Բաքուն կարող է պատժամիջոցների տակ հայտնվել, եթե չկատարի վաշինգտոնյան համաձայնագրերը․ նախագիծ՝ ԱՄՆ Կոնգրեսում
Քաղաքականություն
07.10.2025 | 13:30
ԱՄՆ կոնգրեսական, Ներկայացուցիչների պալատի արտաքին հարաբերությունների հանձնաժողովի փոխնախագահ Դարել Իսան ներկայացրել է«Preventing Escalation and Advancing Caucasus Engagement Act (PEACE Act)»՝ Կովկասում լարվածության թուլացման և ներգրավվածության մասին (PEACE Act) օրինագիծը, որի համահեղինակներից մեկը կոնգրեսական Գաս Բիլիրակիսն է։ Նպատակն է կանխել Ադրբեջանի կողմից ապագա ագրեսիայի ակտերը և ամրապնդել Հայաստանի ու Ադրբեջանի միջև առկա խաղաղության շրջանակը, որը ձեռք է բերվել ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփի վարչակազմի կողմից։
«Ամերիկյան առաջնորդությունն անփոխարինելի տարր է, որը կարող է իսկապես պատվով խաղաղություն հաստատել այն վայրերում, որոնք այդքան երկար ժամանակ միայն պատերազմ են տեսել։ Շատերը կարծում էին, որ մարտական գործողությունները դադարեցնելու և Հայաստանի նկատմամբ ագրեսիան կանխելու համաձայնագիր կնքել հնարավոր չէ, բայց նախագահ Թրամփի խաղաղության օրակարգը միաժամանակ ռազմավարական և իրատեսական է և մերժում է համաշխարհային ստատուս քվոն։ «ԽԱՂԱՂՈՒԹՅԱՆ ակտը» իրական հետևանքներ է սահմանում համաձայնագրի ցանկացած խախտման համար՝ միաժամանակ ամրապնդելով Թրամփի վարչակազմի շարունակական դիվանագիտական ջանքերը՝ ինքնիշխանության և կայունության անունից»,- ասել է Իսան։
«Այս օրինագիծն աջակցում է մեր հայ գործընկերներին, ապահովում է ագրեսիայի համար պատասխանատվություն և պահպանում է ուշադրությունը բանակցային կարգավորման վրա, որը հարգում է ինքնիշխանությունը և տարածաշրջանային անվտանգությունը»,- իր հերթին ասել է կոնգրեսական Բիլիրակիսը։
Ինչ է սահմանում PEACE Act-ը
Կանխում է նոր ագրեսիան. նախագահի կողմից Ադրբեջանի կողմից Հայաստանի դեմ թշնամական գործողությունների իրականացման վերաբերյալ որոշման դեպքում՝ օրինագիծը պատժամիջոցներ է սահմանում պատասխանատու բարձրաստիճան պաշտոնյաների, ստորաբաժանումների, նպաստողների և հանցակից օտարերկրյա գործող անձանց նկատմամբ։
Ֆինանսական հաստատությունների թիրախավորումը. պահանջում է սահմանափակումներ կիրառել այն օտարերկրյա ֆինանսական հաստատությունների նկատմամբ, որոնք գիտակցաբար նպաստում են նավթի առևտրի հետ կապված որոշակի ադրբեջանական հաստատությունների համար նշանակալի գործարքների իրականացմանը։
Պաշտպանում է մարդասիրական ուղիները. պահպանում է գյուղատնտեսական ապրանքների, սննդի, դեղորայքի և բժշկական սարքավորումների գործարքները, պահպանում է բացառությունները ԱՄՆ հետախուզական գործունեության և պայմանագրային պարտավորությունների համար։
Պաշտպանում է դիվանագիտությունը. թույլատրում է լրացուցիչ պատժամիջոցներ այն դերակատարների նկատմամբ, որոնք գիտակցաբար փորձում են հետաձգել, խափանել այս տարվա համատեղ հռչակագրին համապատասխան խաղաղության համաձայնագիրը։
Ապահովում է վերահսկողություն. պահանջում է նախագահի կողմից Կոնգրեսին պարբերաբար հաշվետվություն ներկայացնել ցանկացած թշնամական գործողության, ինչպես նաև ցանկացած պատժամիջոցների արդյունավետության և կարգավիճակի մասին: Այն նաև նախատեսում է դադարեցման չափանիշներ և կիրառման յոթ տարվա ժամկետ:
«ԽԱՂԱՂՈՒԹՅԱՆ ակտը (The PEACE Act) հիմնարար նշանակություն ունի ադրբեջանական ագրեսիան զսպելու և Հայաստանի ու Ադրբեջանի միջև արդար ու երկարատև խաղաղությունը սատարելու համար։ Մենք ողջունում ենք կոնգրեսականներ Իսային և կոնգրեսական Բիլիրակիսին՝ Հարավային Կովկասում ԱՄՆ ռազմավարական շահերը պաշտպանող այս կարևորագույն օրենսդրական ակտը ներկայացնելու գործում իրենց առաջնորդության համար»,- հայտարարել է Global ARM-ի նախագահ Թիմոթի Ջեմալը։
Թարգմանությունը՝ Էմմա Չոբանյանի