Հայկական կողմը պետք է խուսափի ծայրահեղ դիրքորոշումներ հայտնելուց. Արա Պապյանը՝ Երուսաղեմի շուրջ զարգացումների մասին
Քաղաքականություն
08.12.2017 | 15:50Միացյալ Նահանգների նախագահ Դոնալդ Թրամփի՝ Երուսաղեմը Իսյրայելի մայրաքաղաք ճանաչելու որոշմանը պետք է նայել տաբեր տեսանկյուններից: Factor.am-ի հետ զրույցում ասաց «Մոդուս Վիդենդի» կենտրոնի ղեկավար Արա Պապյանը:
«Եթե նայում ենք Ամերիկայի ներքին կյանքի տեսանկյունից, ապա Թրամփը կատարեց իր նախընտրական խոստումը, որը տվել էր և որի համար ձայներ էր հավաքել՝ ստանալով հատկապես պրոհրեական և պրոիսրայելական լոբբիի աջակցությունը: Բայց եթե մենք նայում ենք միջազգային իրավունքի և միջազգային հարաբերությունների տեսանկյունից, ապա Թրամփի այս քայլը վիճակն ավելի կլարի, որովհետև վերջնական կարգավիճակն ի վերջո փոխադարձ համաձայնությամբ պետք է լուծվեր»,- նշեց դիվանագետը՝ նկատելով, որ Թրամփն այս պարագայում կարևորել է ներամերիկյան իրավիճակը:
Թեև Դոնալդ Թրամփի՝ Երուսաղեմը Իսրայելի մայրաքաղաք ճանաչելու հայտարարությունից հետո բախումներ են սկսվել իսրայելական բանակի և պաղեստինցիների միջև, այնուամենայնիվ, Արա Պապյանը կարծում է, որ լայնածավալ պատերազմի վտանգ չկա: «Սա դժվարացրեց Սաուդյան Արաբիայի դերակատարությունը Միացյալ Նահանգների հետ հարաբերությունների զարգացման և ընդլայնման հարցում: Սա հնարավորություն է տալիս Իրանին ավելի կոշտ հայտարարություններ անել Իսրայելի դեմ ՝ ասելով, որ հրեաների դրդմամբ ամերիկացիները նման քայլ արեցին: Բնականաբար, նաև Թուրքիային հնարավորություն կտա հայտարարություններով փորձել ստանձնել իսլամական աշխարհի խալիֆի կարգավիճակը»,- մանրամասնեց քաղաքագետը՝ ընդգծելով, որ առաջիկայում ականատես կլինենք հռետորաբանության փոփոխության և դիրքորոշումների կոշտացման:
Պաշտոնական Երևանը բավականին արագ արձագանքեց Թրամփի հայտարարությանը. ՀՀ ԱԳ նախարար Էդվարդ Նալբանդյանի հայտարարությունում նշված էր, որ «Երուսաղեմի կարգավիճակի հարցը միջազգային օրակարգի կարևորագույն խնդիրներից է և կարող է լուծում ստանալ բանակցությունների միջոցով՝ իսրայելա-պաղեստինյան հակամարտության կողմերի համար ընդունելի կարգավորման համատեքստում։ Դա կարող է ճանապարհ հարթել տևական անվտանգության և խաղաղության հաստատման համար»: Քաղաքագետը, չնայած այս հայտարարությունը համարում է զուսպ և ընդունելի, սակայն կարծում է, որ կարելի էր մի փոքր էլ սպասել, ապա ըստ իրադարձությունների ընթացքի՝ արձագանքել:
Քաղաքագետն անդրադարձավ նաև Արամ Ա կաթողիկոսի արձագանքին: Արա Պապյանի պնդմամբ՝ անկախ նրանից, թե Երուսաղեմը միջազգային ինչ կագավիճակ կունենա, սեփականության իրավատերը հայկական պատմամշակութային ժառանգությամբ հարուստ Երուսաղեմում մնալու է հայկական պատրիարքարանը:
«Ավանդաբար պատրիարքարանն ավելի հեշտ լեզու է գտել արաբների, քան հրեաների հետ, որովհետև հրեաները հանդես են գալիս ճնշումներով, փողով գնելու գայթակղություններով և այլն: Մենք ամեն ինչ պետք է անենք, որ կուրուստներ չունենանք»,- ընդգծեց քաղաքագետը:
Factor.am-ի հստակեցնող հարցին՝ պատրա՞ստ ենք արդյոք, Պապյանը պատասխանեց. «Փորձը ցույց է տալիս, որ պատրաստ չենք, ցավոք: Մենք ավելի վարժված ենք աշխատելու հայտարարություններով, քան թե իրավական դաշտում: Մի տեսակ արհամարհանք կա իրավունքի նկատմամբ, ավելի շատ փորձ է արվում հարցերը լուծել ավանդական «լեզու գտնելու» ճանապարհով: Կան անվիճելի հայկական սեփականություններ, որոնց վտանգ չի սպառնում, բայց կան ոմանց կողմից վիճարկվող սեփականություններ, և այդ ոմանք միշտ չէ, որ հրեաներն են կամ արաբները»:
Ըստ քաղաքագետի՝ այս իրավիճակում հայկական կողմը պետք է խուսափի ծայրահեղ դիրքորոշումներից:
Մանրամասները՝ տեսանյութում:
Շողիկ Գալստյան