11.01.2025 | 18:00
Հայաստանի էներգետիկ անվտանգության գլխին կախված Դամոկլյան սուրը
Երուսաղեմի Հայոց պատրիարքը վարձակալության է տվել հայկական թաղամասի հողերը․ տեղի հայերը վրդովված են
Քաղաքականություն
21.06.2023 | 15:37
BBC-ի ռուսական ծառայությունն անդրադարձել է Երուսաղեմում հայոց եկեղեցուն պատկանող հողերի խնդրին։ Լրատվականը գրում է, որ հայերն այստեղ եկել են դեռևս 4-րդ դարում, երբ առաջինը քրիստոնեությունը ճանաչել են որպես պետական կրոն։
Հայոց եկեղեցին մասնաբաժին ունի Երուսաղեմի պատմական վայրերում, որոնք առավել հարգված են քրիստոնյաների կողմից, իսկ Հին քաղաքի պարիսպների ներսում՝ հարավ-արևմտյան մասում, կա մի ամբողջ հայկական թաղամաս, որն ունի մոտ 2 հազար բնակիչ։
Լրատվամիջոցը նշում է, որ Երուսաղեմի հայ համայնքի անդորրը խախտել են անշարժ գույքի գործարքի մասին հաղորդումները՝ կնքված եկեղեցու ղեկավարության կողմից։
«Սա նման է գլուխկոտրուկի»,- ասել է հասարակական ակտիվիստ Հակոբ Ջերնազյանը՝ նշելով, որ փորձում են հասկանալ, թե ինչ է տեղի ունեցել։
Օրերս տեղեկություն էր տարածվել, որ Հին քաղաքում Հայկական թաղամասի մեկ քառորդը 99 տարով վարձակալության է տրվել հրեական ծագումով ավստրալացի առեղծվածային մի գործարարի՝ էլիտար շինարարության համար։ Մասնավորապես, փոխանցված տարածքում գտնվում է մեծ ավտոկայանատեղի՝ Հին քաղաքի չկառուցված վայրերից մեկը: Շատ հայեր հույս ունեին, որ այդ վայրը կարող է օգտագործվել համայնքի երիտասարդների համար մատչելի բնակարանների կառուցման նպատակով։
Կառուցապատման ծրագիրը, որը Հակոբը և համայնքի մյուս անդամները տեսել են միայն ոչ պաշտոնապես, ներառում է օսմանյան ոճով շենքի կառուցում, որտեղ նախատեսվում են բնակարաններ հինգ հայ ընտանիքների համար, ինչպես նաև ռեստորան, խանութներ և ճեմարան: Շատերը մտավախություն ունեն, որ դա կարող է երկարաժամկետ հեռանկարում թաղամասը դարձնել ավելի քիչ բնակելի:
«Սա պատմական հող է, որը մեզ է պատկանել 700 տարի։ Մեկ ստորագրության պատճառով դրա կորուստը կազդի մեր մշակույթի և բնականոն կյանքի վրա։ Դա կփոխի ստատուս քվոն, Երուսաղեմի ամբողջ խճանկարը»,-ասել է Հակոբը։
Զատկի տոնակատարությունից հետո Երուսաղեմի Հայոց պատրիարք Նուրհան Մանուկյանը խոստովանել է, որ ստորագրել է հողի վարձակալության պայմանագիրը, սակայն ասել, որ իր ենթակայի՝ տեղի եկեղեցու քահանայի խաբեության զոհն է դարձել։ Արդյունքում քահանան պաշտոնանկ է արվել և խայտառակ կերպով վտարվել հայկական թաղամասից, որտեղից նրան հանել են իսրայելական ոստիկանության պաշտպանության և «դավաճան» բացականչությունների ներքո։
Բազմաթիվ հայեր այժմ ամեն շաբաթ դուրս են գալիս բողոքի ցույցի, ձեռք ձեռքի բռնած և պատրիարքի պատուհանի տակ ազգային երգեր երգելով՝ պահանջելով չեղարկել գործարքը։
Վերջին շրջանում արմատական հուդայականների կողմից Երուսաղեմում քրիստոնյաների վրա հաճախակի հարձակումների ֆոնին որոշ հայեր կարծում են, որ գործարքի արդյունքում Երուսաղեմի բոլոր քրիստոնյաները կտուժեն։
«Քաղաքի կերպարը, նրա բնույթը շատ է փոխվում»,- ասել է Հին քաղաքի բնակիչ Արդան:
Նրա խոսքով՝ վերջին քաղաքական որոշումների կապակցությամբ Իսրայելում կրոնական ազգայնականներն արդեն ուրախացել են։
Երուսաղեմից վտարված քահանա Բարետ Երեցյանը գաղթել է ԱՄՆ, որտեղ հարցազրույց է տվել տեղի լրագրողներին։ Նա կտրականապես հերքում է, որ կառուցապատողը (որոշ փաստաթղթերում նշվում է որպես Դենի Ռոթման, իսկ որոշներում՝ Դանիել Ռուբինշտեյն) առաջնորդվում է գաղափարական դրդապատճառներով։
Սակայն պաղեստինյան քրիտոնեական առաջնորդները նշում են, որ այդ գործարքը ցանկացած պարագայում քաղաքական հետևանքներ կունենա։
«Դա խաթարում է Երուսաղեմի պատկանելության հարցը քաղաքական ճանապարհով լուծելու հնարավորությունը։ Միջազգային իրավունքի համաձայն՝ հենց օկուպացված հողում են բանակցություններ տարվում, դա միայն ամրապնդում է անօրինական հրեա վերաբնակիչների դիրքերը պաղեստինյան Արևելյան Երուսաղեմում»,- ասել է Սուրբ հողի ազգային քրիստոնեական կոալիցիայի ղեկավար Դիմիտրի Դիլիանին։
Իսրայելի ԱԳՆ-ն էլ հայտնել է, որ տեղյակ է Հայոց պատրիարքի գործարքի մասին, սակայն հրաժարվել է մեկնաբանություններ տալ՝ հարցի քաղաքական զգայունության պատճառով:
Էմմա Չոբանյան
