Քաղաքականություն
19.04.2023 | 21:20
Թուրքիան մոտենում է ընտրություններին, միաժամանակ երկիրը շարունակում է նյարդայնացնել Վաշինգտոնին Սիրիայում և Իրաքում իր քաղաքականությամբ, գրում է The Jerusalem Post-ի սյունակագիր Սեթ Ֆրանցմանը։ Սուլեյմանիայում ԻԼԻՊ-ի դեմ ԱՄՆ-ի գործընկերներին ուղղված անօդաչու թռչող սարքի հարվածը, ըստ նրա, լարվածությունը սրող քայլի վերջին օրինակն էր: Նա նշում է, որ այնուամենայնիվ, ԱՄՆ վարչակազմը չի ցանկանում շատ զայրացնել Անկարային և առաջ է քաշել մի փոքր գործարք՝ արդիականացնելու Թուրքիայի F-16 կործանիչները։ 259 միլիոն դոլար արժողությամբ գործարքը հավանության է արժանացել Պետքարտուղարության կողմից։
Թուրքիան կցանկանար գնել ևս 40 F-16, սակայն Կոնգրեսը արգելափակել է այս գնումը Սիրիայում Անկարայի շարունակվող հակաամերիկյան գործողությունների պատճառով, որտեղ Անկարան հաճախ անօդաչու հարվածներ է հասցնում Սիրիայի դեմոկրատական ուժերին, որոնք ԱՄՆ-ի գործընկերն են: Բացի այդ՝ Թուրքիան հեռացվել է F-35 ծրագրից ռուսական C-400-ներ գնելուց հետո, սակայն դեռևս պահանջում է իր F-16-ների արդիականացման շուրջ 80 փաթեթ:
Թուրքիան կործանիչներ է ձեռք բերել F-16-ի արտադրական գծերի մի քանի «բլոկներից» կամ տարբերակներից, այդ թվում՝ 30, 40 և 50 բլոկներից: 50 ինքնաթիռներից բաղկացած առաջին բլոկը մատակարարվել է 1990-ականներին: 2005 թվականին Թուրքիան ձգտում էր արդիականացնել մոտ 80 բլոկ, 40 – 50 ինքնաթիռ։ Ավելի ուշ Անկարան դիմել էր գնելու 70 նոր ինքնաթիռ։ Այժմ ինքնաթիռներն արժեն 25 մլն դոլար։
Թուրքիան ցանկանում է գնել միլիարդավոր դոլարների նոր ինքնաթիռներ՝ մինչև 20 միլիարդ դոլար արժողությամբ, սակայն ԱՄՆ-ն չի շտապում։
Հոդվածագիրը նշում է, որ փոխարենը, այս շաբաթ հայտարարվել է «չնչին գործարքի» մասին՝ 259 միլիոն դոլար արժողությամբ արդիականացման, ինչպես հաղորդվում է, ավիոնիկայի և ցամաքային բախումից խուսափելու ավտոմատ համակարգի համար: ԱՄՆ-ն Անկարային անվանում է ՆԱՏՕ-ի դաշնակից, բայց դա հիմնականում իմաստաբանական է, քանի որ Անկարան իրեն դաշնակցի պես չի պահել: Բացի այդ՝ ԱՄՆ-ը կասկածանքով է վերաբերվում Թուրքիայի մտադրություններին, քանի որ նա գումար է հատկացնում սեփական սպառազինության ծրագրերին։ Թուրքական F-16 գործարքի չափը կարելի է պարզել F-16-ի այլ վերջին գործարքների մասին հաշվետվություններից: 2019 թվականին, օրինակ, Խորվաթիան ձգտում էր Իսրայելից գնել 12 ավելի հին F-16 ինքնաթիռ 500 միլիոն դոլարով, մինչդեռ անցյալ տարի Պակիստանը 450 միլիոն դոլարով ութ F-16 արդիականացնելու գործարք էր փնտրում:
«Մինչ այս գործարքները ծավալվում են, Անկարան դեռևս խնդիրներ է ունենում Վաշինգտոնում պաշտպանական գնումների հետ կապված: Նրա շարունակական ավիահարվածներն Իրաքում և Սիրիայում ու ապակայունացնող գործունեության արդյունքում նոր ընկերներ չի գտնում Արևմուտքում»,-գրում է Ֆրանցմանը։
Անկարան նաև շարունակում է խոչընդոտել Շվեդիային ՆԱՏՕ-ի անդամակցությանը Ֆինլանդիային մեկ տարի սպասեցնելուց հետո և, կարծես թե, չի օգնում Ուկրաինային իր «Բայրաքթար» անօդաչու թռչող սարքերի մատակարարման հարցում, եզրակացնում է նա:
Էմմա Չոբանյան
