Գյուղատնտեսական վարկերի  տոկոսադրույքները նվազեցնելու փոխարեն՝ կառավարությունը սուբսիդավորում է. բանկերն անձեռնմխելի են

Լուրեր

29.03.2024 | 16:41
«Վանաձոր» ՔԿՀ-ի 17 ծառայողների նկատմամբ կիրառվել են կարգապահական տույժեր
29.03.2024 | 16:30
Արգելել Արցախի իշխանություններին զբաղվել արցախցիների հարցերով, ազգային դավաճանություն է․ Խաչատրյան․ ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
29.03.2024 | 16:20
ՌԴ ԱԳՆ-ն 102-րդ բազան անվանել է «Հայաստանի ինքնիշխանության միակ երաշխիքը»
29.03.2024 | 16:19
Փոխվարչապետը հանդիպել է ՀՀ-ում հավատարմագրված դիվանագիտական ներկայացուցչությունների ղեկավարներին
29.03.2024 | 16:14
Եթե հայ-ռուսական հարաբերությունները փչացել են, դրա մեղավորները Երևանում չեն․ Արսեն Թորոսյան․ ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
29.03.2024 | 16:13
ԲԴԽ անդամը տեղեկություն չունի հրաժարական տված դատավորների նկատմամբ ճնշումների մասին․ ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
29.03.2024 | 16:07
ՊԵԿ-ը բացահայտել է կառուցապատման  ոլորտում առանձնապես խոշոր չափերով հարկեր չվճարելու դեպք
29.03.2024 | 16:00
Ալիևը սպառնալիքի տակ ստիպելու է ԼՂ ղեկավարներին ՀՀ-ի վրա բարդել մեղքը, «օկուպանտ» պիտակել, դա լրջագույն վտանգ է․ Արթուր Օսիպյան․ ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
29.03.2024 | 15:55
Քաղաքական մարմին է, իր կամքն է արտահայտել. Մելքոնյանը`ՔՊ-ի`ՍԴ դատավորի ընտրությանը չմասնակցելու մասին․ ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
29.03.2024 | 15:46
Տաջիկստանում 9 մարդ է ձերբակալվել, որոնք կասկածվում են «Կրոկուս»-ի վրա հարձակվողների հետ կապերի մեջ
29.03.2024 | 15:34
Օրենքը խտրական է կիրառվում․ Փաշինյանը անօրինականություն է անում, ոչինչ չի ձեռնարկվում․ Արա Պապյան․ ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
29.03.2024 | 15:26
«Կրոկուս»-ում ահաբեկչության զոհերի թիվը հասել է 144-ի
29.03.2024 | 15:16
Իսրայելը հարվածներ է հասցրել Սիրիային. հաղորդվում է 33 մարդկային կորստի մասին
29.03.2024 | 15:07
Սոլովյովի հաղորդումը ՀՀ-ում արգելափակվում է, հայ գործիչը՝ Պաղեստինի ԱԳ նախարար․ ԼՈՒՐԵՐ
29.03.2024 | 14:57
Եթե սահմանը հստակեցված չէ, ո՞նց են որոշել, որ դա Հայաստանի տարածքը չէ․ Արա Պապյան․ ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
Բոլորը

ՀՀ կառավարությունը վերջերս գյուղատնտեսության աջակցմանն ուղղված քայլերի ծրագիր ներկայացրեց, որտեղ բավականին կարևոր կետերից էր ոլորտին ուղղված մեծ աջակցությունը՝ վարկերի սուբսիդավորման մասով: Օրինակ` մթերումների դիմաց վճարումների խնդիրը կարգավորելու նպատակով արդեն իսկ մեկնարկել է մատչելի պայմաններով` տարեկան 3 տոկոս տոկոսադրույքով, վերամշակող ընկերություններին մթերման վարկերի տրամադրման ծրագիրը:

