Մասսայական վարկային արձակուրդը հանգեցնելու է շատ մեծ մակրոտնտեսական, ֆինանսական և բարոյական վնասների․ ԿԲ փոխնախագահ. ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ

Հայաստանում 3 ամիս վարկերի գծով տոկոսավճարները զիջելը և ավանդատուների նկատմամբ պարտավորությունների կատարումը կհանգեցնի բանկերի մեծ մասի սնանկացմանը, բացի այդ՝ վարկառուների 93 տոկոսը պարտաճանաչ կատարում է իր պարտավորությունները: Այս մասին այսօր կազմակերպված «Վարկերի և ժամկետանց այլ պարտավորությունների նկատմամբ տույժերի, տուգանքների և վարկային տոկոսադրույքների կիրառման, դրանց համաներման և այլ վարկային հիմնախնդիրները ՀՀ բանկային համակարգում» թեմայով խորհրդարանական լսումների ժամանակ ասաց Կենտրոնական բանկի նախագահի տեղակալ Ներսես Երիցյանը։

Երիցյանի խոսքով՝ խնդրահարույց կամ չաշխատող վարկերը պատմականորեն տատանվում են ամբողջ վարկերի 5-7 տոկոսի շրջանակում:

«Իսկ համավարակից հետո ավելացել է ընդամենը 1 տոկոսային կետով և այս պահին գտնվում է 7 տոկոսի շրջանակում: Դա նշանակում է, որ վարկառուների առնվազն 93 տոկոսը գիտակցված և պարտաճանաչ կերպով կատարում է իր պարտավորությունները»,- ասաց ԿԲ փոխնախագահը:

Նրա պնդմամբ՝ մասսայական վարկային արձակուրդը հանգեցնելու է շատ մեծ մակրոտնտեսական, ֆինանսական և բարոյական վնասների․ «Բարոյական ռիսկի մասով, ինչպես ցույց է տալիս աշխարհի փորձը, սա կարող է հանգեցնել մտածողության բացասական փոփոխության, վարկառուները կսկսեն չվճարել՝ ենթադրելով, որ ապագայում ներվելու են: Մեր սեփական փորձը նույնպես վկայում է այս մասին»:

ԿԲ փոխնախագահը հիշեցրեց, որ 2018-ին բանկերը ներեցին խնդրահարույց վարկառուների տույժ-տուգանքները: Հետո ԿԲ-ի հետազոտությունները ցույց տվեցին, որ ներում ստացած մարդկանց կողմից նոր վարկային պարտավորություններ ստանձնածների 50 տոկոսից ավելին կրկին հայտնվել է նույն իրավիճակում:

«Այսինքն՝ այդ մարդիկ ունեն պարտաճանաչ վարքագծի խնդիր: Ստացվում է, որ պարտաճանաչ վճարողները չեն խրախուսվում, իսկ ընտրովի մոտեցման դեպքում գործնականում անհնար է որոշել՝ ում պետք է արձակուրդ տրամադրվի՝ առանց կոպտորեն խախտելու արդարության սկզբունքը»,- ասաց Երիցյանը:

Նա շեշտեց նաև, որ բանկերը հանդիսանում են ընդամենը միջնորդներ՝ ներգրավում են ավանդներ, որոնց հաշվին իրականացնում են վարկավորում: Վարկերից ստացված տոկոսներից բանկերը պետք է կատարեն ավանդատուների նկատմամբ իրենց պարտավորությունները:

«Բանկերը մեր քաղաքացիներին ավանդի տոկոսի վճարի տեսքով, որպես եկամուտ, տարեկան վճարում են շուրջ 140 մլրդ դրամ կամ ՀՆԱ-ի մոտավորապես 2.5 տոկոսը: Եվ մենք պարտավոր ենք հարցնել ավանդատուներին՝ արդյո՞ք նրանք պատրաստ են հրաժարվել այդ եկամուտներից՝ հօգուտ իրենց պարտավորությունները պատշաճ չկատարող վարկառուների: Հակառակ դեպքում՝ 3 ամիս վարկերի գծով տոկոսավճարները զիջելը և ավանդատուների նկատմամբ պարտավորությունների կատարումը կհանգեցնի բանկերի մեծ մասի սնանկացմանը»,- ասաց Երիցյանը:

Մանրամասները՝ տեսանյութում: