21.12.2025 | 22:02
Ֆուտզալի Հայաստանի հավաքականը հաղթեց Մոլդովային
Թուրքիայում սկսվել է Ստամբուլի ընդդիմադիր քաղաքապետի կալանավորման դեմ բողոքի ցույցերի ժամանակ ձերբակալված 189 լրագրողների և ուսանողների դատավարությունը
Քաղաքականություն
18.04.2025 | 21:48
Ստամբուլում մեկնարկել է 189 անձի, այդ թվում՝ ուսանողների, լրագրողների և փաստաբանների զանգվածային դատավարությունը, որոնք բողոքում էին Ստամբուլի ընդդիմադիր քաղաքապետ, նախագահի թեկնածու Էքրեմ Իմամօղլուի ձերբակալման և հետագա կալանավորման դեմ, հաղորդում է Turkish Minute-ը։
Իմամօղլուն, որը համարվում է նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանի ամենաուժեղ քաղաքական մրցակիցը, կալանավորվել է մարտի 23-ին՝ կոռուպցիայի մեղադրանքով, սակայն շատ քննադատներ նրա կալանքը համարում են քաղաքական դրդապատճառներով։ Նրա ձերբակալությունը հանգեցրել էր լայնածավալ բողոքի ցույցերի, որոնք ամենամեծն էին Թուրքիայում 2013 թվականից ի վեր՝ սրելով ներքաղաքական լարվածությունը։ Ոստիկանությունն արագ էր արձագանքել՝ օգտագործելով արցունքաբեր գազ, ռետինե փամփուշտներ և ջրցան մեքենաներ՝ ցրելու Ստամբուլում, Անկարայում, Իզմիրում ու երկրի այլ քաղաքներում բողոքի ակցիաների արգելքը անտեսող ցուցարարներին։ Ոստիկանությունը ձերբակալել է մոտ 2000 մարդու։
Ստամբուլի դատախազությունը հայտարարել է, որ բողոքի ցույցերի հետ կապված 20 քրեական հետաքննությունների շրջանակում ավելի քան 819 մարդ կկանգնի դատարանի առաջ։
Ուրբաթ Ստամբուլի Չաղլայանի դատարանում տեղի է ունեցել նրանցից 189-ի գործով երկու դատական նիստ։
Դատավարությունը սկսվել է անվտանգության խստացված միջոցառումների պայմաններում, դատարանի շենքը և հարակից տարածքը ոստիկանության ուժեղացված հսկողության տակ են եղել։ Դատարանի շենքը լի է եղել ձերբակալվածների կողմնակիցներով, այդ թվում՝ ընտանիքի անդամներով, լրագրողների, համալսարանների պրոֆեսորների և գլխավոր ընդդիմադիր Ժողովրդահանրապետական կուսակցության (CHP) պատգամավորներով։
Դատարանի փաստաթղթերի համաձայն՝ մեղադրյալներին առաջադրվել են մի շարք մեղադրանքներ, մասնավորապես, «անօրինական հանրահավաքներին և երթերին մասնակցելու» և «ոստիկանության նախազգուշացումներին հակառակ չցրվելու» մեղադրանքներ։
Գործերից մեկը վերաբերում է 99 մարդու, այդ թվում՝ ութ լրագրողի և չորս փաստաբանի, որոնք մեղադրվում են «չարտոնված ցույցին» մասնակցելու և ոստիկանության նախազգուշացումներին հակառակ ցրվելուց հրաժարվելու մեջ։
Լրագրողների թվում են Բյուլենթ Քըլըչը, Յասին Ակգյուլը, Զեյնեփ Քուրայը, Գյոքհան Քամը, Քուրթուլուշ Արըն, Ալի Օնուր Թոսունը, Հայրի Թունչը և Էմրե Օրմանը։ Նրանք ձերբակալվել են ոստիկանական գործողությունների ժամանակ անցյալ ամիս, իսկ նրանցից մի քանիսը մի քանի օրով նախնական կալանքի տակ է պահվել։ Փաստաբան Վեյսել Օքը դատարանին կոչ է արել արդարացնել նրանց։
«Նրանք այնտեղ էին որպես լրագրողներ՝ բողոքի ցույցերը լուսաբանելու համար։ Դրա համար են վարձատրվում»,- ասել է նա դատավորին։
Դատարանը մերժել է արդարացման միջնորդությունը, բայց ավելի ուշ համաձայնել առանձնացնել նրանց գործն ուսանողների գործից։
90 ուսանողներ էլ դատվում են Թուրքիայի Հանրահավաքների և ցույցերի մասին օրենքի ենթադրյալ խախտման համար։ Նրանք ձերբակալվել են Իմամօղլուի ձերբակալությունից հետո Ստամբուլի քաղաքապետարանի դիմաց՝ Սարաչհանե թաղամասում տեղի ունեցած զանգվածային բողոքի ցույցերի ժամանակ։
HRW իրավապաշտպան կազմակերպությունը հայտարարությամբ խստորեն քննադատել է Թուրքիային՝ խաղաղ ցուցարարներին թիրախավորող «անհիմն» դատավարությունների համար։ Կազմակերպությունը նշել է, որ դատավարությունները զուրկ են անհատականացված ապացույցներից և, կարծես, նախատեսված են ապագա ցուցարարներին վախեցնելու համար։ HRW-ն նաև արձանագրել է ոստիկանության կողմից ենթադրյալ վատ վերաբերմունքի բազմաթիվ դեպքեր, այդ թվում՝ ծեծ, վիրավորանք, նույնիսկ սեռական ոտնձգություններ ձերբակալությունների ընթացքում և դրանից հետո: Առնվազն 30 անձ հաղորդել է նախնական կալանքի ընթացքում բռնության մասին։
Թարգմանությունը՝ Էմմա Չոբանյանի