Սակայն գյուղացիների մեծ մասն արդեն իսկ ունեն բավականին շատ վարկեր, որոնց մարման հարցում 2017թ.-ի հունվար-օգոստոսին ոլորտում գրանցված մոտ տասը տոկոս անկման պատճառով ակնհայտ է, որ պետք է առաջանան լուրջ դժվարություններ, իսկ վերցրած վարկերը կրկին կվերաձևակերպվեն, ժամկետները կերկարացվեն, վարկի գումարը կավելանա և այլն: Այսինքն` շրջապտույտ, որից գյուղացին դուրս գալու հնարավորություն գրեթե չունի:

Այս խնդրի լուծման զանազան մեխանիզմներ են մշակվում կառավարության կողմից, օրինակ` 2017թ.-ին մշակվել է տոկոսադրույքների սուբսիդավորման նոր ծրագիր այն հասցնելով 9%-ի, իսկ նախկին սուբսիդավորման ծրագրերում դրանք եղել են` 6% և 4%: Սակայն փաստն այն է, որ դրանց իրական օգուտները շահառուների մեծ մասն այդպես էլ չի զգում:

 

 

Գլխավոր խնդիրն այստեղ այն է, որ ՀՀ առևտրային բանկերի կողմից էժան տոկոսներով վարկ տալու փոխարեն իրականացվում է սուբսիդավորում: Այսինքն` առևտրային բանկերի կողմից տրվող վարկերի տոկոսադրույքները պարզապես «անձեռնմխելի» են, դրանք կարելի է սուբսիդավորել, իսկ ահա իջեցնել՝ ոչ մի դեպքում:

Գրեթե նման իրավիճակ է նաև պետական բյուջեի պակասուրդի ֆինանսավորման դեպքում: Օրինակ՝ 2017թ.-ի հունվար-հուլիսին բանկերը գրեթե 60 մլրդ դրամով պակասուրդ են ֆինանսավորել և դրա դիմաց բյուջեից ստանալու են հսկայական տոկոսներ: Ինչ է ստացվում . Կառավարությունը սուբսիդավորման միջոցով աջակցում է բանկերին, որ վարկ տան գյուղացիներին, սակայն դա էլ բավական չէ՝ բանկերն էլ պետական պարտքն են ֆինանսավորում ու էլի տոկոսագումարներ ստանում Կառավարությունից: Ժողովրդական խոսքն ասում է. «երկու երնեկ մի տեղում չի լինում», բայց արի ու տես՝ մեր բանկերի պարագայում հենց այդպես է: Ստացվում է՝ Կառավարության կողմից տնտեսությունը ֆինանսավորելու փոխարեն բանկերին աջակցելու գործիքների չարաշահում է տեղի ունենում:

 

Հաջորդ հետաքրքրող հարցն այն է, թե ինչ ծավալի վարկավորում է իրականացվել գյուղատնտեսական նպատակներով և դրա մեջ ինչ տեսակարար կշիռ է կազմում սուբսիդավորման ծավալը: Բանկային հատվածի և վարկային կազմակերպությունների կողմից գյուղոլորտին 2017թ.-ի հուլիսի վերջի դրությամբ կար տրված գրեթե 200 մլրդ դրամի, իսկ արդեն օգոստոսի վերջին 196 մլրդ դրամի վարկեր, այսինքն` փորձում են սուբսիդավորել, բայց վարկերը նվազել են: Իսկ հաշվի առնելով այն, որ ՀՀ կառավարության սուբսիդավորման ծրագիրը տարածվում է տարեկան գյուղ վարկերի ընդամենը 10 մլրդ դրամ մայր գումարի վրա, անհասկանալի է մնում, թե մնացած 186 մլրդ դրամի չափով գյուղ վարկեր ունեցողներն ինչո՞ւ պետք է հայտնվեն ոչ արտոնյալ պայմաններում: Դա նշանակում է, որ սուբսիդավորման արդյունքները տարածվում են գյուղատնտեսական վարկերի մոտ 5%-ի վրա: Այնպես որ՝ գյուղացիներին աջակցելու մասին Կառավարության հայտարարություններն ավելի շատ են, քան իրական օգուտները:

 

Թ. Միքայելյան