Այս համաձայնագրի գինը Հայաստանը վճարել է դեռևս 2013–ի սեպտեմբերի 3–ին. «Փաստ»
«Փաստ» օրաթերթը գրում է.
Մեր հյուրն է «Ազատ քաղաքացի» քաղաքացիական նախաձեռնությունների աջակցման կենտրոնի նախագահ Հովսեփ Խուրշուդյանը:
– Պարոն Խուրշուդյան, ի՞նչ եք կարծում՝ ի՞նչ գին է մեզանից պահանջել Ռուսաստանը, եթե համաձայնվել է ԵՄ–Հայաստան համաձայնագրի ստորագրմանը: Կամ գուցե նման խնդիր գոյություն չունի՞:
– Այս համաձայնագրի գինը Հայաստանը վճարել է դեռ 2013թ.–ի սեպտեմբերի 3–ին, երբ դե–ֆակտո նախագահ Սերժ Սարգսյանը մեկ գիշերում 180 աստիճանով միանձնյա փոխեց արտաքին քաղաքական վեկտորը և ԵՄ–ի հետ ասոցացման պայմանագիր ստորագրելու փոխարեն ստորագրեց ԵԱՏՄ մտնելու համաձայնագիրը:
Այդ չարաբաստիկ օրվա հետևանքով է նաև, որ Հայաստանում չեն նվազում կոռուպցիայի, մոնոպոլիզացիայի ծավալները, տնտեսությունը շարունակում է քայքայվել, չի նվազում արտագաղթը:
Բյուջեում էլ փող չկա՝ անգամ թոշակները վճարելու համար: Եվ ընկած ման են գալիս «կեղծ ստաժեր», որպեսզի մի քանի հազար դրամով նվազեցնեն վճարելիք գումարները: Ուսուցիչներին վճարելու փող չունեն, և կրճատում են հարյուրավոր ուսուցիչների, փակում են դպրոցներ:
Նման պայմաններում, երբ Ռուսաստանն էլ ոչ միայն փող չի տալիս Հայաստանին, այլև բազում խոչընդոտներ է հարուցում իր շուկայում հայկական ապրանքների իրացման համար, Հայաստանի իշխանությունը բռնազավթած խմբավորումը հանգիստ կարող էր առանց նոր գին վճարելու ստանար նրա «դաբրոն»:
Թեև չեմ կարող բացառել, որ ամեն դեպքում ինչ–որ նոր գին Կրեմլին վճարվել է, որի մասին, եթե այդպիսի բան կա, կիմանանք մոտ ապագայում: Օրինակ, 2018–ի ապրիլին, երբ պարզվի, որ Կրեմլը ստանում է Հայաստանում իր համար առավել նախընտրելի վարչապետ:
– Ռուսական իշխանական ներքին մակարդակներում, հատկապես՝ լրատվական դաշտում, համաձայնագրի վերաբերյալ ցավագին արձագանքները չեն դադարում: Դրանք ի՞նչ ենթատեքստ ունեն: Եվ, ընդհանրապես, կարո՞ղ են համաձայնեցված լինել վերին ղեկավարության հետ: Թե նման բան չփնտրենք:
– Եթե նկատի ունեք “Զվեզդա”–ի հաղորդումը, ապա եթե այն Կրեմլից ուղղորդված լիներ, ապա դրա համար պաշտոնական ներողությունը չէր հետևի:
Ընդհանրապես, ռուսաստանյան մերօրյա ղեկավար շրջանակներում բոլոր հարևանների հանդեպ նախանձի, շովինիստական մաղձի աստիճանը այնպիսին է, որ ես կզարմանայի, եթե այս համաձայնագրի կնքման նախաշեմին որևէ այդպիսի ինքնաբուխ արձագանք չլիներ: Անգամ այն դեպքում, որ համաձայնագրի տեքստում, հատկապես դրա տնտեսական բլոկում, այնքան վերապահումներ ու լղոզվածություն կա, որ կարելի կլիներ վերնագիրն այսպես ձևակերպել՝ «ԵՄ և Հայաստանի համապարփակ և ընդլայնված համագործակցության համաձայնագիր, բայց միայն այն չափով, որքանով թույլ կտա Ռուսաստանը»:
– Համենայն դեպս, տնտեսական առումով մենք իրենցն ենք՝ ԵՏՄ–ի մեջ ենք: Ինչո՞ւ է այդ խանդը:
– Այո: Եվ՝ ցավոք, որ այդպես է:
– Կարո՞ղ ենք վստահ լինել, որ մեր իշխանություններն անկեղծորեն կցանկանան կյանքի կոչել համաձայնագրի քաղաքական բաժնում ներառված դրույթները:
– Անգամ այս սահմանափակ և կրճատված տեսքով՝ եթե իշխանություններն ամբողջությամբ իրականացնեն համաձայնագրում ներառված բոլոր դրույթները, ապա 5 տարի հետո Հայաստանը կունենա որակապես նոր իշխանություն, և մենք կունենանք նոր Հայաստան:
– Համաձայնագրի ստորագրումը հնարավորություն կտա՞ որոշ չափով նվազեցնել մեր երկրի վրա եղած ռուսական ազդեցությունը:
– Այո, միանշանակ:
– Ո՞ր պարագայում մեր երկիրը կկարողանա բազմավեկտոր արտաքին քաղաքականություն վարել:
– Երբ իշխանությունները լինեն ընտրված ժողովրդի կողմից և հենված լինեն բացառապես ժողովրդի վրա: Այդ դեպքում դա կլինի հզոր իշխանություն, և կունենանք ինքնիշխան պետություն: