Թրամփը խոստացել է թույլ չտալ Իսրայելի կողմից Արևմտյան ափի բռնակցումը
Քաղաքականություն
26.09.2025 | 11:51
ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփը խոստացել է, որ չի աջակցի Իսրայելի կողմից Հորդանան գետի Արևմտյան ափի օկուպացված տարածքների հնարավոր բռնակցումը։ Ամերիկացի առաջնորդն այս մասին հայտարարել է Սպիտակ տանը ճեպազրույցի ժամանակ, փոխանցում է DW-ի ռուսական ծառայությունը։
«Ես թույլ չեմ տա Իսրայելին բռնակցել Արևմտյան ափը։ Ո՛չ, ես դա թույլ չեմ տա։ Դա տեղի չի ունենա»,- NBC News-ը մեջբերել է ԱՄՆ նախագահի խոսքերը։
Հարցին՝ արդյո՞ք Թրամփը քննարկել է այդ հարցը Իսրայելի վարչապետ Բենիամին Նեթանյահուի հետ հեռախոսազրույցի ժամանակ, ԱՄՆ նախագահը պատասխանել է. «Խոսել եմ նրա հետ, թե՝ ոչ, ես թույլ չեմ տա Իսրայելին բռնակցել Արևմտյան ափը։ Բավակա՛ն է։ Ժամանակն է կանգ առնել»։
Այս հարցի շուրջ քննարկումները սկսվել են այն բանից հետո, երբ մի քանի արևմտյան երկրներ՝ Ֆրանսիան, Մեծ Բրիտանիան, Կանադան և Ավստրալիան, հայտարարեցին Պաղեստինը որպես անկախ պետություն ճանաչելու մասին։
Նեթանյահուն կտրականապես դեմ է արտահայտվել դրան՝ հայտարարելով, թե «Հորդանան գետից արևմուտք ոչ մի պաղեստինյան պետություն չի ստեղծվի»։ Նա նշել է հրեական բնակավայրերն Արևմտյան ափին ընդլայնելու իր մտադրության մասին։
ՀԱՄԱՍ-ի հարձակումից հետո Գազայի հատվածում ռազմական գործողությունից առաջ Իսրայելը լուրջ պատժամիջոցների չէր ենթարկվել նման քաղաքականություն վարելու համար: Այնուամենայնիվ, Գազայի հատվածում Իսրայելի բանակի կողմից ընդլայնվող ռազմական գործողության, տարածաշրջանում սովի մասին լուրերի և պաղեստինյան տարածքների հնարավոր բռնակցման մասին ծայրահեղ աջակողմյան իսրայելցի քաղաքական գործիչների հայտարարությունների ֆոնին, Իսրայելը լայն քննադատության է ենթարկվել, Եվրահանձնաժողովը նույնիսկ բարձրացրել է երկրի դեմ պատժամիջոցների կիրառման հնարավորությունը:
Նեթանյահուի հետ զրույցից հետո ԱՄՆ նախագահը նաև հայտարարել է, որ շարունակում է հույս ունենալ Գազայի հատվածում արագ հրադադարի կամ նույնիսկ երկարաժամկետ հրադադարի համաձայնագրի։
«Մենք բավականին մոտ ենք Գազայի վերաբերյալ համաձայնագրին, և հնարավոր է՝ խաղաղությանը»,- ասել է ամերիկացի առաջնորդի խոսքերը:
Թրամփը մանրամասներ չի հայտնել, թե ինչ է փոխվել․ տարածաշրջանում լարվածության թուլացման նրա փորձերը մինչ այժմ անհաջող են եղել։
Սեպտեմբերի 26-ին նախատեսված է Նեթանյահուի ելույթը ՄԱԿ-ի Գլխավոր վեհաժողովում։ Ակնկալվում է, որ Իսրայելի վարչապետը կօգտագործի այդ հարթակը՝ քննադատելու մի քանի արևմտյան երկրների կողմից Պաղեստին պետության ճանաչումը: Սա տեղի է ունենում Գազայի հատվածում Իսրայելի ռազմական գործողության սրման և իսրայելցի քաղաքական գործիչների կողմից տարածաշրջանը օկուպացնելու մտադրության մասին հայտարարությունների ֆոնին։
Սեպտեմբերի 29-ին Իսրայելի վարչապետը հանդիպելու է ԱՄՆ նախագահի հետ: Նեթանյահուի՝ Սպիտակ տուն կատարած նախորդ այցի ժամանակ Թրամփը գովեստի խոսքեր էր ասել նրան, բայց ավելի ուշ սկսել էր քննադատել Իսրայելի ռազմական գործողությունները Գազայի հատվածում։
Ավելի վաղ ԱՄՆ նախագահի հատուկ բանագնաց Սթիվ Ուիթկոֆը լրատվամիջոցներին հայտնել էր Մերձավոր Արևելքի հակամարտության լարվածության թուլացման «21 կետանոց ծրագրի» մասին: Այն վերաբերում է ոչ միայն Գազայի հատվածին, այլև Արևմտյան ափի տարածքներին: Լրատվամիջոցների հաղորդագրությունների համաձայն՝ Թրամփն արդեն քննարկել է իր խաղաղության ծրագիրը մի քանի արաբական երկրների հետ, չնայած դեռևս չի խորհրդակցել Իսրայելի հետ այս հարցի շուրջ։
Financial Times-ի աղբյուրները պատմել են Թրամփի նոր խաղաղության ծրագրի մի քանի կետերի մասին: Այլ բաների շարքում, այն առաջարկում է իսրայելական զորքերի փուլային, բայց լիակատար դուրսբերում տարածաշրջանից՝ դրանք փոխարինելով մահմեդական երկրներից «միջազգային կայունացման ուժերով»: Գազայի հատվածը կկառավարվի հատուկ ստեղծված միջազգային մարմնի կողմից, որը կներառի Պաղեստինի ազգային ինքնավարության ներկայացուցիչներին։
Բացի այդ, Թրամփի նոր պլանը չի նախատեսում պաղեստինցիների բռնի տեղահանում Գազայի հատվածից: Մինչ այդ, մի քանի ամիս առաջ ԱՄՆ նախագահն աջակցություն էր հայտնել այս գաղափարին՝ խոստանալով տարածաշրջանը վերածել «Մերձավոր Արևելքի Ռիվիերայի»։