18.12.2025 | 01:35
Տհաճ միջադեպ՝ Արման Ծառուկյանի մենամարտի ժամանակ. ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
Բալթյան երկրները նախազգուշացնում են ավիավթարների վտանգի մասին՝ ՌԴ-ի կողմից GPS ազդանշանները ճնշելու պատճառով
Քաղաքականություն
29.04.2024 | 17:38
Էստոնիայի, Լատվիայի և Լիտվայի արտաքին գործերի նախարարները Ռուսաստանին մեղադրել են Բալթիկ ծովի տարածաշրջանում GPS արբանյակային նավիգացիոն համակարգի աշխատանքը ճնշելու մեջ։ Այդ կապակցությամբ նրանք նախազգուշացրել են տարածաշրջանում ավիացիոն պատահարների աճի սպառնալիքի մասին, գրում է The Financial Times-ը։
Ըստ պաշտոնյաների՝ ապրիլի 25-ին և 26-ին ֆիննական Finnair ավիաընկերության երկու ինքնաթիռներ Հելսինկիից թռել են Էստոնիայի Տարտու քաղաք, սակայն GPS-ի խափանման պատճառով ստիպված են եղել վերադառնալ մեկնման օդանավակայան։ Օդաչուներն այս որոշումը կայացրել են, քանի որ վստահ չեն եղել, որ կկարողանան ապահով հասնել իրենց նշանակետ։
«Եթե գիշերն օդանավը կառավարելիս ինչ-որ մեկն անջատի ձեր լուսարձակները, ճանապարհը վտանգավոր կդառնա։ Իրավիճակը Բալթյան տարածաշրջանում՝ Ռուսաստանի սահմանների մոտ, այժմ չափազանց վտանգավոր է դարձել՝ այն անտեսելու համար»,- ընդգծել է Լիտվայի արտգործնախարար Գաբրիելիուս Լանդսբերգիսը։
Էստոնիայի իշխանությունները GPS-ի հետ կապված իրավիճակը համարում են «Ռուսաստանի թշնամական գործունեության մաս» և այդ թեման բարձրացնում են դաշնակիցների հետ զրույցներում, նշել է երկրի արտգործնախարար Մարգուս Ցահկնան։
Նրա խոսքով՝ Մոսկվայի գործողությունները «հիբրիդային հարձակում և սպառնալիք են ներկայացնում մեր ժողովրդի և անվտանգության համար, որը մենք չենք հանդուրժի»։
2023 թվականի օգոստոսից մինչև 2024-ի մարտի վերջը Բալթիկ ծովի տարածաշրջանում GPS ազդանշանի խափանման կամ կեղծման դեպքերի թիվը շաբաթական 50-ից հասել է 350-ի, փորձագետների օգնությամբ հաշվարկել է The Sun պարբերականը՝ հիմնվելով GPSJAM-ի տվյալների վրա։
Մարտին Ռուսաստանին կասկածում էին Միացյալ Թագավորության պաշտպանության նախարար Գրանտ Շափսին տեղափոխող RAF ինքնաթիռի GPS ազդանշանը խլացնելու մեջ։ Միջադեպը տեղի է ունեցել այն ժամանակ, երբ Շափսի RAF Dassault 900LX Falcon ինքնաթիռը վերադառնում էր Լեհաստանից՝ թռչելով Կալինինգրադի մոտակայքում։ Արբանյակների հետ կապ չի եղել մոտավորապես 30 րոպե, ինչի պատճառով օդաչուները ստիպված են եղել օգտագործել այլընտրանքային նավիգացիոն համակարգեր։
Այս տարեսկզբին Էստոնիայի պաշտպանության ուժերի հրամանատար, գեներալ Մարտին Հերեմը խոստովանել էր, որ արբանյակային նավիգացիոն համակարգի միջամտությունը կարող է կապված լինել ռուսական գործողությունների հետ։ Ըստ Հերեմի՝ Մոսկվան կարող է դրան դիմել ՆԱՏՕ-ի հետ հնարավոր ռազմական բախման վտանգի պայմաններում:
