Գյուղատնտեսական վարկերի  տոկոսադրույքները նվազեցնելու փոխարեն՝ կառավարությունը սուբսիդավորում է. բանկերն անձեռնմխելի են

Լուրեր

24.11.2024 | 13:22
ՏԿԵ նորանշանակ նախարարն ընտրվել է ՔՊ Արմավիրի տարածքային կազմակերպության խորհրդի նախագահ
24.11.2024 | 12:41
Օտարերկրյա ԶԼՄ-ներում շարունակում են զետեղվել սպառազինության ձեռքբերման մասին կեղծ հրապարակումներ․ ՊՆ
24.11.2024 | 12:19
Ռումինիայում նախագահական ընտրություններ են
24.11.2024 | 11:53
Մխիթարյանն սկսել է ինքնակենսագրական գիրք գրել
24.11.2024 | 11:12
Ռուբլու փոխարժեքը շարունակում է իջնել
24.11.2024 | 10:32
Այս տարի Ավանում 14,000 քմ բակային տարածքներ ազատել ենք ավտոտնակներից և անօրինական շինություններից. Ավինյան․ ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
24.11.2024 | 10:17
Հրդեհ ավտոտնակում․ այրվել է երկու ավտոմեքենա
24.11.2024 | 10:01
Փակ է «Ամբերդ» կայանից դեպի Քարի լիճ տանող ավտոճանապարհը
23.11.2024 | 20:00
Չի ներկայացվել գույքի և ունեցվածքի 509 հայտարարագիր՝ 4 տարում․ ի՞նչ է սպասվում օրինախախտներին. ՔՆՆԱՐԿՈՒՄ
23.11.2024 | 19:28
Ֆուտբոլի կանանց ազգային հավաքականը սկսում է նախապատրաստվել ընկերական խաղերին
23.11.2024 | 19:17
Երևանի և Կոտայքի մարզի մի շարք հասցեներում 24 ժամ ջուր չի լինի
23.11.2024 | 19:00
Այսօր չկան կիրթ մեկենասներ, հայ կոմպոզիտորները ճանաչելի չեն դրսում, պետությունը մեծ անելիք ունի. Սաթյան. ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
23.11.2024 | 18:09
Երևանի 3 վարչական շրջանում փոշու պարունակությունը գերազանցել է սահմանային թույլատրելի կոնցենտրացիան
23.11.2024 | 17:33
Նոյեմբերի 25-ին Հայաստանի մի շարք հասցեներում էլեկտրաէներգիայի անջատումներ կլինեն
23.11.2024 | 17:07
ԵՄ մուտքի արտոնագրերի ազատականացման երկխոսության մեկնարկը նոր շունչ կհաղորդի Հայաստան-ԵՄ համագործակցության օրակարգին․ ՆԳ նախարար
Բոլորը

ՀՀ կառավարությունը վերջերս գյուղատնտեսության աջակցմանն ուղղված քայլերի ծրագիր ներկայացրեց, որտեղ բավականին կարևոր կետերից էր ոլորտին ուղղված մեծ աջակցությունը՝ վարկերի սուբսիդավորման մասով: Օրինակ` մթերումների դիմաց վճարումների խնդիրը կարգավորելու նպատակով արդեն իսկ մեկնարկել է մատչելի պայմաններով` տարեկան 3 տոկոս տոկոսադրույքով, վերամշակող ընկերություններին մթերման վարկերի տրամադրման ծրագիրը:

Սակայն գյուղացիների մեծ մասն արդեն իսկ ունեն բավականին շատ վարկեր, որոնց մարման հարցում 2017թ.-ի հունվար-օգոստոսին ոլորտում գրանցված մոտ տասը տոկոս անկման պատճառով ակնհայտ է, որ պետք է առաջանան լուրջ դժվարություններ, իսկ վերցրած վարկերը կրկին կվերաձևակերպվեն, ժամկետները կերկարացվեն, վարկի գումարը կավելանա և այլն: Այսինքն` շրջապտույտ, որից գյուղացին դուրս գալու հնարավորություն գրեթե չունի:

Այս խնդրի լուծման զանազան մեխանիզմներ են մշակվում կառավարության կողմից, օրինակ` 2017թ.-ին մշակվել է տոկոսադրույքների սուբսիդավորման նոր ծրագիր այն հասցնելով 9%-ի, իսկ նախկին սուբսիդավորման ծրագրերում դրանք եղել են` 6% և 4%: Սակայն փաստն այն է, որ դրանց իրական օգուտները շահառուների մեծ մասն այդպես էլ չի զգում:

 

 

Գլխավոր խնդիրն այստեղ այն է, որ ՀՀ առևտրային բանկերի կողմից էժան տոկոսներով վարկ տալու փոխարեն իրականացվում է սուբսիդավորում: Այսինքն` առևտրային բանկերի կողմից տրվող վարկերի տոկոսադրույքները պարզապես «անձեռնմխելի» են, դրանք կարելի է սուբսիդավորել, իսկ ահա իջեցնել՝ ոչ մի դեպքում:

Գրեթե նման իրավիճակ է նաև պետական բյուջեի պակասուրդի ֆինանսավորման դեպքում: Օրինակ՝ 2017թ.-ի հունվար-հուլիսին բանկերը գրեթե 60 մլրդ դրամով պակասուրդ են ֆինանսավորել և դրա դիմաց բյուջեից ստանալու են հսկայական տոկոսներ: Ինչ է ստացվում . Կառավարությունը սուբսիդավորման միջոցով աջակցում է բանկերին, որ վարկ տան գյուղացիներին, սակայն դա էլ բավական չէ՝ բանկերն էլ պետական պարտքն են ֆինանսավորում ու էլի տոկոսագումարներ ստանում Կառավարությունից: Ժողովրդական խոսքն ասում է. «երկու երնեկ մի տեղում չի լինում», բայց արի ու տես՝ մեր բանկերի պարագայում հենց այդպես է: Ստացվում է՝ Կառավարության կողմից տնտեսությունը ֆինանսավորելու փոխարեն բանկերին աջակցելու գործիքների չարաշահում է տեղի ունենում:

 

Հաջորդ հետաքրքրող հարցն այն է, թե ինչ ծավալի վարկավորում է իրականացվել գյուղատնտեսական նպատակներով և դրա մեջ ինչ տեսակարար կշիռ է կազմում սուբսիդավորման ծավալը: Բանկային հատվածի և վարկային կազմակերպությունների կողմից գյուղոլորտին 2017թ.-ի հուլիսի վերջի դրությամբ կար տրված գրեթե 200 մլրդ դրամի, իսկ արդեն օգոստոսի վերջին 196 մլրդ դրամի վարկեր, այսինքն` փորձում են սուբսիդավորել, բայց վարկերը նվազել են: Իսկ հաշվի առնելով այն, որ ՀՀ կառավարության սուբսիդավորման ծրագիրը տարածվում է տարեկան գյուղ վարկերի ընդամենը 10 մլրդ դրամ մայր գումարի վրա, անհասկանալի է մնում, թե մնացած 186 մլրդ դրամի չափով գյուղ վարկեր ունեցողներն ինչո՞ւ պետք է հայտնվեն ոչ արտոնյալ պայմաններում: Դա նշանակում է, որ սուբսիդավորման արդյունքները տարածվում են գյուղատնտեսական վարկերի մոտ 5%-ի վրա: Այնպես որ՝ գյուղացիներին աջակցելու մասին Կառավարության հայտարարություններն ավելի շատ են, քան իրական օգուտները:

 

Թ. Միքայելյան