ՀՀ զբաղվածների թվի կտրուկ նվազման վտանգները
Հասարակություն
18.12.2017 | 16:48Տնտեսության մեջ առանց զբաղվածների թվաքանակի աճի զարգացում ապահովելը բավականին բարդ է: Ինչպես պարզվում է զբաղվածության վերաբերյալ ՀՀ ԱՎԾ 2017թ.-ի հունվար-սեպտեմբեր ամիսների տվյալներից` ՀՀ տնտեսության մեջ 2017թ.-ի առաջին եռամսյակում եղել է 974.5 հազար զբաղված, իսկ 2017թ.-ի 2-րդ եռամսյակում զբաղվածների թիվը կտրուկ աճել է` հասնելով 1 միլիոն 41.5 հազար մարդու: Փաստորեն` 3 ամսվա ընթացքում Հայաստանում 67 հազար մարդ աշխատանք է գտնում, իսկ այդ հսկայական տեղաշարժը գրեթե նկատելի չէ:
Նման հսկայական փոփոխությունը կամ 67 հազար աշխատատեղը թաքցնելը գրեթե անհնար կլիներ, սակայն այստեղ, ամենայն հավանականությամբ, գործ ունենք հարկայինի կողմից կատարված բացահայտումների հետ, այսինքն` չգրանցված աշխատողների գրանցում, ինչն արտացոլվում է վիճակագրորեն զբաղվածության աճով:
Աշխատանքային ռեսուրսների կազմը, ըստ եռամսյակների (1000 մարդ)
2011-2017թթ. ընթացքում ՀՀ-ում աշխատանքային ռեսուրսները, եթե համեմատում ենք ըստ առաջին եռամսյակների, կրճատվել են 318 հազար մարդով, իսկ 2-րդ եռամսյակները համեմատելու պարագայում` 235 հազար մարդով:
ՀՀ աշխատանքային ռեսուրսներ
Շատ ավելի կարևոր ցուցանիշ է իրենից ներկայացնում տնտեսապես ակտիվ բնակչության մակարդակը: Այստեղ ևս 2011թ.-ի 2-րդ եռամսյակում ունեցել ենք 1 միլիոն 491 հազար մարդ, իսկ 2017թ.-ի 2-րդ եռամսյակում` 1 միլիոն 267: Այսպիսով՝ կրճատումը կազմում է 224 հազար մարդ:
ՀՀ տնտեսապես ակտիվ բնակչություն
Յուրահատուկ պատկեր ենք ստանում նաև զբաղվածության ցուցանիշների համադրության ժամանակ: 2011թ.-ի 1-ին եռամսյակում ունեցել ենք 1 միլիոն 154 հազար զբաղված, իսկ 6 տարի անց միլիոնից էլ քիչ, կամ` 974.5 հազար մարդ: Այսպիսով՝ տարբերությունը կազմում է մոտ 180 հազար մարդ, իսկ 2-րդ եռամսյակի ցուցանիշների տարբերությունը` ընդամենը 164 հազար մարդ է:
ՀՀ զբաղվածներ
Առաջին հայացքից դրական երևույթ է առկա վիճակագրական տվյալներով գործազուրկների թվաքանակի կրճատման առումով, քանի որ 2011թ.-ին կար 301 հազար գործազուրկ, իսկ 2017թ.-ին 228, սակայն այստեղ խնդիրը մեծապես պայմանավորված է տնտեսապես ակտիվ բնակչության կրճատմամբ, որի արդյուքում նվազել է նաև գործազուրկների թիվը:
ՀՀ գործազուրկներ
Իսկ հիմա հռետորական մեկ հարցադրում. 100 հազարավոր աշխատանքային ռեսուրսների, տնտեսապես ակտիվ բնակչության կամ զբաղվածների կրճատման պարագայում մենք ինչպես ենք տնտեսություն զարգացնում, ամեն տարի բյուջեի մեջ ծախսեր ու եկամուտներ ավելացնում, պարտքեր կուտակում, սակայն այդ պարտքերը սպասարկող աշխատող անձնակազմ ենք կորցնում: Միթե մեր իշխանությունները չեն տեսնում այն լրջագույն ժողովրդագրական ճգնաժամը, որը վրա է հասել Հայաստանին: Արդյո՞ք միայն այս ցուցանիշներից ելնելով չի կարելի պնդել, որ ՀՀ-ում 2040 թվականին հաստատ 4 միլիոն մարդ չի ապրելու, իսկ եթե անգամ ապրելու է՝ հաստատ մեծ մասը հայեր չեն լինելու:
Թ. Միքայելյան