Ադրբեջանից հայերի դեպորտացիան սկսվեց էկոլոգիական աղմուկի տակ․ 1988-ի կրկնությունն ենք տեսնում․ Հրանուշ Խառատյան. ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ

Լուրեր

22.11.2024 | 12:57
Կուրսկի շրջանում ուկրաինական հարվածի հետևանքով ԿԺԴՀ բանակի գեներալ է վիրավորվել.WSJ
22.11.2024 | 12:44
Հունաստանում ՀՀ դեսպանը հանդես է եկել «Հայաստանի անվտանգային միջավայրն այսօր» թեմայով դասախոսությամբ
22.11.2024 | 12:32
ԱԺ նախագահի հայտարարությունը պատգամավոր Նարեկ Զեյնալյանի հրաժարականի դիմումի առնչությամբ
22.11.2024 | 12:24
Ադրբեջանի Մեջլիսը «կողմնակալ, ոչ օբյեկտիվ և անարդար» է անվանել Լյուքսեմբուրգի խորհրդարանի բանաձևը
22.11.2024 | 12:19
12 մեդալ՝ հայ ըմբիշներին, Պուտինը՝ ուկրաինական հակամարտության գլոբալ բնույթ ստանալու մասին․ ԼՈՒՐԵՐ
22.11.2024 | 12:12
Լիլիթ Մակունցը և Սթիվեն Նիքսն ընդգծել են Հայաստանի և Միջազգային հանրապետական ինստիտուտի միջև համագործակցությունը խթանելու հանձնառությունը
22.11.2024 | 11:59
Հայաստանում 2025 թ․ փետրվարի 4-ից մինչև ապրիլի 18-ը պահեստազորի վարժական հավաքներ կանցկացվեն
22.11.2024 | 11:46
Երևանի մի շարք փողոցներում կտեղադրվեն ռետինե կանգնակներ
22.11.2024 | 11:35
ՌԴ-ն Հյուսիսային Կորեային 1 մլն բարել նավթ է մատակարարել զենքի ու զինծառայողների դիմաց
22.11.2024 | 11:22
Նախագահը ստորագրել է «ՀՀ 2024 թ․ պետբյուջեի մասին օրենքում լրացումներ կատարելու մասին» օրենքը
22.11.2024 | 11:11
Գորիսի աշակերտները յուրացնում են անտառվերականգնման հմտությունները․ ՄԱԿ ՊԳԿ-ն դասընթաց է կազմակերպել
22.11.2024 | 10:55
ՆԱՏՕ-ն և ԱՄՆ-ն հայտարարել են Կիևին իրենց աջակցությունը շարունակելու մտադրության մասին
22.11.2024 | 10:47
Իսպանիայի հետ գործակցության ընդլայնման մեծ ներուժ կա. Գևորգ Մանթաշյանն ընդունել է դեսպանին
22.11.2024 | 10:34
Ռուսական բանակը հարվածել է Սումիին. 2 մարդ զոհվել է, 12-ը՝ վիրավորվել
22.11.2024 | 10:24
Վարչապետը շնորհավորական ուղերձ է հղել Լիբանանի վարչապետին
Բոլորը

Վերջին շաբաթներին Արցախի շուրջ ստեղծված իրավիճակը՝ Ադրբեջանի կողմից շրջափակումն ու քաղաքական ճնշումները ազգագրագետ Հրանուշ Խառատյանին հիշեցրել են 1990-ականները, երբ արցախյան շարժումը նոր էր սկսվում և արդեն ակնհայտ էր Ադրբեջանի հայատյաց քաղաքականությունը։

«Արցախի դեմ գործողություններում էկոլոգիական գիծ մտցնելը պատահական չէ։ 1988 թվականին Սումգայիթի ջարդերից հետո ծրագրված էր փախստական հայերի համար Շուշիի մոտ շենք սարքել։ 1988-ի ամռանից մինչև նոյեմբեր ադրբեջական մամուլը ակադեմիկոս Զիյա Բունիադովի գլխավորությամբ մի ահռելի ոռնոց էր բարձրացրել, թե դա էկոլոգիական աղետ է Շուշիի անտառների և թիթեռների համար, թե, իբր, ոչնչացնում են անտառները, ֆլորան և ֆաունան։ Այսինքն, նրա տրամաբանությամբ՝ ոչինչ էր, որ Սումգայիթի զոհերը կային արդեն։ Էկոլոգիական աղմուկի տակ սկսվեց հայերի դեպորտացիան։ Ի վերջո՝ դա դարձավ բնակչության փոխանակում»,- հիշեցնում է ազգագրագետը։

Երբ նա տեսել է Լաչինի միջանցքում էկոլոգիական պահանջներով հայտնված ադրբեջանցիների, 1988-ի իրադարձությունների հետ զուգահեռներն ակնհայտ են դարձել։

«Դուք չեք պատկերացնի՝ դա ինչ էր․ ամենօրյա ռեժիմով կուսակցական թերթերով պետական այդ քաղաքականությունն էր տարվում, թե, իբր, Շուշին փրկում են էկոլոգիական աղետից։ Միջազգային կառույցներ կան, ում համար պիտի կապ չունենա՝ այդ տարածքը քաղաքական ի՞նչ կարգավիճակ ունի, ո՞ւմ է պատկանում, մարդկանց կյանքի խնդիր է, և այդ իրավունքները պետք է պաշտպանվեն։ Կա և՛ Կարմիր խաչը, և՛ ՄԱԿ-ը՝ իր Սննդի համաշխարհային ծրագրով։ Երբ Սինջարի եզդիներին Իրաքի քրդերը կոտորում էին, անգամ ՀՀ-ի պառլամենտը միացավ բողոքող հանրությանը, և առաջարկեցին գոնե սննդային օգնություն տանել։ Եթե կոտորածի կանգնեցնելն այդքան դժվար է, գոնե սննդային օգնություն պիտի ցուցաբերվի»,- ասաց նա։

Հրանուշ Խառատյանը պնդում է, որ միջազգային նմանատիպ մեխանիզմները պետք է գործի դրվեն նաև Լեռնային Ղարաբաղի պարագայում։

Հարցազրույցն ամբողջությամբ՝ տեսանյութում։

Ռոբերտ Անանյան