Եթե Արցախի հանցագործ օլիգարխներ, գեներալներ Փաշինյանի հետ խաշ են կերել, չի նշանակում՝ թիկունքից դանակով չեն խփելու. Ժիրայր Սեֆիլյան. ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ

Factor.am-ի հարցազրույցը «Սասնա Ծռեր» համահայկական շարժման ղեկավար-անդամ Ժիրայր Սեֆիլյանի հետ

– Պարո՛ն Սեֆիլյան, իշխանությունը ՍԴ նախագահ Հրայր Թովմասյանին և վեց անդամներին հեռացնելու գործընթաց է սկսել, և դա, փաստորեն, հանրաքվեի միջոցով է արվելու: Քաղաքական ուժերից շատերն իրենց տեսակետը հայտնել են: Ո՞րն է «Սասնա Ծռերի» տեսակետը, «Այո», թե՞ «Ոչ» եք ասում այս նախաձեռնությանը: Եվ ինչպե՞ս եք գնահատում այս մեթոդը:

– Պետք է ասեմ, որ ՍԴ գործող 7 անդամների նկատմամբ մեր վերաբերմունքը, կարծեմ, պարզ է, այդ մարդիկ ասպարեզից վաղուց պետք է հեռացած լինեին: Եվ զարմանալին այն է, որ այս 1.5 տարին անցել է, և նրանք շարունակում են պաշտոնավարել: Եվ այդ պատճառով այսօր հասել ենք մի իրավական, երկրի ներսում ինչ-որ չափով անելանելի վիճակի, քանի որ գործող իշխանությունները, ըստ էության, չկարողացան հեղափոխական տրամաբանությամբ գործել, հասել ենք մի լուրջ սահմանագծի, որը, եթե լավ մտածված քայլեր չկիրառվեն, վտանգավոր ամիսներ են սպասվում մեզ:

– Ի՞նչ նկատի ունեք:

– Նախ՝ ուզում եմ ասել, թե ինչու այսպես եղավ: Գլխավոր պատճառն այն էր, որ Նիկոլ Փաշինյանը մինչև ամսի 23-ը, այսինքն՝ այն օրվանից, երբ սկսեց հեղափոխության գործընթացը, դժբախտաբար, դա տևեց մինչև ապրիլի 23-ը: Երբ Սերժ Սարգսյանը հրաժարական հայտարարեց, հաջորդ օրվանից նա ընդունեց նախորդ ռեժիմի իրավահաջորդի տրամաբանությունն ու կարգավիճակը և մինչ այսօր այդ տրամաբանության մեջ է գործում, այսինքն՝ նախորդ ռեժիմի թողած դատախազությամբ, Սահմանադրական դատարանով, Ոստիկանության ղեկավարությամբ, ԱԱԾ-ով և այսպես շարունակ… փորձում են երկիրը մաքրել խութերից՝ կոռուպցիոն, հանցագործ խութերից և բազմաթիվ այլ հոռի երևույթներից, ինչը, մեր կարծիքով, անհնար է: Դժբախտաբար, նա երբեք չլսեց ո՛չ մեր, ո՛չ այլ գործիչների հորդորը, որոնք պարբերաբար գործող իշխանություններին հիշեցրել են, որ պետք է հեղափոխական տրամաբանությամբ քայլեր կատարվեն: Այդ պատճառով հասել ենք այս վիճակին:

– Վտանգավոր սահմանագիծ ասելով՝ ի՞նչ նկատի ունեք:

– Մենք կարծում ենք, որ գործող իշխանությունները լավ չեն հաշվարկել այս ամբողջ գործընթացը՝ սկզբից մինչև վերջ: Քարոզարշավ, քվեարկություն… հետո՞: Կարծում եմ՝ «հետո»-ի մասով լավ չեն հաշվել: Առայժմ չեմ ուզում փակագծեր բացել: Այս իմաստով այսօրվանից հների, 5-րդ շարասյուն ներկայացնող ուժերի դիրքավորումը ևս հուշում է, որ իրենք պատրաստվում են հետընտրական պրոցեսի: Վերադառնալով «Այո»-ի և «Ոչ»-ի հետ կապված մեր դիրքորոշման մասին Ձեր հարցին՝ հետևյալը կարող եմ ասել. քանի որ, անկախ ամեն ինչից, արդեն նշանակված է քվեարկության օր, գոյություն ունի հանրաքվեի գործընթաց, այդ հանրաքվեն իմաստալից դարձնելու համար մենք ունենք մեր մտքերն ու առաջարկությունները: Նախ և առաջ՝ այս օրերին մենք փորձում ենք խորհրդակցություններ անցկացնել մեր կազմակերպության նեղ օղակով, ինչն առաջիկա օրերին նաև ընդլայնված օղակով կլինի, միաժամանակ, մենք որոշում ունենք՝ գործող իշխանությունների հետ քննարկել, որովհետև մենք ունենք այս իրավիճակից դուրս գալու լուծումներ և առաջարկներ, որոնք կիմաստավորեն հանրաքվեի ակտը: Եթե հանրաքվեն պիտի իրականացվի միայն այս բովանդակությամբ, այսինքն՝ «ժողովուրդ, քվեարկում ենք, որ հեռացնենք այս 7 անդամներին», շատ պարզունակ է:

