F-16-երը կիրառելու՝ Ալիևի հայտարարության հրահրողը Անկարան է, իսկ հիմնական հասցեատերը՝ Մոսկվան․ ռուս քաղաքագետների գնահատականները
Քաղաքականություն
30.10.2020 | 19:14Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի՝ Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտությանն արտաքին միջամտության դեպքում թուրքական F-16 կործանիչներն օգտագործելու պատրաստակամության մասին հայտարարությունները Թուրքիայի կողմից են հրահրված։ Այս մասին «Кавказский Узел»-ի հետ զրույցում ասել են մի շարք ռուս քաղաքագետներ։
Նրանց կարծիքով՝ Ստամբուլը ցուցադրաբար սատարում է Բաքվին։ Իրականում թուրքական կործանիչները հազիվ թե կիրառվեն, հայտարարել է «Քաղաքակրթությունների երկխոսություն» ինստիտուտի գիտական հետազոտությունների ղեկավար, քաղաքագետ Ալեքսեյ Մալաշենկոն։
«Նրա՝ Ալիևի համար դա ծայրահեղ միջոց է»,- լրատվամիջոցին ասել է նա։
Մալաշենկոյի կարծիքով՝ Ալիևի հայտարարության հիմնական հասցեատերը Հայաստանն է։ «Դա ցանկություն է ուժի դիրքից բանակցություններում ամրացնել սեփական դիրքերը՝ վախեցնելով հակառակորդին, որը, պիտի ասել, լավագույն քայլը չէ»,- ասել է Մալաշենկոն։
Նրա կարծիքով՝ հնարավոր է՝ Ալիևին նման հայտարարության դրդել է Թուրքիան։
«Այդ որոշումը հուսահատությունից է, կարծես թե մենք՝ Ադրբեջանը հաղթում է, բայց նրանք ոչ մի տեղ էլ չեն հասնում»,- ասել է քաղաքագետը։
Քաղաքագետ Արկադի Դուբնովն էլ լրատվամիջոցի հետ զրույցում ասել է, որ թուրքական F-16 կործանիչներ Ադրբեջանն ունի, և իշխանություններն էլ առանձնապես այն չեն թաքցնում։
«Պարտադիր չէ, որ թռնեն Թուրքիայից։ Իսկ ահա օդաչուները, ամենայն հավանականությամբ, թուրքեր կլինեն»,- ասել է նա։
Դուբնովը համարում է, որ Ալիևի հայտարարություններն ուղղված են Ռուսաստանին։
«Այդ ելույթը ազդանշան է Ռուսաստանին, որ Ադրբեջանը պատրաստ է կռվել ցանկացած երրորդ երկրի հետ, որը ցանկանում է միջամտել ու հանդես գալ Հայաստանի կողմից։ Այդպիսի երկիր կարող է լինել միայն Ռուսաստանը»,- ասել է քաղաքագետը։
Նաև նաև նշել է, որ այդ հայտարարությունը հրահրված է Թուրքիայի կողմից, որն աջակցում է Ադրբեջանին։
«Ես սա կկապեի Պուտինի ու Էրդողանի զրույցի հետ, որտեղ, ըստ թուրքական տարբերակի, Անկարան հասկացրել է, որ բավական կոշտ է խոսել Ադրբեջանի անունից»,- ասել է Դուբնովը։
Նրա խոսքով՝ Անկարան փորձում է իրավիճակը ներկայացնել որպես Թուրքիայի ու Ադրբեջանի ռազմաքաղաքական առճակատում ընդդեմ Հայաստանի ու Ռուսաստանի՝ չնայած Ռուսաստանը շեշտում է հավասար վերաբերմունքը Երևանի ու Բաքվի հանդեպ։
«Ռուսաստանը ստիպված է աշխատել հավասարակշության կարգախոսով, իսկ Էրդողանը կարիք չունի այդպես մտածելու։ Եթե Էրդողանը չլիներ, Ալիևը հրադադարի արդեն համաձայնած կլիներ»,- համարում է Դուբնովը։
Ռազմական կանխատեսումների կենտրոնի ղեկավար Անատոլի Ցիգանոկն էլ պարբերականի հետ զրույցում ասել է, որ F-16-եր կիրառելու սպառնալիքը Թուրքիայի «համառ խնդրանքների» արդյունքն է։
«Երևում է, որ Անկարան մեծ համառությամբ խնդրել է Ալիևին՝ անել այդ հայտարարությունը, որ հասկացնել տալ, թե Թուրքիան կարող է անմիջապես միջամտել հակամարտությանը»,- ասել է նա։
Ցիգանոկը նաև համոզմունք է հայտնել, որ Ալիևի հայտարարության հիմնական հասցեատերը Ռուսաստանն է։
«Պատերազմը նախատեսված էր մեկ ամսվա համար։ Այն անցել է, սակայն պատերազմի վերջը չի երևում։ Այս իրավիճակում նման հայտարարությունը կոչ է Մոսկվային՝ անել մի բան, որին ի պատասխան էլ օգտագործեն F-16-երը»,- ասել է փորձագետը։ Նա նաև չի բացառել, որ Ալիևի նման հայտարարությունը կարող է լինել բնակչության ուշադրությունը շեղելու փորձ, որը դժգոհ է պատերազմում մեծաքանակ կորուստներից՝ առանց արագ արդյունքի։
Նշենք, որ հայկական կողմը դեռ պատերազմական գործողությունների մեկնարկից է բազմիցս հայտարարել ու փաստեր ներկայացրել, որ թուրքական F-16 կործանիչներն ակտիվորեն կիրառվում են Ադրբեջանի կողմից։ Հենց F-16-ով է խոցվել հայկական Սու-25-ը։
Էմմա Չոբանյան