
ԿԳՄՍ փոխնախարար Ժաննա Անդրեասյանի խոսքով՝ տարածաշրջանային երկրների մասով մենք գիտելիքի մեծ բաց ունենք:
«Սա պետք է լուծված լիներ շատ ավելի վաղուց, և ես ուրախ եմ, որ ռազմավարության նախագծում այդ խնդիրը դրել ենք»,- ավելի վաղ լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ նշել էր նա։
Հնարավո՞ր է գտնել մեխանիզմներ, որպեսզի աշակերտները հանրակրթական դպրոցներում սովորեն նոր օտար լեզու և, միաժամանակ, շատ չծանրաբեռնվեն։ Երևանի թիվ 114 ավագ դպրոցի հայոց լեզվի և գրականության ուսուցչուհի Սուսաննա Հովհաննիսյանը կարծում է, որ ուսումնական պրոցեսը ճիշտ կազմակերպելու դեպքում դա հնարավոր է։
«Վերջերս աչքովս ընկավ մի տեսանյութ, որտեղ ադրբեջանական դպրոցներում ուսուցանում էին հայերեն, և աշակերտները կատարելապես տիրապետում էին մեր լեզվին։ Իսկ ինչո՞ւ նույնը չի կարելի անել Հայաստանում, իհարկե, եթե այդ առարկաները չներդրվեն, օրինակ՝ հայոց լեզու, հայոց պատմություն առարկաների հաշվին»,- նկատում է նա։
Թուրքագետ, ԵՊՀ Արևելագիտության ֆակուլտետի դեկան Ռուբեն Մելքոնյանն այն համոզմանն է, որ անհրաժեշտ է մշակել հայեցակարգ, ծրագիր և վերջնանպատակ` հիմնավորումներով, թե ինչո՞ւ պետք է դպրոցներում դասավանդվի, օրինակ, թուրքերեն և ադրբեջաներեն, ի՞նչ ծավալով, թիրախային ո՞ր խմբերին:
«Դիցուք՝ մենք վաղն ունեցանք հազարավոր աշակերտներ, որոնք կտիրապետեն ադրբեջաներենին կամ թուրքերենին, որտե՞ղ են նրանք այդ գիտելիքներն ի սպաս դնելու, ի՞նչ մեթոդներով։ Երկրորդ՝ առկա է մասնագիտական մոտեցման պակաս․ մեզ մոտ նեղ մինչ այս հարցի հանրայնացումը մասնագիտական քննարկում չի եղել»,-շեշտում է նա։
ԳԱԱ Հրաչյա Աճառյանի անվան լեզվի ինստիտուտի տնօրեն Վիկտոր Կատվալյանն այլ տեսակետ ունի: Նա նշում է, որ նախ անհրաժեշտ է փորձարկել մեթոդը, ապա դրանից համապատասխան եզրակացություններ անել․ «Ճիշտ կլինի՝ բնակչության տարբեր շերտեր տիրապետեն հարևանների լեզվին, ճիշտ է դպրոցներում այդ լեզուների դասավանդման փորձարկումը կազմակերպելը, պետք է փորձել, տեսնել՝ ինչ արդյունք կտա և հետագայում որոշել՝ ինչպես կարելի է այդ գործընթացը ծավալել»։
ԵՊՀ Արևելագիտության ֆակուլտետի դեկանի խոսքով՝ հայագիտությունը, օրինակ` Ադրբեջանում, վաղուց պետական ուշադրության ներքո է և օրեցօր զարգանում է: Հայաստանում ևս, նրա կարծիքով, ադրբեջանագիտությունը պետք է ավելի մեծ ուշադրության արժանանա, սակայն հստակ մշակված քաղաքականության համատեքստում: Տարածաշրջանային երկրների լեզուների մասով հանրակրթական դպրոցներում պարտադիր ուսուցման մասին խոսք դեռևս չկա, դասավանդումն իրականացվելու է պիլոտային ծրագրի տեսքով:
Մանրամասները՝ տեսանյութում։
Աննա Բաբաջանյան