Ժամանակն է, որ ԵՄ-ն ավելի կոշտ խոսի Ադրբեջանի հետ․ Թոմաս դե Վաալ

Լուրեր

02.11.2024 | 19:00
Ժողովրդին տալիս են հաց և հանդես ու քանդում են Երևանը, ուղեղները թամաշաներից մթագնել է. Տեր-Գաբրիելյան. ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
02.11.2024 | 18:52
Բաքու-Թբիլիսի-Կարս երկաթգծի Ախալքալաքի կայարանում հրդեհ է բռնկվել
02.11.2024 | 18:40
Հրդեհ Մեծ Մանթաշ գյուղի մոտ. այրվել է մոտ 10 հա խոտածածկույթ
02.11.2024 | 18:27
Խաղաղության Նոբելյան մրցանակակիր Քայլաշ Սաթյարթին Հայաստանում կմասնակցի համաժողովի
02.11.2024 | 17:34
ՀՀ առողջապահության և էկոնոմիկայի նախարարները քննարկել են Հայաստանում առողջապահական զբոսաշրջության զարգացման միտումները
02.11.2024 | 16:34
Երևանի 2 վարչական շրջանում փոշու պարունակությունը գերազանցել է սահմանային թույլատրելի կոնցենտրացիան
02.11.2024 | 15:55
Չինաստանում մեկնարկել է Խաչատրյանի անվան պատանեկան միջազգային մրցույթի եզրափակիչ փուլը
02.11.2024 | 15:41
ՃՏՊ Սիսիան-Աղիտու ավտոճանապարհին․ կան տուժածներ
02.11.2024 | 15:28
ԱԺ հանձնաժողովի անդամները մասնակցել են ԵՄ խորհրդարանների ԵՄ հարցերով հանձնաժողովների համաժողովին
02.11.2024 | 15:05
«Գոյ» թատրոնը կվերսկսի իր բնականոն աշխատանքը
02.11.2024 | 14:49
ՀՀ ԱԳՆ-ն ցավակցություն է հայտնել Սերբիայի երկաթուղային կայարանում տեղի ունեցած ողբերգական փլուզման կապակցությամբ
02.11.2024 | 14:34
Իրանի գերագույն առաջնորդը սպառնացել է ԱՄՆ-ին և Իսրայելին կործանարար պատասխանով
02.11.2024 | 14:03
ՀՀ ոստիկանությունը քաղաքական պատվեր է կատարում․ Հ․ Ավետիսյանը դիմեց Ոստիկանությանը և ԱՄՆ դեսպանին․ ՏԵՍԱՆՅՈՒԹԵՐ
02.11.2024 | 13:46
Ղազախստանին առաջարկել են դառնալ BRICS-ի գործընկեր
02.11.2024 | 13:33
Հրդեհ Աքորի գյուղում, այրվել է տան տանիք
Բոլորը

Լեռնային Ղարաբաղում ռազմական հարձակում սկսելով՝ Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը կորցրել է եվրոպացիների վստահությունը։ Ադրբեջանի՝ որպես տրանսպորտային հանգույցի կարգավիճակը չի կարող պատճառ հանդիսանալ, որ ԵՄ-ն մեղմի վերաբերմունքը Բաքվի նկատմամբ։ Այս մասին գրել է Carnegie Europe-ի ավագ գիտաշխատող Թոմաս դե Վաալը։

Ըստ նրա՝ անցյալ շաբաթվա իրադարձությունները բանավեճ են առաջացնում Ադրբեջանի նկատմամբ Եվրոպայի քաղաքականության խորը վերափոխման անհրաժեշտության մասին:

