Գյուղատնտեսական վարկերի  տոկոսադրույքները նվազեցնելու փոխարեն՝ կառավարությունը սուբսիդավորում է. բանկերն անձեռնմխելի են

Լուրեր

05.11.2024 | 23:30
ԱՄՆ նախագահական ընտրությունների արդյունքները դժվար թե վերականգնեն Թուրքիայի հետ հարաբերությունները. անդրադարձ
05.11.2024 | 23:14
Հրդեհ Քարաձոր գյուղում
05.11.2024 | 23:03
«Վրացական երազանքը» նախագահին իմփիչմենթի ենթարկելու մանդատներ չունի
05.11.2024 | 22:53
ԱՄՆ-ում նախագահ են ընտրում. ՈՒՂԻՂ
05.11.2024 | 22:43
Տիեզերք է արձակվել աշխարհի առաջին փայտե արբանյակը
05.11.2024 | 22:29
Թուրքիայի քաղաքներում ոստիկանությունը դաժանաբար ճնշել է քուրդ քաղաքապետերի հեռացման դեմ ակցիայի մասնակիցներին
05.11.2024 | 22:25
ՔՊ-ում որոշել են, թե ում թեկնածությունը կառաջադրեն ՀԾԿՀ նախագահի և ԲԴԽ անդամի պաշտոններում
05.11.2024 | 22:20
Իսրայելի վարչապետը պաշտոնից ազատել է պաշտպանության նախարար Յոավ Գալանտին
05.11.2024 | 21:59
Չինաստանը, Հնդկաստանը և Թուրքիան կտրուկ կրճատել են ռուսական ածխի գնման ծավալները
05.11.2024 | 21:44
Երևանում և 9 մարզում էլեկտրաէներգիայի անջատումներ կլինեն
05.11.2024 | 21:30
ԲԱՆԱՎԵՃ. Ցեղասպանության ճանաչումը չպիտի՞ լինի ՀՀ թիվ 1 արտաքին օրակարգը. Թուրքիայի հետ շփման լեզուն
05.11.2024 | 21:16
ԱՄՆ-ը չի վարանի լրացուցիչ միջոցներ ձեռնարկել Վրաստանի դեմ․ Միլլեր
05.11.2024 | 21:00
Հայաստանը շարունակում է ազատության կղզյակ մնալ ՌԴ-ից հեռացածների համար․ Սերգեյ Ցելիկով․ ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
05.11.2024 | 20:56
Աշտարակ-Ապարան ավտոճանապարհին մեքենաներ են բախվել. կան տուժածներ
05.11.2024 | 20:40
Վալենսիան 31,4 միլիարդ եվրո է պահանջում կենտրոնական իշխանություններից ջրհեղեղից տուժածների համար
Բոլորը

ՀՀ կառավարությունը վերջերս գյուղատնտեսության աջակցմանն ուղղված քայլերի ծրագիր ներկայացրեց, որտեղ բավականին կարևոր կետերից էր ոլորտին ուղղված մեծ աջակցությունը՝ վարկերի սուբսիդավորման մասով: Օրինակ` մթերումների դիմաց վճարումների խնդիրը կարգավորելու նպատակով արդեն իսկ մեկնարկել է մատչելի պայմաններով` տարեկան 3 տոկոս տոկոսադրույքով, վերամշակող ընկերություններին մթերման վարկերի տրամադրման ծրագիրը:

Սակայն գյուղացիների մեծ մասն արդեն իսկ ունեն բավականին շատ վարկեր, որոնց մարման հարցում 2017թ.-ի հունվար-օգոստոսին ոլորտում գրանցված մոտ տասը տոկոս անկման պատճառով ակնհայտ է, որ պետք է առաջանան լուրջ դժվարություններ, իսկ վերցրած վարկերը կրկին կվերաձևակերպվեն, ժամկետները կերկարացվեն, վարկի գումարը կավելանա և այլն: Այսինքն` շրջապտույտ, որից գյուղացին դուրս գալու հնարավորություն գրեթե չունի:

Այս խնդրի լուծման զանազան մեխանիզմներ են մշակվում կառավարության կողմից, օրինակ` 2017թ.-ին մշակվել է տոկոսադրույքների սուբսիդավորման նոր ծրագիր այն հասցնելով 9%-ի, իսկ նախկին սուբսիդավորման ծրագրերում դրանք եղել են` 6% և 4%: Սակայն փաստն այն է, որ դրանց իրական օգուտները շահառուների մեծ մասն այդպես էլ չի զգում:

 

 

Գլխավոր խնդիրն այստեղ այն է, որ ՀՀ առևտրային բանկերի կողմից էժան տոկոսներով վարկ տալու փոխարեն իրականացվում է սուբսիդավորում: Այսինքն` առևտրային բանկերի կողմից տրվող վարկերի տոկոսադրույքները պարզապես «անձեռնմխելի» են, դրանք կարելի է սուբսիդավորել, իսկ ահա իջեցնել՝ ոչ մի դեպքում:

Գրեթե նման իրավիճակ է նաև պետական բյուջեի պակասուրդի ֆինանսավորման դեպքում: Օրինակ՝ 2017թ.-ի հունվար-հուլիսին բանկերը գրեթե 60 մլրդ դրամով պակասուրդ են ֆինանսավորել և դրա դիմաց բյուջեից ստանալու են հսկայական տոկոսներ: Ինչ է ստացվում . Կառավարությունը սուբսիդավորման միջոցով աջակցում է բանկերին, որ վարկ տան գյուղացիներին, սակայն դա էլ բավական չէ՝ բանկերն էլ պետական պարտքն են ֆինանսավորում ու էլի տոկոսագումարներ ստանում Կառավարությունից: Ժողովրդական խոսքն ասում է. «երկու երնեկ մի տեղում չի լինում», բայց արի ու տես՝ մեր բանկերի պարագայում հենց այդպես է: Ստացվում է՝ Կառավարության կողմից տնտեսությունը ֆինանսավորելու փոխարեն բանկերին աջակցելու գործիքների չարաշահում է տեղի ունենում:

 

Հաջորդ հետաքրքրող հարցն այն է, թե ինչ ծավալի վարկավորում է իրականացվել գյուղատնտեսական նպատակներով և դրա մեջ ինչ տեսակարար կշիռ է կազմում սուբսիդավորման ծավալը: Բանկային հատվածի և վարկային կազմակերպությունների կողմից գյուղոլորտին 2017թ.-ի հուլիսի վերջի դրությամբ կար տրված գրեթե 200 մլրդ դրամի, իսկ արդեն օգոստոսի վերջին 196 մլրդ դրամի վարկեր, այսինքն` փորձում են սուբսիդավորել, բայց վարկերը նվազել են: Իսկ հաշվի առնելով այն, որ ՀՀ կառավարության սուբսիդավորման ծրագիրը տարածվում է տարեկան գյուղ վարկերի ընդամենը 10 մլրդ դրամ մայր գումարի վրա, անհասկանալի է մնում, թե մնացած 186 մլրդ դրամի չափով գյուղ վարկեր ունեցողներն ինչո՞ւ պետք է հայտնվեն ոչ արտոնյալ պայմաններում: Դա նշանակում է, որ սուբսիդավորման արդյունքները տարածվում են գյուղատնտեսական վարկերի մոտ 5%-ի վրա: Այնպես որ՝ գյուղացիներին աջակցելու մասին Կառավարության հայտարարություններն ավելի շատ են, քան իրական օգուտները:

 

Թ. Միքայելյան