ՌԴ-ի գործակալ է ԱԱԾ-ի, բանակի հրամկազմի մեծ մասը՝ պատերազմում կատարել են Կրեմլի հրամանը․ իշխանությունը փորձում է մաքրել․ Տիգրան Խզմալյան. ՏԵՍԱՆՅՈւԹ
Քաղաքականություն
27.07.2022 | 19:02Հայաստանի Եվրոպական կուսակցության ղեկավար Տիգրան Խզմալյանը Factor TV-ի հարցազրույցում քննադատում է քաղաքական որոշ ուժերի տարածած այն խոսույթը, թե «Ռուսաստանի այլընտրանքը Հարավային Կովկասում Թուրքիան է»։ Ըստ Խզմալյանի՝ այդ թեզը բացառապես համահունչ է ՌԴ-ի շահերին և նրա ազդեցության ներքո գտնվող անձինք են այն տարածում։ Խզմալյանը ռուսական ազդեցությունից ազատվելու միակ ճանապարհը համարում է Արևմուտքի պետությունների աջակցությանն ապավինելը։ Եվրոպական կուսակցության ղեկավարը գնահատական է հնչեցնում, որ ՀՀ-ի ԱԱԾ-ի, Բանակի, հետախուզության և հակահետախուզության շարքերում բարձրաստիճան մեծաթիվ պաշտոնյաներ Ռուսաստանի գործակալներ են, և կառավարող ուժը պարտավոր է գնալ նրանցից ազատվելու ճանապարհով։ Անվտանգային մարմիններում կադրային խնդրի լուծումը նա ևս տեսնում է ԵՄ-ին և ՆԱՏՕ-ին անդամակցության ճանապարհով, զարգացում, որը Տիգրան Խզմալյանն այլևս «ֆանտաստիկա» չի համարում, այլ վստահ է՝ ՀՀ-ն գնում է այդ ճանապարհով։ Խզմալյանն անդրադարձել է նաև Հայաստանի ժողովրդավարացման գործընթացի կարևորությանն ու առկա խոչընդոտներին, Եվրամիություն-Ադրբեջան գազային համաձայնության կայացմանը, ԱՄՆ-ի կողմից Հայաստան-Ադրբեջան ապաշրջափակման գործընթացին տեխնիկապես աջակցելու վերաբերյալ ՀՀ-ում ԱՄՆ դեսպան Լին Թրեյսիի հայտնած տեղեկատվությանը։
-Պարո՛ն Խզմալյան, տեսնում ենք Հարավային Կովկասում ԱՄՆ-ի ակտիվացում՝ ԿՀՎ ղեկավարի ռեգիոնալ այցին հաջորդեց Բլինքենի հեռախոսազրույցը Փաշինյանի և Ալիևի հետ։ Իսկ ահա ՀՀ-ում ԱՄՆ դեսպան Լին Թրեյսին «Ազատություն» ռադիոկայանի հետ զրույցում երեկ ասել է, որ ԱՄՆ-ն Հայաստանի և Ադրբեջանի հետ քննարկում է տարածաշրջանի ապաշրջափակման հարցում տեխնիկական աջակցություն տրամադրելու հնարավորությունը։ Սա արդեն զանգ չէ, խոսք չէ, այլ՝ կոնկրետ առաջարկություն․ «Մենք այլընտրանք չենք տեսնում, քան հետամուտ լինել և աջակցել Հայաստանի ու Ադրբեջանի ջանքերին՝ ուղիղ բանակցելու և փորձելու հասնել հակամարտության խաղաղ կարգավորմանը: Եվ մենք պատրաստվում ենք կենտրոնացած մնալ դրա վրա»,- ասել է Լին Թրեյսին։ Ի՞նչ գնահատական ունեք։
-Մենք պարզապես համոզվում ենք, որ ճիշտ էր մեր գնահատականը՝ վերլուծության առումով։ Մենք ամիսներ և տարիներ շարունակ ասում ենք, որ Հայաստանը հանդիսանում է կարևորագույն մի աշխարհաքաղաքական նախագծի անչափ կարևոր մի մաս։ Ոմանց համար դա հուսադրող է, ոմանց համար՝ ստորացուցիչ, բայց դա այդպես է, և ես համարում եմ, որ մենք պետք է հստակ գիտակցենք մեր դերը և առաքելությունը։
