ՀՀ կառավարությունը գոյություն չունեցող բառով նոր լրացում է առաջարկում օրենքում
ՀՀ կառավարությունն այսօր Ազգային ժողով էր ներկայացրել օրենսդրական նախաձեռնություն, որով առաջարկվում է դեկտեմբրի 7-ը նշել որպես «Երկրաշարժի զոհերի հիշատակի և աղետների դիմակայունության օր»՝ համապատասխան լրացում առաջարկելով կատարել «Տոների և հիշատակի օրերի մասին» ՀՀ օրենքում։
Օրենքի նախագծով առաջարկվող նոր եզրույթը՝ «աղետների դիմակայունությունը» խորհրդարանում երկար քննարկման առիթ դարձավ: Պատգամավորները օրենքի նախագիծը ներկայացնող պաշտոնյայից պարզաբանում պահանջեցին՝ ի՞նչ է նշանակում «դիմակայունություն» ու այդ լրացումը ի՞նչ նոր արդյունքի է հանգեցնելու:
Պատգամավորներից Սասուն Միքայելյանը նույնիսկ կատակեց. «Մինչև աղե՞տն ենք դիմակայում, թե՞ հետո։ Ի՞նչ է նշանակում՝ աղետների դիմակայունության օր։ После обеда горчицы не надо»:
Բառը փորձեց ստուգաբանել խորհրդարանի նախագահը: «Ես ենթադրել կարող եմ, որ «դիմակայունություն» բառում «կայուն» հատվածը «կայունություն» արմատի իմաստը չի կրում, «ուն»-ը այստեղ ածանցային դեր է խաղում, ինչպես «պատրաստակամություն»-ը։ Դիմակայել բայից գոյականակերտ ինչ-որ բան են փորձել ստանալ»,- ասաց Արարատ Միրզոյանը։
Փորձեցինք բառի բացատրությունը նախ գտնել բառարաններում. Էդուարդ Աղայանի «Արդի հայերենի բացատրական բառարանում» նման բառ՝ «դիմակայունություն» գոյություն չուներ: Բառը չկար նաև մեր փնտրած մյուս բառարաններում՝ «Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարանում», «Հայոց լեզվի նոր բառարանում» և այլն:
Դիմեցինք Լեզվի կոմիտեի նախագահ Դավիթ Գյուրջինյանին, պարզվեց նրան էլ բառը ծանոթ չէ: Ապա հետաքրքրվեցինք, իսկ նախագիծը չի՞ ուղարկվել Լեզվի կոմիտե կարծիք ստանալու համար, չէ՞ որ օրենքի նախագծերը մինչև Ազգային ժողով ուղարկվելը նախ ուղարկվում են գերատեսչություններ ու նաև Լեզվի կոմիտե՝ կարծիք ստանալու, ստացված կարծիքները քննարկելու ու համապատասխան ճշտումներ նախագծում կատարելու համար: Պարզվեց, որ նախագծին ևս ծանոթ չէր Լեզվի կոմիտեի նախագահը:
Թերևս Արարատ Միրզոյանը մասամբ ճիշտ էր ստուգաբանել՝ «դիմակայել»՝ հակառակել, ընդդիմակից լինել բայից փորձել էին նոր բառ ստանալ: Սակայն որքան էլ հայոց լեզուն ճկուն է, ճիշտ ճկել այս դեպքում չէր հաջողվել: Նման բառ պարզապես գոյություն չունի:
Անահիտ Խաչատրյան