«Սեպտեմբերի 19-ին Ադրբեջանը ռազմական ուժ կիրառեց՝ հետ գրավելով Լեռնային Ղարաբաղի հայաբնակ տարածքը՝ հատելով կարմիր գիծը, որը նրա համար գծել էին թե՛ Եվրամիությունը, թե՛ ԱՄՆ-ը։ Հետևանքներն աղետալի են։ Վախենալով իրենց ապագայի համար՝ Ղարաբաղի հազարավոր հայեր այժմ զանգվածային ողբերգական արտագաղթ են կատարում իրենց հայրենիքից դեպի Հայաստան: Բրյուսելում և Վաշինգտոնում շատերը ցնցված և դավաճանված են զգում Ադրբեջանի կողմից ուժի կիրառումից։ Հաղորդվում է, որ մինչև վերջին րոպեն Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը բարձր մակարդակի զրուցակիցներին, այդ թվում՝ Եվրոպական խորհրդի նախագահ Շառլ Միշելին և ԱՄՆ պետքարտուղար Էնթոնի Բլինքենին վստահեցնում էր, որ ռազմական գործողություն չի սկսելու»,- գրում է դե Վաալը։

Նա նշում է, թե մերժելով տարածաշրջան միջազգային դիտորդական առաքելություն ուղարկելու ջանքերը՝ Բաքուն մեծ պատասխանատվություն է կրում։ Թվային դարաշրջանում պատերազմական հանցագործությունները թաքցնելն այնքան էլ հեշտ չէ, և մեղավորները պետք է պատասխանատվության ենթարկվեն։ Բացի այդ, ըստ դե Վաալի, աշխարհաքաղաքական հետևանքները նույնպես նշանակալի են:

«Այն փաստը, որ արևմտյան խաղացողներն ապշած էին, ամրապնդում է ենթադրությունը, որ Ալիևը նախապես համակարգել է իր ռազմական հարձակումը Մոսկվայի հետ, որն այնուհետև չկարողացավ դատապարտել Բաքվին, և ավելի սերտ հարաբերությունների մեջ է մտնում Ռուսաստանի հետ: Սա առավել արդիական է, քանի որ հաջորդ մեծ խնդիրը Հայաստանի տարածքով դեպի Նախիջևանի ադրբեջանական էքսկլավ ծրագրվող տրանսպորտային երթուղին է։ Ռուսաստանը, Ադրբեջանը և Թուրքիան ընդհանուր շահ ունեն՝ պարտադրելու իրենց տարբերակը, որը վերջին երկուսն անվանում են «Զանգեզուրի միջանցք»՝ հնարավորինս քիչ հայկական վերահսկողությամբ երթուղու վրա, և, հնարավոր է, բռնի ուժ կիրառեն»,- գրում է դե Վաալը։

Նա նշում է, որ Ալիևը հավակնություններ ունի ՀՀ ինքնիշխան տարածքի՝ Սյունիքի մարզի նկատմամբ և կարող է դիմել նաև ուժի։

«Ադրբեջանը միշտ կլինի տրանսպորտային հանգույց, բայց կա երկու նախազգուշացում: Նախ՝ փորձագետները եզրակացնում են, որ ԵՄ-ի գազային գործարքը շատ քիչ հավանական է, որ ապահովելու է խոստացված գազի մեծ ծավալները։ Ավելի քան 3 կամ 4 միլիարդ խորանարդ մետր արտահանման մակարդակի հասնելու համար կպահանջվի ենթակառուցվածքների արդիականացում և դիմակայում՝ հաճախ անտեսված փաստին, որ Ռուսաստանը և Իրանը նույնպես շահագրգիռ կողմեր են հարավկովկասյան գազատարում: Երկրորդ՝ հաղորդակցությունն ու հակամարտությունն անքակտելիորեն կապված են: Միջին միջանցքի երթուղին, որն անցնում է Չինաստանից Կենտրոնական Ասիայով դեպի Հարավային Կովկասով Եվրոպա, բազմակողմ երթուղի է, որը ներառում է նաև Հայաստանը: Դրա գործարկման համար տարածաշրջանային համագործակցության կարիք կա, ֆինանսավորվում է արևմտյան կառավարությունների և միջազգային ֆինանսական հաստատությունների կողմից: Մի խոսքով՝ ժամանակն է, որ ԵՄ-ն շատ ավելի կոշտ խոսի Ադրբեջանի հետ»,- եզրափակում է հեղինակը։

Էմմա Չոբանյան