-Ի՞նչ նախագիծ է դա։
-Նախագիծը քաղաքակրթության վերադարձն է տասնամյակներով և դարերով մի տարածք, որը եղել է ուժային պայքարի բեմ, որտեղ ուժի իրավունքն էր հաղթում։ Հիմա մենք ապավինում ենք իրավունքի ուժին։ Ամենակարևորը դա է։ Իսկ եթե ավելի պարզ խոսենք․ Հայաստանն ընդգրկված է ժողովրդավարական նախագծի մեջ, Ադրբեջանը՝ ոչ։ Սա մեր առաջին ռազմավարական առավելությունն է։ Այսօր Հայաստանի Եվրոպական կուսակցությունը պատրաստել է նամակ և տարածում է հիմա, այն ուղղված է ԵՄ-ին և բոլոր ԵՄ անդամ երկրների դեսպանատներին, որտեղ մենք ըմբռնում ենք մոտենում այն հանգամանքին, որ ազատվելով ՌԴ-ի էներգետիկ շանտաժից՝ Եվրոպան բազամազան աղբյուրներ է փնտրում, այդ թվում՝ Ադրբեջանը։ Մենք հասկանում ենք նաև, որ դա հավելյալ լծակ է Ադրբեջանի վրա ազդելու և ռուսական ու թուրքական ազդեցությունից հեռացնելուն նրան, բայց մենք համարում ենք՝ անթույլատրելի է որևէ գործարք քաղաքական կամ տնտեսական մի երկրի հետ, որը ոչ միայն հակաժողովրդավարական և բռնատիրական է։ Մենք էլ ունենք նախապայմաններ․ հայ գերիների և պատանդների վերադարձը մենք պնդում ենք որպես նախապայման Եվրոպայի համար՝ ցանկացած պայմանագրի ստորագրումից առաջ։
-Ձեր գնահատմամբ՝ այսօր ՌԴ-ն ազդեցության ի՞նչ լծակներ ունի ՀՀ-ի վրա, որ եթե ՀՀ-ի որևէ իշխանություն, լինի այս մեկը կամ հաջորդը, փորձի ՀՀ-ի շահերից բխող քայլեր ձեռնարկել, օրինակ՝ զենքի գնումներ կատարելով որևէ այլ պետությունից, ՌԴ-ն կփորձի խափանել դա, ճնշում կբանեցնի։ Ազդեցության ի՞նչ լծակներով է փորձելու ՌԴ-ն դա իրականացնել։
-Ցավոք սրտի, լծակները հսկայական են։ Ես ցավով եմ դա ասում և թող դա լինի իմ անձնական կարծիքը։ Ես գիտեմ հաստատ, որ մեր Զինված ուժերի գրեթե ողջ հրամկազմը, գնդապետից բարձր, մեր ներքին գործերի, ԱԱԾ-ի, մեր հետախուզության և հակահետախուզության ղեկավարությունը մինչև վերջերս ռուսական գործակալներ էին։ Իրենք իրենց գործակալ չէին համարում, այլ՝ սովետական, ռուսական սպաներ, որոնք անխտիր բոլորը ՌԴ-ում են կրթություն ստացել։ Պատերազմի պահին իրենք կատարում էին այն հրամանները, որ ստանում էին այնտեղից, որտեղից կրթություն են ստացել, և ոչ միայն կրթություն՝ իրենք այնտեղից փող են ստանում, թոշակ են ստանում, նվերներ, շքանշաններ և այլ։ Կաշառված էր մեր ուժային կառույցների ողջ հրամկազմը։
-Իշխանությունը եթե փորձի «մաքրել» այդ կառույցները, կադրային խնդի՞ր է առաջանալու այդ կառույցներում։
-Փորձում է մաքրել․․․ և այո, հենց դա է պատասխանը, որ տալիս է Փաշինյանը մեր հարցերին, թե ինչ են անում և ինչու չեն անում։ Հիմնական լուծումը մեկն է՝ Հայաստանը պետք է դառնա Եվրամիության և ՆԱՏՕ-ի անդամ։ Բոլոր հարցերի լուծումն այնտեղ է։
Հարցազրույցն ամբողջությամբ՝ տեսանյութում։
Ռոբերտ Անանյան