– Դե, ասում են՝ մի հանրաքվե էլ առջևում է՝ սահմանադրական ավելի լայն փոփոխություններով:

– Կարծում եմ՝ չարժե, այն դեպքում, երբ նրանց հեռացնելու այլ մեխանիզմներ գոյություն ունեին, հիմա չթվարկեմ: Մեր տրամաբանությունը հետևյալն է. եթե նրանք պիտի ընդունեն՝ իմաստավորել այս քաղաքական գործընթացը, այդ ժամանակ, գուցե, արժե ամբողջ ներուժով աջակցել այս գործընթացին:

– Իմաստավորել ասելով՝ ի՞նչ նկատի ունեք:

– Քանի որ մենք գիտենք, թե ինչ սխալների պատճառով ենք հասել այսպիսի անելանելի վիճակի, միաժամանակ հասկանալով, որ այսօրվա քվեարկության բովանդակությանը չենք կարող միջամուխ լինել, որովհետև իրավականորեն գործիքներ չկան, սակայն կարող ենք այս «Այո»-ին և «Ոչ»-ին կցել քաղաքական մի փաստաթուղթ, որ գործող իշխանությունները, ընդունելով մի կարևոր փաստաթուղթ, բացատրելով ժողովրդին, որ այս հանրաքվեով այնպիսի գործընթաց, որ մենք 1.5 տարի է՝ հաճախ բարձրաձայնել ենք, հորդորել ենք, բայց մինչ օրս ոչ մի բան տեղից չի շարժվել… Ըստ էության՝ հեղափոխական մի գործընթաց, շատ սեղմ ժամկետներում, անցումային տրամաբանությամբ ծրագրով գործընթաց, որտեղ առաջին հերթին պետք է նախորդ ռեժիմի իրավաքաղաքական գնահատականը տրվի, ըստ այդմ՝ անցումային արդարադատություն իրականացվի, որի բաղադրիչների մեջ են մտնում և՛ լյուստրացիան, և՛ ուժային համակարգի գործակալական լյուստրացիան, տնտեսական լյուստրացիան և, ինչու չէ, նաև հանցագործ կազմակերպությունների՝ քաղաքական դաշտից հեռացման գործընթացը և այսպես շարունակ: Հաջորդը, մեր կարծիքով, պետք է լինի նոր Ընտրական օրենսգրքի ստեղծումը, դրանից հետո նոր միայն՝ Սահմանադրության ստեղծումն ու նոր արտահերթ ընտրությունների անցկացումը:

– Արցախում նախագահական և խորհրդարանական ընտրությունները մոտենում են։ Դուք, մեղմ ասած, լարված հարաբերություններ ունեք թեկնածուներից երկուսի՝ Վիտալի Բալասանյանի և Սամվել Բաբայանի հետ: Առաջադրվածներից ո՞ւմ եք պատկերացնում որպես նախագահ և ի՞նչ ռիսկեր են առկա։

– Այսօր Արցախում վտանգավոր գործընթացներ են տեղի ունենում, և իշխանությունները կարծում են, թե իրենք վերահսկում են իրավիճակը, սխալվում են: Եթե այնտեղ մի քանի օլիգարխ, հանցագործ գեներալ եկել են, պարոն Փաշինյանի հետ խաշ են կերել, այսինքն՝ օբյեկտ են այցելել, դա չի նշանակում, որ այդ մարդիկ դանակով թիկունքից Նիկոլ Փաշինյանին չեն խփելու։ Եթե Նիկոլ Փաշինյանը կարծում է՝ հայտնի մի քանի օլիգարխ կամ իբր թե դիվանագետ մրցակցում են, և դրանցից մեկը նախագահ է լինելու, նա չարաչար սխալվում է։ Այդ մարդիկ շատ շուտ դուրս են գալու Երևանի վերահսկողությունից։

Հարցազրույցն ամբողջությամբ՝ տեսանյութում:

Ռոբերտ Անանյան